Sąsiedztwo polsko-czeskie w końcu średniowiecza. Wybrane zagadnienia

• Authors: Iwańczak Wojciech

Title variants

EN

The Polish-Czech Neighbouring in the Middle Ages

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

EN

The author discusses the Polish-Czech relations, mainly during the late Middle Ages. In the article there are examples of positive images of the Poles, which have been taken from the voluminous Czech writing from the 14th century. In the 15th century the main question in the mutual relations was the Hussite cause. Yet, it did not end in breaking the political relations in spite of the fact that the Kingdom of Bohemia was isolated in Europe at that time. Just the reverse, it was just then that a project of a union with the Czechs was created. Finally, it was not implemented, but a representative of the Jagiellonian dynasty ascended the Czech throne (Vladislaus Jagiellon, Czech: Vladislav Jagellonský, Polish: Władysław Jagiellończyk). In the 19th century, when the two nations did not have their own states, the idea of the union between them was often evoked and their ancestors were being criticised for not taking advantage of the chance to build a political power of the Western Slavs, which – it was believed – could have saved the two nations from the subsequent political catastrophe.

Keywords

EN

Polish-Czech neighbouring; the idea of (pan)Slavdom; Czech chronicles; the Jagiellonian dynasty

• Publisher: Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Przegląd Zachodniopomorski
• Year: 2016
• Issue: 1
• Pages: 95-109

