Olga Orleńska (1889 lub 1894–1956) — artystka operetkowa, operowa i filmowa, pierwsza polska „Księżniczka czardasza”

• Authors: Adrian Uljasz

Title variants

EN

Olga Orleńska (1889 or 1894–1956): An Operetta, Opera and Film Artist, First Polish „Csardas Princess”

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Olga Orleńska to śpiewaczka i aktorka, pierwsza polska wykonawczyni głównej roli w Księżniczce czardasza Imre Kálmána. W 1917 r. odniosła sukces w krajowej prapremierze tej operetki w Teatrze Nowości w Warszawie. W czasach II RP występowała jako śpiewaczka operowa w Poznaniu i Warszawie. Grała też m.in. w teatrach operetkowych Warszawy, Teatrze Kameralnym w Warszawie, a także w Teatrze Narodowym w Toruniu i Teatrze Miejskim w Łodzi. Zagrała w dwóch polskich filmach: Mały marynarz (1936 r.) i Złota maska (1939 r.). Po II wojnie światowej wykonywała role operetkowe na scenach Łodzi i Lublina.

EN

Olga Orleńska is a singer and actress, the first Polish performer of the main role in the „Csardas princess” of Imre Kálmán. In 1917, she held success in the national premiere of this operetta in the Teatr Nowości in Warsaw. During the Second Polish Republic she performer as an opera singer in Poznan and Warsaw. She also played in Warsaw’s operetta theaters, the Kameralny Theater in Warsaw, as well as in the National Theater in Torun and the Municipal Theater in Lodz. She starred in two Polish films: Little Sailor (1936) and Golden Mask (1939). After World War II, she performed operetta roles on the stages of Lodz and Lublin.

Keywords

PL

opera w Polsce; operetka w Polsce; Orleńska Olga (1889 lub 1894–1956)

EN

opera in Poland; operetta in Poland history; Orleńska Olga (1889 or 1894–1956)

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Kulturoznawcze
• Year: 2018
• Volume: 9
• Issue: 4
• Pages: 119-132

Contributors

author

Adrian Uljasz

• Wydział Socjologiczno-Historyczny, Uniwersytet Rzeszowski

References

• (A.D.) [Adam Dobrowolski], „‘Targ na dziewczęta’ w Nowościach”. Kurier Warszawski 1919, nr 232: 5 (wydanie wieczorne z 23 sierpnia 1919).
• Błaszczyk, Leon Tadeusz. Dyrygenci polscy i obcy w Polsce działający w XIX i XX wieku, 56– 57 (hasło: Dołżycki Adam ur. 24 XII 1886 we Lwowie). Kraków: PWM, 1964.
• C.J. Przegląd Poranny 1917, nr 93: 3 (numer z 5 kwietnia 1917)
• Domański, Edward A. „Olga Orleńska”. Przegląd Teatralny i Filmowy 1924, nr 24: 1–4. Wersja elektroniczna w internetowej Encyklopedii Teatru Polskiego, opublikowana przy haśle biograficznym „Profile artystyczne — Olga Orleńska”, dostęp 19.07.2018, http://www. encyklopediateatru.pl/artykuly/21422/profile-artystyczne-olga- orlenska.
• Filler, Witold. Rendez-vous z warszawską operetką. Warszawa: PIW, 1977.
• Hebanowski, Stanisław, i Norbert Karaśkiewicz. „Opera Poznańska w latach 1919–1959”. Kronika Miasta Poznania 1959, nr 3: 5–48.
• (h.p.). „Na jubileusz Olgi Orleńskiej”. Gazeta Ludowa 1947, nr 308: 4.
• Krasiński, Edward. Warszawskie sceny 1918–1939. Warszawa: PIW, 1976.
• „Olga Orleńska”. Teatr 1956, nr 6: 23.
• „Olga Orleńska nie żyje”. Sztandar Ludu 1956, nr 220: 4.
• „Olga Orleńska”, FilmPolski.pl. Internetowa baza filmu polskiego, dostęp 21.07.2018, http://www.filmpolski.pl/fp/index.php?osoba=11104057 (biogram Olgi Orleńskiej z linkami do opisów obu filmów, w których wystąpiła).
• „Premiery operetek wystawionych przez teatry warszawskie w okresie 1859–1939”. W: Witold Filler. Rendez-vous z warszawską operetką, 290–321. Warszawa: PIW, 1977.
• „Program inscenizacji Madame Butterfly Giacomo Pucciniego w Teatrze Wielkim Miasta Poznania” [Poznań 1919], s. nienumerowane (operę grano pt. Madama Butterfly), Cyfrowe Mazowsze, , dostęp 21 lipca 2018, http://mbc.cyfrowemazowsze.pl/dlibra/doccontent?id=3177.
• Sempoliński, Ludwik. Wielcy artyści małych scen. Warszawa: Czytelnik, 1977.
• Sivert, Tadeusz. „Słowo wstępne”. W: Elna Gistedt, Od operetki do tragedii. Ze wspomnień szwedzkiej gwiazdy operetki warszawskiej. Przełożyła z j. szwedzkiego Maria Olszańska, 6–11. Warszawa: Czytelnik 1982.
• Słownik biograficzny teatru polskiego 1900–1980. T. II. Red. Zbigniew Wilski, Maria Wosiek, Krystyna Zawadzka, Barbara Berger, Teresa Bogucka i Marianna Gdowska, 175 (hasło: Dołżycki Adam 24 XII 1886 Lwów – 9 IX 1972 Markrewitz w Niemczech). Warszawa: PWN 1994.
• Słownik biograficzny teatru polskiego 1765-1965. Red. Zbigniew Raszewski, Zbigniew Wilski, Maria Wosiek, Krystyna Zawadzka i Hanna Garlińska-Zembrzuska, , 508 (hasło „Orleńska Olga, właśc. Olga Felicja Dul, zamężna Dołżycka, pseud. Lys, Lisowska”). Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 1973).
• Śliwiński, Ludwik. „Teatr Nowości (operetka i opera komiczna)”. W: Jan Czempiński. Teatry polskie w Warszawie. Rocznik teatralny od 1/VIII 1915 – 1/I 1917 r. , 151–159. Warszawa: wyd. Jan Czempiński, 1917.
• T.B. [Tadeusz Błaszczyk]. „Dołżycki Adam, ur. 1886 Lwów”. W: Słownik muzyków polskich. Red. Józef Chomiński. Tom pierwszy A – Ł, 116. Kraków: PWM, 1962.
• Wroczyński, Kazimierz. Pół wieku wspomnień teatralnych. Warszawa: Czytelnik 1957.

Identifiers

DOI

10.18290/rkult.2018.9.4-8