Cudzoziemska arystokracja w prowincji przygranicznej. Problem udziału imigrantów w pracach administracji śląskiej (1629-1740) – rekonesans badawczy.

• Authors: Jarosław Kuczer

Title variants

EN

The foreign aristocracy in the borderland province. The problem of imigrant participation in the workings of silesian administration (1629-1740) - a research reconnaissance.

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Migracje po 1629 r. często – choć nie zawsze – związane były z uzyskaniem od cesarza majątku i tytułu na terenie Śląska. Wybitnym generałom umożliwiano zakup całych, nawet kilkunasto- i kilkudziesięciowioskowych majątków z rąk zubożałej szlachty, czy przejmowanie dóbr drogą mariaży z miejscowymi szlachciankami. W dużej większości z dotychczas obserwowanych przypadków działania te były wynikiem aktywności a nawet kreatywności, inicjatywy samych szlachciców, nie cesarza. Wynika to już z analizy formuły, jaką nadano wnioskom dotyczącym podniesień tytularnych wynika. Zaangażowanie „nieślązaków” stawało się coraz silniejsze z końcem epoki habsburskiej, a ich nazwiska pojawiają się wówczas niemal równorzędnie z nazwiskami starych rodów śląskich. Naturalnie należałoby ustalić, kogo można uznawać za „obcokrajowca”. Nie wdając się w zbędne analizy i dla potrzeb niniejszego opracowania będzie nim każdy arystokrata, którego rodzina przybyła na Śląsk po 1629 r. Nie jest to wprawdzie całkowicie precyzyjna cezura, jednak pokrywa się z przemianami administracyjnymi na Śląsku oraz z – dość płynnym – momentem nasilenia migracji i wsparciem ich oficjalną polityką cesarza. Wielkie migracje, wielkich rodów miały miejsce i wcześniej (baronowie von Sprintzenstein – 1614/1616), jednak często nie były one ani trwałe, a swoją jednostkowością nie potwierdzały jeszcze zaistnienia procesu szerszego, jaki miał miejsce również w XVI w. Teraz migracja powiązana została ponadto z polityką nadawania majątku i tytułu na Śląsku katolikom, wspierania ich przy nominacjach urzędniczych (Briefadel) i tworzenia austriackiej wersji ancien régime’u i nobles de robe.

EN

The migrations after 1629 were often – though not always – connected with being granted by the emperor estates and titles in the province of Silesia. Eminent generals were allowed to purchase whole estates consisting of up to several dozens of villages from the hands of the poor nobility or to take them over by marrying local noblewomen. In most examined cases, these actions were the result of the activity, or even creativity, of the noblemen themselves and not the emperor. This stems from the analysis of the formula of the applications regarding the titular elevations. The involvement of the „non-Silesians” became stronger at the end of the Habsburg period and their names appear during that time almost as often as the names of the old Silesian families. There naturally arises a question: who can actually be classified as a “foreigner” on these lands? Without getting into unnecessary analyses, for the purposes of this work I will assume that it can be any aristocrat that came to Silesia after 1929. It is, of course not a precise measurement, but it coincides with the administrational changes in Silesia and with the – quite fluid – moment of the intensification of migration and their support by the official policy of the emperor. The migrations of the great families took place also earlier (barons von Sprintzenstein – 1614/1616), but they were often not lasting and their particularity was not sufficient to confirm this process on a wider scale, like the one that took place in the 16th century. Now, the migration was also connected with the policy of granting estates and titles in Silesia to catholics, as well as supporting them with the office nominations (Briefadel) and creating the Austrian version of ancien régime and nobles de robe.

• Publisher: Zielona Góra University Press
• Journal: Studia Zachodnie
• Year: 2013
• Volume: 15
• Pages: 11-31
• Physical description: artykuł

Dates

published

2014-06-01

Contributors

author

Jarosław Kuczer

• Uniwersytet Zielonogórski