Zaburzenia percepcji muzyki a odbiór prozodii mowy (na przykładzie badań polskojęzycznych sześcioletnich dzieci)

• Authors: Wysocka Marta

Title variants

EN

Disorders of Music Perception and Speech Prosody Perception (As Exemplified by Studies on Polish-Speaking Six-Year-Old Children)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Istnienie licznych podobieństw zachodzących między muzyką i mową skłania do obserwacji związków mechanizmów percepcji obu zjawisk. Jednym ze sposobów ich śledzenia jest badanie osób dotkniętych amuzją związaną z trudnościami w odbiorze i ekspresji muzyki. Amuzja wrodzona, będąca przedmiotem rozważań w niniejszym artykule, jest najczęściej definiowana jako zaburzenie percepcji wysokości dźwięków muzyki. Najnowsze rezultaty badań sugerują, że może się ona również wiązać z zaburzeniami pamięci słuchowej, percepcji barwy dźwięków i ich organizacji czasowej. Ze względu na to, że w prozodii mowy wiele informacji kodowanych jest za pomocą zmian wysokości głosu, organizacji czasowej jednostek prozodycznych i barwy głosu, warto sprawdzić, w jaki sposób zaburzenia percepcyjne towarzyszące amuzji powiązane są z procesem odbioru struktur prozodycznych. W artykule przedstawiono wyniki uzyskane w testach percepcji muzyki i prozodii mowy przez trzy sześcioletnie dziewczynki z amuzją i porównano je z wynikami grupy kontrolnej, składającej się z dziesięciorga dzieci sześcioletnich (pięciu dziewczynek i pięciu chłopców). Uzyskane rezultaty potwierdzają związek amuzji z obniżeniem zdolności odbioru prozodii mowy.

EN

Many similarities between music and speech encourage observation of relationships between mechanisms of perception of the two phenomena. One of the ways of investigating them is to study patients afflicted with amusia related to difficulties in music reception and expression. Congenital amusia, the subject of the present article, is most often defined as a deficit in musical pitch perception. The latest research results suggest that it may also be related to auditory memory disorders, impairments in musical timbre perception, and their temporal organization. Because in speech prosody many items of information are encoded by means of changes in vocal pitch, temporal organization of prosodic features and timbre of voice, it is necessary to find out how perception disorders concomitant with amusia are related to the process of perception of prosodic structures. The article presents the results obtained in tests for music perception and speech prosody perception by three six-year-old amusic girl, which were compared with the results obtained by the control group consisting of 10 six-year-old children (five girls and five boys) The results obtained confirm the relationship between amusia and a reduced ability of speech prosody perception ability.

Keywords

PL

prozodia mowy; amuzja wrodzona; ocena prozodii mowy; rozwój percepcji prozodii

EN

speech prosody; congenital amusia; speech prosody assessment; development of prosody perception

• Publisher: Polskie Towarzystwo Logopedyczne
• Journal: Logopedia
• Year: 2012
• Volume: 41
• Pages: 121-131

Dates

published

2012-01-01

Contributors

author

Wysocka Marta

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin Zakład Logopedii i Językoznawstwa Stosowanego

