DYSKURS PODRĘCZNIKOWY. MIĘDZY TRADYCJĄ A ZMIANĄ: CASUS NIEMIECKICH PODRĘCZNIKÓW DO KLAS POCZĄTKOWYCH

• Authors: Zalewska Ewa

Title variants

EN

TEXTBOOK DISCOURSE. BETWEEN TRADITION AND CHANGE: CASUS OF GERMAN TEXTBOOKS FOR FIRST GRADES

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Podręcznik szkolny jest narzędziem kreowania tożsamości młodych pokoleń. Jego tradycyjna formuła wyczerpała współcześnie swój socjalizacyjny potencjał. Edukacja staje bowiem wobec nowych wyzwań związanych z koniecznością uczenia się przez całe życie i specyfiką społeczeństwa ery kultury medialnej. Polskie podręczniki do edukacji wczesnoszkolnej jedynie w niewielkim stopniu dostosowały się do aktualnych potrzeb społecznych i nowoczesnych koncepcji dydaktycznych. Tymczasem, na gruncie niemieckiego dyskursu podręcznikowego mamy do czynienia z głębokim procesem zmiany, w którym kluczową rolę odgrywa delegitymizacja autorytarnej relacji władzy i wiedzy.

EN

The school textbook is a tool for creating the identity of young generations. Its traditional formula has depleted its socialization potential. Education is facing new challenges related to the necessity of learning throughout life and the specificity of the media culture society. Polish textbooks for early childhood education have only to a small extent adapted to current social needs and modern didactic concepts. Meanwhile, on the basis of the German textbook discourse, we are dealing with a profound change process in which delegitimization of the authoritarian relationship of power and knowledge plays a key role.

Keywords

PL

podręcznik szkolny; dyskurs podręcznikowy; władza – wiedza

EN

school textbook; textbook discourse; power-knowledge

• Publisher: Akademia Marynarki Wojennej (Polish Naval Academy), Gdynia, Poland
• Journal: Colloquium Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych AMW
• Year: 2018
• Issue: 4
• Pages: 127-142

Contributors

author

Zalewska Ewa

• Akademia Marynarki Wojennej w Gdyni

References

• [1] Chmura-Rutkowska I., „Fartuchowcy” i strażacy – czyli płeć w elementarzu, [w:] Społeczno-kulturowe konteksty edukacji nauczycieli i pedagogów, (red.) H. Kwiatkowska, T. Lewowicki, Wydawnictwo i Zakłady Poligrafii Instytutu Technologii Eksploatacji, Warszawa 2003.
• [2] Dylak S., Wprowadzenie do konstruowania szkolnych programów nauczania, Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa 2003.
• [3] Giroux H, Teoria krytyczna i racjonalność w edukacji obywatelskiej, [w:] Spory o edukację. Dylematy i kontrowersje we współczesnych pedagogiach, (red.) Z. Kwieciński, L. Witkowski, Wydawnictwo „Edytor”, Toruń- Poznań 1998.
• [4] Habermas J., Interesy konstytuujące poznanie, „Colloquia Communia”1985, nr 2.
• [5] Hohne T., Schulbuchwissen. Umrisse einer Wissens-und Medientheorie des Schulbuches, Hergestellt Books on Demand GmbH, Frankfurt am Mein 2005.
• [6] Klus-Stańska D., Behaviorystyczne źródła myślenia o nauczaniu, czyli siedem grzechów głównych wczesnej edukacji, [w:] Wczesna edukacja między schematem a poszukiwaniem nowych ujęć teoretyczno-badawczych, (red.) Klus-Stańska, E. Szatan, D. Bronk, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2006.
• [7] Klus-Stańska, „Nasz elementarz” – czyli krótki opis daru, który zubaża obdarowanych, „Problemy Wczesnej Edukacji” 2014, nr 4.
• [8] Klus-Stańska, Dzieciństwo wirtualnej mocy, [w:] Światy dziecięcych znaczeń, (red.) D. Klus-Stańska, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2004.
• [9] Klus-Stańska D., Dydaktyka wobec chaosu pojęć i zdarzeń, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2010, r. 4.4 Konstruktywizm psychologiczny i jego wpływ na projekty dydaktyczne.
• [10] Michalak R., Konstruktywistyczne teorie uczenia się, [w:] Edukacja elementarna jako strategia zmian rozwojowych dziecka, (red.) H. Sowińska, R. Michalak), Impuls, Poznań 2004.
• [11] Nasalska E., Społeczne aspekty przekazu wiedzy edukacyjnej – perspektywa socjologiczna, „Kwartalnik Pedagogiczny” 2006, nr 1.
• [12] Perrott E., Efektywne nauczanie: praktyczny przewodnik doskonalenia nauczania, WSiP, Warszawa 1995.
• [13] Polkowska A., Analiza dyskursu w badaniu zjawisk społecznych, [w:] Psychologiczne studia nad językiem i dyskursem, (red.) I. Kurcz, J. Bobryk, Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN, Warszawa 2001, s. 132.
• [14] Puślecki W., Pełnomocność ucznia, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2002.
• [15] Wiater W., Das Schulbuch als Gegenstand padagogischer Forschung, doc-wiater – beitrag.doc.
• [16] Wiśniewska-Kin M., Dominacja a wyzwolenie. Wczesnoszkolny dyskurs podręcznikowy i dziecięcy, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2013.
• [17] Zalewska E., Obraz świata w podręcznikach szkolnych do klas początkowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańska 2013.
• [18] Zwiernik J., Podejścia badawcze w poznawaniu wiedzy dziecka, „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja”, 2015, Tom 18, nr 1.