Polityczne przesłanki funkcjonowania służb wywiadowczych Władz Rzeczpospolitej na uchodźstwie po 1945 r.

• Authors: Robert Zapart

Title variants

EN

Political Premises for the Operation of the Inteligence Service of the Polish Government-in-Exile after 1945

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule przedstawiono problematykę funkcjonowania służb wywiadowczych podległych Władzom RP na Uchodźstwie w okresie postępującej utraty przez nie prawno-międzynarodowej podmiotowości oraz kryzysu w relacjach Wschód–Zachód z przełomu lat czterdziestych i pięćdziesiątych. Szczególną uwagę zwrócono na polityczne warunki prowadzenia działań niejawnych na terenie kraju, które były pokłosiem przyjętej przez elity polskiego Londynu interpretacji w zakresie kontynuowania przez nie misji przywódczej na emigracji. Ta stosunkowo krótka, bowiem około dziesięcioletnia, aktywność połączyła wszystkie środowiska wychodźcze, a uzyskiwane dzięki niej informacje stanowiły podstawę wielu interwencji na forum międzynarodowym z perspektywy działań na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości.

EN

The article presents the problem of the operation of the intelligence service of the Polish Government-in-Exile in the period of the progressive loss of its legal personality on the international scene and the crisis in East-West relations at the turn of the 1940s and 1950s. Particular attention was given to the political conditions for conducting classified activities in the country, which were the result of the interpretation adopted by the Polish elite based in London concerning the continuation of their mission of leadership in exile. This relatively short activity, lasting about ten years, united all emigration environments and the information obtained owing to its operation was the basis for many interventions on the international forum as part of the efforts to regain Poland’s independence.

Keywords

PL

polityka; służby wywiadowcze; Władze RP na Uchodźstwie; legalizm

EN

politics; intelligence service; Polish Government-in-Exile; legalism

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Studia Polonijne
• Year: 2017
• Volume: 38
• Pages: 61-73

Contributors

author

Robert Zapart

• Katedra Nauk Historyczno i Teoretyczno Prawnych na Wydziale Prawa Uniwersytetu Rzeszowskiego

References

• Czechowicz K., Służba wywiadowcza, „Bellona” (Londyn), z. II, kwiecień-czerwiec 1955.
• Friszke A., Życie polityczne emigracji, Warszawa: Biblioteka Więzi 1999.
• Gawenda J., Legalizm Polski w świetle Prawa Publicznego, Londyn: White Eagle Press 1959.
• Gawenda J., The Sowiet Domination of Eastern Europe in the Ligot of International Low, London 1973.
• Gawenda J., Ustrój Polski Rzeczypospolitej Ludowej i panujący w niej system polityczny, Instytut Badania Zagadnień Krajowych, Londyn 1951.
• Grabowski W., Aspekty kontrwywiadowcze w działalności władz cywilnych Polski Walczącej 1939-1945, w: Kontrwywiad II RP (1914) 1918-1945 (1948), red. Z. Nawrocki), t. I, Warszawa: Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego 2013.
• Jachnik S., Siły Zbrojne w Polsce, Londyn [b.d.w.].
• Kozicki A., Struktury organizacyjne I formy pracy emigracyjnego wywiadu wojskowego w latach 1945-1955, w: W sieci. Powojenne polskie siatki wywiadowcze (AK-NIE-DSZ-WiN, PSZ) w latach 1944-1955, Warszawa 2016.
• Krok-Paszkowski J., BBC – Brytyjska Korporacja Nadawcza w: Pomoc krajowi przez niepodległościowe Uchodźstwo 1945-1990, red. R. Lewicki, t. V, Londyn: Polskie Towarzystwo Naukowe na Obczyźnie 1995.
• Krok-Paszkowski J., Zarys historii „Wolnej Europy”, w: Pomoc krajowi przez niepodległościowe Uchodźstwo 1945-1990, red. R. Lewicki, t. V, Londyn: Polskie Towarzystwo Naukowe na Obczyźnie 1995.
• Lewicki R., Skowronek J., Instytut Badania Zagadnień Krajowych, w: Pomoc krajowi przez niepodległościowe Uchodźstwo 1945-1990, red. R. Lewicki, t. V, Londyn: Polskie Towarzystwo Naukowe na Obczyźnie 1995.
• Miękina M., Nieuchronność zaskoczenia i porażki wywiadu, w: Służby wywiadowcze jako narzędzie realizacji polityki państwa w XX wieku. Wybrane zagadnienia, red. L. Pawlikowicz, R. Zapart, Rzeszów 2014.
• Minkina M., Sztuka wywiadu w państwie współczesnym, Warszawa 2014.
• Radomski J.A., Demobilizacja Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie 1945-1951, Kraków 2009.
• Szczepanik E., Władze RP na Uchodźstwie i Kraj, w: Pomoc krajowi przez niepodległościowe Uchodźstwo 1945-1990, red. R. Lewicki, t. V, Londyn: Polskie Towarzystwo Naukowe na Obczyźnie 1995.
• Woźniczka Z., Trzecia wojna światowa w oczekiwaniach emigracji i podziemia w kraju w latach 1944-1953, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 1999.
• Zaćmiński A., Emigracja polska w Wielkiej Brytanii wobec możliwości wybuchu III wojny światowej 1945-1954, Bydgoszcz: Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej 2003.
• Zapart R., Służby informacyjne Władz II RP na Uchodźstwie po zakończeniu II wojny światowej. Szkic historyczno-prawny, [w:] Służby wywiadowcze jako narzędzie realizacji polityki państwa w XX wieku. Wybrane zagadnienia, red. L. Pawlikowicz, R. Zapart, Rzeszów 2014.

Identifiers

DOI

10.18290/sp.2017.4