Audioantropologia odgłosu wobec somatopoetyki

• Authors: Regiewicz Adam

Title variants

EN

Noise Audioanthropology against Somatopoetics

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule omówiony został temat antropologii dźwięków, która bada zjawiska usytuowane tuż pomiędzy główną narracją dźwiękową wytwarzaną przez kulturę a antropologicznymi doświadczeniami człowieka – jego biologią, fizjologią i mechaniką. Dźwięk, jako przejaw zachowania – wydarzenie dźwiękowe, staje się częścią określonego nurtu zachowań, działań społecznych, które stanowią odzwierciedlenie różnorodnych form kulturowych skupionych wokół rozmaitych aspektów doświadczania rzeczywistości przez człowieka i jego relacji z otaczającym światem, wyrażanych poprzez wzory zachowań, nawyki i zwyczaje, tradycje i rytuały, odzwierciedlane przez normy i standardy społeczne, związane z doświadczaniem cielesności (intymności, seksualności, higieny, choroby, śmierci itp.), emocji, zmysłowości itp. Cielesność dźwięku zanurzonego w tekście, z jednej strony, wpisuje się w perspektywę badawczą somatopoetyki, z drugiej zaś – sięga po narzędzia wywodzące się z badań nad muzycznością literatury. Na przykładzie rozwiązań współczesnej prozy polskiej, szczególnie przykładów literatury kobiecej, w artykule starano się pokazać, jak dźwięk, będąc doświadczeniem ściśle somatycznym, staje się nośnikiem znaczeń kulturowych, elementem kodu: nie tyle dźwiękiem, co gestem semantycznym, interpretującym różne zjawiska istniejące w konkretnej kulturze.

EN

Studies in anthropology of sounds is conveniently situated between the main sound narration produced by culture and anthropological experiences of a man: her/his biology, physiology, and mechanics. A sound, as a manifestation of behaviour―a sound event, becomes a part of a particular stream of behaviour and social activities all of which reflect a variety of cultural forms focused around diverse aspects of experiencing reality by a man and her/his relationship with the surrounding world expressed through behaviour patterns, habits and customs, traditions and rituals, reflected by social norms and standards, related to experiencing corporality (intimacy, sexuality, hygiene, illness, death, etc.), emotions, sensuality, etc. Sound corporality immersed in the text, on the one hand, is a part of the research perspective of somatopoetics and, on the other hand, it reaches for tools derived from the study of musicality of literature. As based on the example of solutions of contemporary Polish prose, the article tries to show how sound, as a strictly somatic experience, becomes a carrier of cultural meanings, an element of the code: not so much a sound, but a semantic gesture interpreting various phenomena existing in a given culture.

Keywords

PL

audioantropologia; somatopetyka; odgłosy; współczesna proza polska; iteratura kobieca

EN

audioanthropology; somatopoetics; noises; contemporary Polish prose; women’s literature

• Publisher: Instytut Badań Literackich PAN
• Journal: Pamiętnik Literacki
• Year: 2023
• Volume: 114
• Issue: 1
• Pages: 149-161

Dates

printed

2023-03-28

Contributors

author

Regiewicz Adam

• Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza, Częstochowa

Identifiers

ISSN

0031-0514

EISSN

2719-5376

DOI

10.18318/pl.2023.1.9