MIŁOSIERDZIE DUSZPASTERSKIE W TRADYCJI KOŚCIELNEJ I W AMORIS LAETITIA PAPIEŻA FRANCISZKA

• Authors: Hajduk Ryszard

Title variants

EN

The Pastoral Mercy in the Tradition of the Church and in Amoris laetitia of Pope Francis

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Papież Franciszek, wzywający duszpasterzy do odnowy działalności Kościoła w duchu miłosierdzia, jest kontynuatorem tradycji benignitas pastoralis, której przedstawicielami są św. Jan Chryzostom (349-407), św. Alfons Maria de Liguori (1696-1787) oraz Henri J.M. Nouwen (1932-1996). Duszpasterstwo łagodności polega na naśladowaniu Boga zstępującego w Jezusie Chrystusie ku ludziom, aby dać się im poznać w sposób dostosowany do ich możliwości percepcyjnych i okazując zrozumienie dla ich słabości, wspierać ich w osiąganiu doskonałości. Dla papieża Franciszka Ewangelia nie jest zbiorem norm moralnych, lecz Dobrą Nowiną o miłosierdziu Boga pełnego czułości, cierpliwości i życzliwości dla ludzi. Zadaniem duszpasterzy naśladujących Syna Bożego, Jezusa Chrystusa, w którym wszystko mówi o miłosierdziu, jest podchodzić do ludzi słabych i zagubionych z łagodnością, nie potępiać, lecz wzywać do nawrócenia. Tak praktykowane duszpasterstwo miłosierdzia ma istotne znaczenie ze względu na jego podstawy biblijno-teologiczne, charakter personalistyczny, wartość pedagogiczną, oddziaływanie terapeutyczne oraz siłę ewangelizacyjną. W łagodności pastoralnej papież Franciszek dostrzega właściwą odpowiedź Kościoła na potrzeby duchowe ludzi będących w tzw. sytuacjach nieregularnych.

EN

Pope Francis urges priests to renew the activity of the Church in the spirit of mercy. Thus, he is continuer of the tradition of benignitas pastoralis, whose representatives are St. John Chrysostom (349-407), St. Alfons Maria de Liguori (1696-1787) and Henri J.M. Nouwen (1932-1996). The pastoral mercy lies in the imitation of God, who descends in Jesus Christ to the people to let them know himself in a way adapted to their perceptive abilities and he shows understanding for their weaknesses in order to support them in achieving personal perfection. For Pope Francis, the Gospel is not a set of moral standards, but the good news of the mercy of God who is full of tenderness, patience and kindness for people. In Jesus Christ, the Son of God, everything speaks of mercy. The task of pastors, who are following him, is to approach weak and confused people with meekness, not to condemn, but to call them to conversion. The pastoral mercy is important because of its biblical and theological foundation, its personalist character, pedagogical value, therapeutic effects and power of evangelization. Pope Francis recognizes in the pastoral mercy the right answer of the Church to the spiritual needs of people who find themselves in so-called irregular situations, living together without the sacrament of marriage.

Keywords

PL

Amoris laetitia; papież Franciszek; Kościół; duszpasterstwo; łagodność pastoralna; συγκατάβασις

EN

Amoris laetitia; Pope Francis; Church; pastoral care; mercy; συγκατάβασις.

• Publisher: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
• Journal: Forum Teologiczne
• Year: 2017
• Volume: 18
• Pages: 181-195

