Prawnoautorska ochrona pomysłu

• Authors: Wróbel Maciej

Title variants

EN

Copyright protection of an idea

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Zgodnie z art. 1 ust. 2(1) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, pomysł nie podlega ochronie prawnoautorskiej. Jednakże zmieniające się realia, w szczególności rynkowe, sprawiają, że sądy coraz częściej, przy spełnieniu określonych przesłanek, obejmują ochroną prawnoautorską również specyficznie ujęty pomysł, który przecież co do zasady ochronie nie podlega. Należy również mieć na uwadze, że samo pojęcie „pomysłu” nie zostało zdefiniowane przez ustawodawcę. Powyższe implikuje dodatkowe trudności przy interpretacji opisywanego zagadnienia. Analizując orzecznictwo Sądu Najwyższego w powyższym zakresie, a także poglądy doktryny, można dojść do wniosku, że nie sam pomysł, ale jego sposób wyrażenia może zostać objęty ochroną prawnoautorską. Aby jednak tak się stało, niezbędne jest, żeby sposób wyrażenia pomysłu spełniał przesłanki pozwalające uznać go za utwór, chociażby nieukończony. Za te niezbędne przesłanki należy uznać przejaw działalności o charakterze twórczym i indywidualnym, ustalony w jakiejkolwiek formie. Zakres ochrony przyznany wyrażonemu pomysłowi wpływa na ewentualną możliwość korzystania z niego przez inne podmioty. O ile bowiem korzystanie z cudzego pomysłu jest dozwolone (irrelewantne dla prawa autorskiego), w przypadku utworu o takim zezwoleniu nie można już mówić. Problem pojawia się bowiem w sytuacji, gdy dany pomysł przybrał już postać chronionego utworu i ewentualne posłużenie się nim może wiązać się z narażeniem na poniesienie odpowiedzialności prawnoautorskiej. Orzecznictwo dostarcza coraz więcej przykładów, w których ta kwestia była szczegółowo rozważana, a z uwagi na stopień skomplikowania zagadnienia, stwierdzić należy, że każdy przypadek w zasadzie musi być rozstrzygany indywidualnie. Niniejsza publikacja analizuje powyższą kwestię, zarówno z punktu widzenia materialnoprawnego, jak i pod kątem wydanych orzeczeń.

EN

According to article 1 paragraph 2(1) of the Copyright and Related Rights Act, the idea is not subject to copyright protection. However, changing reality, in particular the market, makes the courts more often - under some circumstances - protect also the idea, which in general is not protected under copyright law. Regard should be had to the fact that the concept of "idea" is not defined anywhere by the legislator. This implies additional difficulties in the interpretation of a described subject matter. Analyzing the judgments of the Supreme Court within the above scope, as well as the views of the doctrine, one can come to the conclusion that not the idea itself, but the way of its expression may be subject to copyright protection. But in order to do so, it is essential that the way of expressing the idea meets prerequisites to consider it as a copyright work, even if unfinished. And the essential prerequisite is an indication of an activity of a creative and individual nature, established in any form. The scope of the protection given to the idea has the influence on the possibility of using it by other entities. As far as using an idea is allowed (irrelevant for the copyright law), in case of the copyright work – the permission to do so is necessary. The problem arises in the situation when the given concept has acquired the form of copyright work and its use may result in bearing the copyright liability. The case law provides more and more examples where this issue has been thoroughly debated, and due to the complexity of the subject in question, each case must in principle be settled individually. This publication analyzes the above issue both within the substantive law, as well as issued judgments.

Keywords

PL

prawo autorskie; pomysł; ochrona pomysłu; własność intelektualna; utwór

EN

copyright; idea; protection of idea; intellectual property; copyright work

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM
• Year: 2017
• Issue: 7
• Pages: 231-244

Contributors

author

Wróbel Maciej

• Katedra Prawa Cywilnego, Handlowego i Ubezpieczeniowego Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu