Motyw „oblężonego domu” jako topos amerykańskiego kina w kontekście rozważań na temat remake’ów, sequeli, prequeli i hidden-remake’ów

• Authors: Kletowski Piotr

Title variants

EN

The Theme of a “Besieged House” as a Topos in American Cinema in the Context of a Discussion on Remakes, Sequels, Prequels, and Hidden-Remakes

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Odwołując się do klasycznych teorii antropologicznych rozpatrujących symboliczny wymiar relacji proksemicznych (S. Kracauer, M. Lurker), autor analizuje motyw „oblężonego domu” jako typowy dla amerykańskiej kinematografii od czasu realizacji „Narodzin narodu” (1915) Griffitha aż do dziś (współczesne kino akcji, klaustrofobiczne thrillery science fiction jak „Cloverfield Lane 10” /2016/ Dona Trachtenberga). Autor stawia tezę, że filmy podejmujące ten motyw odbijają w bezpośredni bądź metaforyczny sposób aktualną sytuację społeczno-polityczną amerykańskiego społeczeństwa, które jako zbiorowość postrzega się – zwłaszcza w momentach przesileń i kryzysów – jako zagrożoną wspólnotę umiejscowioną w zamkniętej przestrzeni, a przestrzeń ta staje się bronioną za wszelką cenę twierdzą. Motyw ten – wykorzystywany i przetwarzany przez takich reżyserów, jak H. Hawks, S. Peckinpah, G. A. Romero, J. Carpenter, J. McTiernan – powoduje, że wiele z oryginalnych filmów podejmujących ten temat staje się podstawą do licznych nawiązań, przeróbek i hidden-remake’ów (czyli filmów, które w sposób widoczny są przetworzeniem już istniejących filmów, ale z różnych przyczyn – zwykle związanych z prawami autorskimi – nie mogą uchodzić za prawdziwe remaki).

EN

Referring to classical anthropological theories of the symbolic dimension of proxemic relations (S. Kracauer, M. Lurker), the author analyses the motif of the “besieged house” as typical of American cinema since Griffith’s “The Birth of a Nation” (1915) to this day (modern action cinema, claustrophobic sci-fi thrillers like Cloverfield Lane 10 /2016/ by Don Trachtenberg). The author argues that the films that take up this motif reflect in a direct or metaphorical way the current socio-political situation of American society, which – as a collective – during moments of crisis, perceives itself as a threatened community in a confined space, which space becomes a besieged fortress to be defended at all cost. This motif – used and transformed by directors such as H. Hawks, S. Peckinpah, G. A. Romero, J. Carpenter, J. McTiernan – made many original films dealing with this topic the basis of numerous references, alterations and hidden remakes (that is films, which are obviously new versions of already existing films, but for various reasons, usually connected with copyright, cannot be considered to be true remakes).

Keywords

PL

„oblężony dom”;„Narodziny narodu” (1915) Griffitha; „Cloverfield Lane 10” /2016/ Dona Trachtenberga); zagrożona wspólnota umiejscowiona w zamkniętej przestrzeni;H. Hawks, S. Peckinpah, G. A. Romero, J. Carpenter, J. McTiernan; symboliczny wymiar relacji proksemicznych

EN

symbolic dimension of proxemic relations (S. Kracauer, M. Lurker);“besieged house”; Griffith’s “The Birth of a Nation” (1915); Cloverfield Lane 10 /2016/ by Don Trachtenberg; H. Hawks, S. Peckinpah, G. A. Romero, J. Carpenter, J. McTiernan; threatened community in a confined space.

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Kwartalnik Filmowy
• Year: 2017
• Issue: 97-98 Wędrujące motywy
• Pages: 154-168

Contributors

author

Kletowski Piotr

• Instytut Studiów Międzykulturowych, Wydział Studiów Międzynarodowych i Politycznych, Uniwersytet Jagielloński

References

• Andrzejczak, Krzysztof. Opowieści literackiej Ameryki. Zarys prozy Stanów Zjednoczonych od początków do czasów najnowszych. Kraków: Universitas, 2012
• Elsaesser, Thomas, Malte Hagener. Teoria filmu: wprowadzenie przez zmysły, tłum. K. Wojnowski. Kraków: Universitas, 2015