Dates

published

2016

Contributors

author

Iwańczak Wojciech

• Uniwersytet im. Jana Kochanowskiego w Kielcach

References

• Źródła
• Acten der Ständetage Preussens Königlichen Antheils, Bd. I, hrsg. v. F. Thunert, Danzig 1896.
• Aeneae Silvii Historia Bohemica, red. D. Martínková, A. Hadravová, J. Matl, Fontes rerum Regni Bohemiae I, Praha 1998.
• Cronica Przibiconis dicti Pulkava, red. J. Emler, Fontes rerum Bohemicarum, Praha 1893.
• Chronicon Aulae Regiae, red. J. Emler, Fontes rerum Bohemicarum IV, Praha 1884.
• Scriptores rerum Polonicarum, t. 12, red. B. Ulanowski, Kraków 1888.
• Staročeská Kronika tak řečeného Dalimila v kontextu středověké historiografie latinského kulturního okruhu a její pramenná hodnota, t. 3, red. M. Bláhová, Praha 1995.
• Ze starých letopisů českých, red. J. Porák, J. Kašpar, Praha 1980.
• Opracowania
• Baldi B., Pio II e la trasformazioni dell’ Europa cristiana, 1457–1464, Milano 2006.
• Barciak A., Czechy a ziemie południowej Polski w XIII oraz w początkach XIV wieku, Katowice 1992.
• Barciak A., Relacje o Polsce i Polakach w najstarszych czeskich źródłach narracyjnych, „Historia i Współczesność”, 6, 1982.
• Barciak A., Obraz Polaka w średniowiecznej historiografii czeskiej, w: Polaków i Czechów wizerunek wzajemny (X–XVII w.), red. W. Iwańczak, R. Gładkiewicz, Wrocław–Warszawa 2004.
• Bláhová M., Česká historiografie v husitské revoluci, w: Husitství – reformace – renesance. Sborník k 60. narozeninám Františka Šmahela, t. II, Praha 1994.
• Biskup M., Trzynastoletnia wojna z Zakonem Krzyżackim 1454–1466, Warszawa 1967.
• Biskup M., Górski K., Kazimierz Jagiellończyk. Zbiór studiów o Polsce drugiej połowy XV wieku, Warszawa 1987.
• Borkowska U., Treści ideowe w dziełach Jana Długosza, Lublin 1983.
• Bylina S., Wizerunek heretyka w Polsce późnośredniowiecznej, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce”, 30, 1985.
• Češi a Poláci v minulosti, red. J. Macůrek, t. 1, Praha 1964.
• Čornej P., Rozhled, názory a postoje husitské inteligence v zrcadle dějepisectví 15. století, Praha 1986.
• Čornej P., Tajemství českých kronik. Cesty ke kořenům husitské tradice, wyd. 2, Praha–Litomyšl 2003.
• Gawlas S., Świadomość narodowa Jana Długosza, „Studia Źródłoznawcze”, 27, 1983.
• Graus F., Die Nationenbildung der Westslawen im Mittelalter, Sigmaringen 1980.
• Heck R., Poczucie wspólnoty słowiańskiej w czesko-polskich stosunkach politycznych w średniowieczu, w: Z polskich studiów slawistycznych, seria 3: Historia, red. J. Bardach, G. Labuda, Warszawa 1968.
• Heck R., Problem słowiański w średniowiecznej historiografii czeskiej, w: Europa – Słowiańszczyzna – Polska. Studia ku uczczeniu Profesora Kazimierza Tymienieckiego, Poznań 1970.
• Heck R., Zjazd głogowski w 1462 r., Warszawa–Wrocław 1962.
• Hoffman K.B., O panslawizmie zachodnim. Studium historyczne, Poznań–Berlin 1868.
• Hoffmann K.B., Historia reform politycznych w dawnej Polsce, Warszawa 1988.
• Iwańczak W., Polskie badania nad dziejami Czech i stosunków polsko-czeskich w średniowieczu, w: Polskie badania bohemistyczne i czeskie badania polonistyczne w ostatnim trzydziestoleciu. Nauki historyczne i filologiczne, red. R. Gładkiewicz, M. Myška, Praha 1995.
• Iwańczak W., Problematyka śląska w „Historii czeskiej” Eneasza Sylwiusza Piccolominiego, w: Korzenie wielokulturowości Śląska ze szczególnym uwzględnieniem Śląska Górnego, red. A. Barciak, Katowice–Zabrze 2009.
• Janoušek E., Poměr polsko-český v počátcich politického myšlení českého, w: K dějinám česko-slovenským v obdobi humanizmu. Sborník prací věnovaných J.B. Novákovi k 60. narozeninám, Praha 1932.
• Koczerska M., Mentalność Jana Długosza w świetle jego twórczości, „Studia Źródłoznawcze”, 15, 1971.
• Krasiński W., O Czechach i Polsce w wieku XIV, XV i XVI, Wieniec II, Warszawa 1858.
• Krzemieńska B., Polska i Polacy w opinii czeskiego kronikarza Kosmasa, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego. Nauki Humanistyczno-Społeczne. Seria II, 1960, z. 15.
• Krzemieńska B., Češi a Poláci v mínění svých nejstarších kronikářů, w: Tisic let česko – polské vzájemnosti, 1, Opava 1966.
• Krzyżaniakowa J., Wizerunek Czechów w polskich źródłach średniowiecznych, w: Polaków i Czechów wizerunek wzajemny (X–XVII w.), red. W. Iwańczak, R. Gładkiewicz, Wrocław–Warszawa 2004.
• Macek J., Jagellonský věk v českých zemích (1471–1526), t. 4, Praha 1999.
• Měšt’an A., Czesko-polskie kontakty literackie i kulturalne w okresie renesansu, w: Czechy i Polska na szlakach ich kulturalnego rozwoju, red. J. Wyrozumski, Kraków 1998.
• Mikulka J., Annales Jana Długosza a Czechy, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce”, 8, 1963.
• Naville Ch.É., Enea Silvio Piccolomini. L’uomo, l’umanista, il pontifice (1405–1464), Bologna 1984.
• Pánek J., Polonia cosmographica (Polska i Polacy w kosmografii pierwotnej i w jej adaptacji czeskiej), w: Piśmiennictwo Czech i Polski w średniowieczu i we wczesnej epoce nowożytnej, red. A. Barciak, W. Iwańczak, Katowice 2006.
• Plewczyński M., Czesi w wojsku polskim na przełomie XV i XVI wieku, w: Polacy w Czechach – Czesi w Polsce. X – XVIII wiek, red. H. Gmiterek, W. Iwańczak, Lublin 2004.
• Plewczyński M., W służbie polskiego króla: z zagadnień struktury narodowościowej armii koronnej w latach 1500–1574, Siedlce 1995.
• Pośpiech M., Problem autentyczności manifestu Przemysła Ottokara II do książąt polskich, „Studia Historyczne”, 4, 1972.
• Reczek J., Bohemizmy leksykalne w języku polskim do końca 15. wieku, Wrocław–Warszawa–Kraków 1968.
• Smołucha J., Polityka Kurii Rzymskiej za pontyfikatu Piusa II (1458–1464) wobec Czech i krajów sąsiednich. Z dziejów dyplomacji papieskiej w XV wieku, Kraków 2008.
• Slovanství v národním životě Čechů a Slovaků, Praha 1968.
• Solicki S., Kontakty osobiste Jana Długosza z Czechami, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Historia”, XIV, 1968.
• Solicki S., Źródła Jana Długosza do problematyki czeskiej, Wrocław 1973.
• Stanko P., Najemnicy z terenu Królestwa Czech w okresie wojny trzynastoletniej. (Przyczynek do identyfikacji, pochodzenia i karier wybranych żołdaków), w: Polacy w Czechach – Czesi w Polsce. X – XVIII wiek, red. H. Gmiterek, W. Iwańczak, Lublin 2004.
• Šmahel F., Idea národa v husitských Čechách, Praha 2000.
• Třeštík D., Kosmas, Praha 1966.
• Urbánek R., O volbě Jiřího z Poděbrad za krále českého, Praha 1958.
• Urbánek R., Věk poděbradský, t. IV, Praha 1962.
• Vidmanová A., K Privilegiu Alexandra Velikého Slovanům, w: Husitství – reformace – renesance. Sborník k 60. narozeninám Františka Šmahela, t. 1, Praha 1994.
• Výbor z české literatury husitské doby, red. B. Havránek, J. Hrabák, J. Daňhelka, t. 2, Praha 1964.
• Wagendorfer M., Die Schrift des Eneas Silvius Piccolomini, Città del Vaticano 2008.
• Žemlička J., Přemysl Otakar II. Král na rozhraní věků, Praha 2011.