References

• Ayotte J., Peretz I., Hyde K., 2002, Congenital amusia: a group study of adults afflicted with a music-specific disorder, „Brain”, 125, 238–251.
• Dalla B. S., Giguère J-F., Peretz, I., 2009, Singing in congenital amusia, „Journal of the Acoustical Society of America”, 126(1), 414–424.
• Foxton J. M., Dean J. L., Gee R., Peretz I., Griffiths T. D., 2004, Characterization of deficits in pitch perception underlying ‘tone deafness’, „Brain”, 127(4), 801–810.
• Hutchins S., Zarate J. M., Zatorre R. J., Peretz I., 2010, An acoustical study of vocal pitch matching in congenital amusia, „Journal of the Acoustical Society of America”, 127 (1), 504–512.
• Hyde K., Peretz I., 2004, Brains that are out of tune, but in time, „Psychological Science”, 15(5), 356–360.
• Jiang C., Hamm J. P., Lim V. K., Kirk, I. J., Yang Y., 2010, Processing melodic contour and speech intonation in congenital amusics with Mandarin Chinese, „Neuropsychologia”, 48(9), 2630–2639.
• Liu F., Patel A. D., Fourcin A., Stewart L., 2010, Intonation processing in congenital amusia: discrimination, identification and imitation, „Brain”, 133(6), 1682–1693.
• Loui P., Schlaug G., 2012, Impaired learning of event frequencies in tone deafness, „Annals of the New York Academy of Sciences”, 1252(1), 354–360.
• Patel A. D., Peretz I., Tramo M., Labreque R., 1998, Processing prosodic and musical patterns: a neuropsychological investigation, „Brain and Language”, 61, 123–144.
• Patel A. D., Wong M., Foxton, J., Lochy A., Peretz, I., 2008, Speech intonation perception deficits in musical tone deafness (congenital amusia), „Music Perception”, 25(4), 357–368.
• Peretz I., Cummings S., Dubé M. P., 2007, The genetics of congenital amusia (tone deafness): a family-aggregation study, „American Journal of Human Genetics”, 81(3), 582–588.
• Peretz I., Gosselin N., Tillmann B., Cuddy L. L., Gagnon B., Trimmer C. G., Paquette S., Bouchar B., 2008, On-line identification of congenital amusia, „Music Perception”, 25(4), 331–343.
• Peretz I., Brattico E., Järvenpää M., Tervaniemi M., 2009, The amusic brain: in tune, out of key, and unaware, „Brain: A Journal of Neurology”, 132 (5), 1277–1286.
• Peretz, I., Saffran, J., Schön D., Gosselin N., 2012, Statistical learning of speech, not music, in congenital amusia, „Annals of the New York Academy of Sciences”, 1252(1), 361–366.
• Phillips-Silver J., Toiviainen P., Gosselin N., Piché O., Nozaradan S., Palmer C., Peretz I., 2011, Born to dance but beat deaf: a new form of congenital amusia, „Neuropsychologia”, 49(5), 961–969.
• Shuter-Dyson R., Gabriel C., 1986, Psychologia uzdolnienia muzycznego, Warszawa.
• Sloboda J. A., 2002, Umysł muzyczny. Poznawcza psychologia muzyki, Warszawa.
• Stewart L., 2008, Fractionating the musical mind: insights from congenital amusia, „Current Opinion in Neurobiology”, 18(2), 127–130.
• Tillmann B., Schulze K. Foxton J. M., 2009, Congenital amusia: a short-term memory deficit for non-verbal, but not verbal sounds, „Brain and Cognition, 71(3), 259–264.
• Weill-Chounlamountry A., Soyez-Gayout L., Tessier C., Pradat-Diehl P., 2008, Cognitive rehabilitation of amusia, „Annales de Réadaptation et de Médecine Physique”, 51(5), 332–341.
• Williamson V. J., Stewart L., 2010, Memory for pitch in congenital amusia: beyond a fine-grained pitch discrimination problem, „Memory”, 18(6), 657–669.
• Williamson V. J., McDonald C., Deutsch D., Griffiths T. D., Stewart L., 2010, Faster decline of pitch memory over time in congenital amusia, „Advances in Cognitive Psychology”, 6, 15–22.
• Wysocka M., 2007, Percepcja struktur prozodycznych i muzycznych w aspekcie rozwojowym, [w:] Język. Interakcja. Zaburzenia mowy. Metodologia badań, red. T. Woźniak, A. Domagała, seria: Mowa – Teoria – Praktyka, t. 2, Lublin, 324–351.
• Wysocka M., 2012, Prozodia mowy w percepcji dzieci, [w:] Komunikacja językowa i jej zaburzenia, t. 27, Lublin.
• Zatorre R. J., Belin P., Penhune V. B., 2002, Structure and function of auditory cortex: music and speech, „Trends in Cognitive Sciences”, l6(1) 37–46.