"Idea Zachodnia" i geograficzny obraz "Polski Piastowskiej" w polskiej polityce po II wojnie światowej

• Authors: Potulski Jakub

Title variants

EN

The Western idea and the geographical image of „the Piast Poland” in Polish politics after the Second World War

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest identyfikacja szczególnie doniosłych dla społeczeństwa polskiego obrazów geograficznych i związanych z nimi wyobrażeń geopolitycznych, wskazanie na ich źródła, dynamikę i sposób wykorzystania przez elity polityczne w zależności od zmieniającego się kontekstu zewnętrznego i wewnętrznego. Ukazanie dynamiki geopolitycznych wyobrażeń funkcjonujących w ramach społeczeństwa polskiego, tj. idei zachodniej (piastowskiej) i idei jagiellońskiej, oraz analiza sposobów ich wykorzystywania w celu legitymizowania określonej polityki wewnętrznej i zewnętrznej stanowi studium przypadku, ukazującym złożoność procesów legitymizacji działań politycznych, a jednocześnie ma wzbogacić wiedzę o dynamice obrazów geopolitycznych występujących w ramach polskiego społeczeństwa i wykorzystywanych przez elity polityczne dla realizacji celów grupowych.

EN

The aim of the article is to identify geographic and geopolitical images that are particularly important to the Polish society (i.e. The Jagiellonian idea and the Western idea), to indicate their sources, dynamics and use by political elites depending on the changing external and internal context. The presentation of the dynamics of geopolitical ideas functioning within the Polish society and the analysis of ways to use them to legitimize a specific internal and external policy is a case study showing the complexity of legitimization processes, and at the same time is to enrich knowledge about the dynamics of geopolitical images occurring within Polish society and used by political elites for achieving their goals.

Keywords

PL

Polska; idea zachodnia; wyobrażenia geograficzne; geopolityka

EN

Poland; Western idea; geographical images; geopolitics

• Publisher: Polskie Towarzystwo Geopolityczne
• Journal: Przegląd Geopolityczny
• Year: 2018
• Volume: 25
• Pages: 27-45

Contributors

author

Potulski Jakub

• Uniwersytet Gdański

References

• Cetwiński, M., 2008, Historia i polityka. Teoria i praktyka mediewistyki na przykładzie badań dziejów Śląska, Avallon, Kraków.
• Dmowski, R., 1990, Memoriał o terytorium państwa polskiego, (w:) R. Dmowski, Wybór pism, PIW, Warszawa.
• Dmowski, R., 1991, Niemcy, Rosja i kwestia polska, Capital, Warszawa.
• Domke, R., 2010, Położenie geopolityczne Rzeczypospolitej w latach 1918-1939 oraz 1989-2009. Próba porównania, Przegląd Geopolityczny, 2, s. 143-152.
• Domke, R., 2010, Ziemie Zachodnie i Północne w propagandzie lat 1945-1948, Uniwersytet Zielonogórski, Zielona Góra.
• Eberhardt, P., 2006, Twórcy polskiej geopolityki, Arcana, Kraków.
• Eberhardt, P., 2014, Polski panslawizm jako idea geopolityczna, Przegląd Geopolityczny, 7, s. 61-84.
• Eberhardt, P., 2018, Powojenna zachodnia granica Polski wg Biura Prac Politycznych z października 1940 roku, Przegląd Geopolityczny, 24, s. 45-56.
• Łysek, W., 2014, Między „Polską Jagiellońską” a „Polską Piastowską”. Recepcja i aktualność koncepcji ULB w polityce wschodniej koalicji PO-PSL, Przegląd Geopolityczny, 8, s. 105-123.
• Maj, E., 2013, Obraz Europy Zachodniej w myśli politycznej Narodowej Demokracji 1918-1939: wzory, recepcje, interpretacje, (w:) E. Maj, A. Dawidowicz, Ł.
• Lewkowicz, A. Szwed (red.), Europejskie inspiracje w myśli politycznej w Polsce od XIX do XXI wieku, UMCS, Lublin, s. 225-240.
• Nałkowski, W., 1918, Materiały do geografii ziem dawnej Polski, Polskie Tow. Krajoznawcze, Warszawa.
• O’Loughlin, J., O’Tuathail, G., Kołosow, W., 2005, Russian geopolitical culture and public opinion: the mask of Proteus revisited, Transactions of the Institute of British Geographers, vol. 30, nr 3.
• Orzechowski, M., 1975, Tradycje piastowskie w polskiej myśli politycznej XX w., (w:) R. Heck (red.), Piastowie w dziejach Polski, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, s. 269-285.
• Osękowski, Cz., 2006, Ziemie Odzyskane w latach 1945-2005, UniwersytetZielonogórski, Zielona Góra.
• O’Tuathail, G., 2004, Geopolitical structures and cultures: towards conceptual clarity in the critical study of geopolitics, (w:) L. Tchantouridze (red.) Geopolitics. Global problems and regional concerns, Centre for Defence and Security Studies, Winnipeg.
• O’Tuathail, G., Dalby, S., 1998, Introduction: rethinking geopolitics, (w:) G. O’Tuathail, S. Dalby, Rethinking geopolitics, Routledge, London-New York.
• Piskozub, A., 1968, Gniazdo Orła Białego, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa.
• Piskozub, A., Kozłowski, A., Knoch, M., 2009, Zmarnowana szansa wyzwolenia całego terytorium dawnej Rzeczypospolitej u schyłku pierwszej wojny światowej, Przegląd Geopolityczny, 1, s. 133-160.
• Popławski, L., 1910, Środki obrony, (w:) tenże, Pisma polityczne, t. II, Gebethner i Wolff, Kraków-Warszawa, s. 3-16.
• Strauchold, G., 2003, Myśl zachodnia i jej realizacja w Polsce Ludowej w latach 1945- 1957, Adam Marszałek, Toruń.
• Tomczak, M., 1993, Polska myśl zachodnia, (w:) A. Wolff-Powęska (red.), Polacy wobec Niemców. Z dziejów kultury politycznej Polski 1945-1989, Instytut Zachodni, Poznań.
• Tuan, Y.-F., 1987, Przestrzeń i miejsce, PIW, Warszawa.
• Walmsley, D.J., Lewis, G.J., 1997, Geografia człowieka. Podejścia behawioralne, PWN, Warszawa.
• Wilczyński, P. L., 2010, Terytorium w myśli strategiczno-wojskowej, Przegląd Geopolityczny, 2, s. 101-120.