Dates

published

2017

Contributors

author

Hajduk Ryszard

• Wydział Teologii Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

References

• Franciszek, Adhortacja apostolska „Amoris laetitia”, 2016, wyd. pol. Kraków 2016.
• Franciszek, Adhortacja apostolska „Evangelii gaudium”, 2013, AAS 105 (2013).
• Franciszek, Encyklika „Lumen fidei”, 2013, AAS 105 (2013).
• Franciszek, Bulla ,,Misericordiae vultus”, 2015, AAS 107 (2015).
• Jan Paweł II, Encyklika ,,Dives in misericordia”, 1980, AAS 72 (1980).
• Jan Paweł II, Adhortacja apostolska ,,Familiaris consortio”, 1980, AAS 74 (1982).
• Sobór Watykański II, Konstytucja dogmatyczna „Dei verbum”, 1965, AAS 58 (1966).
• Alvarez F., El Evangelio de la salud, Madrid 1999.
• Ambros M., Das Bußsakrament. Vermittlung und Erfahrung von Gottes Barmherzigkeit in einer barmherzigen Kirche, „Klerusblatt” 2015, n. 12, s. 260-263.
• Benedict XVI, The Fathers of the Church. St. Clement of Rome to St. Augustine of Hippo, Grand Rapids – Cambridge 2009.
• Botero J.S., La benignidad pastoral. Hacia una pedagogía de la misericordia, Bogotá 2005.
• Brändle R., Συγκατάβασις als hermeneutisches und ethisches Prinzip in der Paulusauslegung des Johannes Chrysostomus, w: Stimuli. Exegese und ihre Hermeneutik in Antike und Christentum. Festschrift für Ernst Hassman, red. G. Schöllgen, C. Scholten, Münster 1996, s. 297-307.
• Bucher R., Mehr als Stellschrauben, „Herder Korrespondenz” 2016, n. 6, s. 15-16.
• Dawlewicz M., Duszpasterz jako terapeuta duchowy w ujęciu Henriego J. M. Nouwena, w: Boża terapia, red. R. Hajduk, Kraków 2005, s. 205-231.
• Egger W., Galaterbrief, Philipperbrief, Philemonbrief, Würzburg 1988.
• Frankemölle H., 1. Petrusbrief, 2. Petrusbrief, Judasbrief, Würzburg 1987.
• Gallagher R., The Reception of Amoris Laetitia, „The Pastoral Review” 2016, n. 4, s. 4-9.
• Gayol N., Una aproximación antropológica a la teología de la ternura, w: Teología y Nueva Evangelización, red. G. Uríbarri Bilbao, Bilbao 2005, s. 259-330.
• Hajduk R., Powołani do bycia z Bogiem. Duchowy charakter działalności pastoralnej według Henriego J.M. Nouwena, w: In nomine Domini. Księga Pamiątkowa ku czci Księdza Biskupa Jana Styrny w 50. rocznicę posługi kapłańskiej, red. S. Sojka, S. Ewertowski, Olsztyn–Elbląg 2015, s. 139-150.
• Hajduk R., Therapeutische Beichtpraxis. Eine Rückbesinnung auf die Rolle des Beichtvaters nach dem Buch Praxis confessarii vom Heiligen Alphons Maria de Liguori, „Studia Moralia” t. 1, 2000, s. 5-43.
• Haslinger H., Die wissenschaftstheoretische Frage nach der Praxis, w: Handbuch Praktische Theologie, t. 1, Grundlegungen, red. H. Haslinger, Mainz 1999, s. 102-121.
• Kotyński M., Odkupienie w myśli św. Alfonsa Marii de Liguoriego, w: Ogarnięci tajemnicą Chrystusowego odkupienia. W poszukiwaniu inspiracji pastoralnych w „ośrodku wszechświata i historii”, red. R. Hajduk, M. Kotyński, Kraków 2006, s. 149-175.
• LaNoue D., The Spirituals Legacy of Henri Nouwen, New York 2001.
• Liguori de A.M., Praxis confessarii, w: Opere morali di S. Alfonso Maria de Liguori, t. 3, Torino 1848.
• Majorano S., Essere Chiesa con gli abbandonati. Prospettive alfonsiane di vita christiana, Materdomini 1997.
• Majorano S., La teologia morale e il ministero sacerdotale nella visione alfonsiana, „Studia Moralia” t. 1, 1996, s. 433-459.
• Marx R., Das Kapital. Ein Plädoyer für den Menschen, München 2008.
• Montague G.T., Understanding the Bible. A Basic Introduction to Biblical Interpretation, New York 1997.
• Müller W., Henri Nouwen. Springen. Das Wagnis von Nähe, Münsterschwarzach 2002.
• Nouwen H.J.M., D.P. McNeill, D.A. Morrison, Compassion. A Reflection on the Christian Life, London 1997.
• Nouwen H.J.M., Feuer, das von innen brennt. Stille und Gebet, Freiburg i. B. 1987.
• Nouwen H.J.M., In the Name of Jesus. Reflections on Christian Leadership, London 1998.
• Nouwen H.J.M., Suche nach Einklang. Von der geistlichen Kraft der Erinnerung, Freiburg i. B. 1993.
• Oliynyk A., Συγκατάβασις τὸ φαινόμενον. Interpretacja reguł kaznodziejskich św. Jana Chryzostoma w pismach Anthony’ego Coniarisa jako przykład współczesnej homiletyki prawosławnej, Kraków 2013.
• Ratzinger J., Comunicazione e cultura: nuovi percorsi per l’evangelizzazione nel Terzo Millennio, „Nuova Umanità” 2003, n. 1, s. 45-53.
• Rey-Mermet Th., La morale selon Saint Alphonse de Liguori, Paris 1987.
• Rylaarsdam D., John Chrysostom on Divine Pedagogy. The Coherence of his Theology and Preaching, Oxford 2014.
• Scheuer M., Barmherzigkeit will ich… Zum Jahr der Barmherzigkeit, „Klerusblatt” 2016, n. 1, s. 2-9.
• Schmidt S., Die Begriffe Caritas – Barmherzigkeit – Diakonie in der Frühen Neuzeit, w: Caritas – Barmherzigkeit – Diakonie. Studien zu Begriffen und Konzepten des Helfens in der Geschichte des Christentums vom Neuen Testament bis ins späte 20. Jahrhundert, red. M. Collinet, Berlin 2014, s. 79-114.
• Söding T., Barmherzigkeit – Gottes Gabe und Aufgabe. Neutestamentliche Orientierungen in einem zentralen Begriffsfeld, w: Barmherzigkeit leben. Eine Neuentdeckung der christlichen Berufung, red. G. Augustin, Freiburg i. B. 2016, s. 19-34.
• Spiegel P., Die Kraft der Peripherie – Wege der Barmherzigkeit und Gerechtigkeit, „Klerusblatt” 2016, n. 3, s. 50-55.
• Velocci G., Cristo: centro della spiritualitá alfonsiana, „Spicilegium Historicum” t. 45, 1997, s. 41-69.
• Vidal M., Carisma redentorista y propuesta moral, w: Ser redentorista hoy. Testimonios sobre el carisma, red. N. Londoño, Roma 1996, s. 409-420.
• Walters K., Merciful Meekness. Becoming a Spiritually Integrated Person, Mahwah 2004.
• Weigel G., Katedra i sześcian. Europa, Stany Zjednoczone i polityka bez Boga, Warszawa 2005.
• Wiesemann K.-H., Die Herausforderung der Barmherzigkeit für die Kirche – heute, „Diakonia” 2016, n. 1, s. 2-8.
• Wollbold A., Ermutigung zur Seelsorge, „Herder Korrespondenz” 2016, n. 6, s. 13-14.