Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2015 | 57 | 2 | 245-266

Article title

Osobno czy razem? Dążenia ekumeniczne wewnątrz polskiego ewangelicyzmu – perspektywa reformowana (po 1946 roku)

Authors

Content

Title variants

EN
Separate or together? Ecumenical attempts inside Polish Protestantism – Reformed perspective (after the year 1946)

Languages of publication

PL

Abstracts

PL
Próby zbudowania jedności pomimo różnic teologicznych, podejmowane były wewnątrz polskiego ewangelicyzmu od XVI do XXI w. Przez cały ten czas pewne ekumeniczne wątki wciąż na nowo powracają: wzajemne uznanie urzędów i sakramentów oraz możliwość ich przyjmowania u partnerów dialogu, wymiana kaznodziejska, współużytkowanie kościołów, wspólne synody, powołanie Kościoła narodowego, wspólne kształcenie duchownych, współpraca wydawnicza i charytatywna. Przedmiotem publikacji są inicjatywy ekumeniczne wewnątrz polskiego ewangelicyzmu po 1946 roku.
EN
Attempts to build unity in spite of theological differences were taken inside Polish Protestantism from the sixteenth to the twenty-first century, all this time some ecumenical threads repeatedly return: mutual recognition of offices and the sacraments and their ability to adopt their partners for dialogue, exchange preaching, churches sharing, joint councils, the appointment of national church, joint training of clergy, co-operation in publishing and charity. The article deals with all ecumenical threads inside Polish Protestantism after the year 1946.

Year

Volume

57

Issue

2

Pages

245-266

Physical description

Contributors

author

References

  • Archiwum Akt Nowych, Urząd do Spraw Wyznań (dalej: AAN, UdSW), sygn. 5b/17.
  • Archiwum Kościoła Ewangelicko-Metodystycznego (dalej: AKEM), Deklaracja ścisłej współpracy między Kościołem Ewangelicko-Reformowanym a Kościołem Metodystycznym, Łódź, dnia 22 listopada 1945, jednostronicowy maszynopis.
  • Archiwum Kościoła Ewangelicko-Reformowanego (dalej: AKER, Biblioteka Synodu), Deklaracja współpracy na okres wojny, maszynopis, nlb 2. Tytuł Deklaracja współpracy na okres wojny pochodzi od autorki niniejszego opracowania.
  • AKER (Biblioteka Synodu), Protokół z zebrania synodalnego Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w Rzeczypospolitej Polskiej, odbytego w dn. 25 czerwca 1950 r. w Warszawie.
  • AKER (Biblioteka Synodu), protokół z zebrania Kolegium Kościelnego z 21.11.1946 r.
  • AKER (Biblioteka Synodu), Porozumienie o współpracy zawarte pomiędzy Diakonią Kościoła Ewangelicko-Reformowanego i Diakonią Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego 18 maja 2005 r., mps.
  • AKER (Biblioteka Synodu), ks. M. Izdebski, Sprawozdanie biskupa na Synod za rok 2012, mps.
  • Instytut Pamięci Narodowej, Biuro Udostępniania i Archiwizacji Danych, Urząd do Spraw Bezpieczeństwa Publicznego (IPN BUiAD, UsdBP) Warszawa, sygn. 01222/2691, doniesienie agencyjne z 22 II 1951 r., rozmowa z ks. biskupem Szerudą 20.03.1951 r., źródło „Doktór”.
  • Curriculum vitae - dr Piet van Veldhuizen, http://www.woordenmetzielenzin.nl/cvpolskie.html (data dostępu: 25.02.2014).
  • Deklaracja braterskiej współpracy. Dokument metodystyczno-reformowany, Ostróda-Warszawa, kwiecień 1990, http://www.reformowani.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=333&Itemid=63 (data dostępu: 25.02.2014).
  • Deklaracja ideologiczna Polskiego Kościoła Ewangelickiego (Ewangelicznego), [w:] Kościół Powszechny, 1-2, 1947.
  • Deklaracja ścisłej współpracy między Kościołem Ewangelicko-Reformowanym a Kościołem Metodystycznym, [w:] Pielgrzym Polski, 3, 1945.
  • Deklaracja współpracy. Dokument luterańsko-metodystyczny, Warszawa, kwiecień-maj 1994, http://www.ekumenia.pl/index.php?D=46 (data dostępu: 25.02.2014).
  • Deklaracja współpracy religijnej, [w:] Jednota, 3, 1950.
  • Gosławski M., Dla zbudowania wszystkich, [w:] Kalendarz Ewangelicki 2012, Bielsko-Biała 2011.
  • Góral K. ks., Nie żyjemy w wyznaniowym getcie – dzieje parafii ewangelicko-reformowanej w Kleszczowie, [w:] Kalendarz Ewangelicki 2009, Bielsko-Biała 2008.
  • Izdebski M., bp, W parafiach i w świecie – wydarzenia w Kościele Ewangelicko-Reformowanym, [w:] Kalendarz Ewangelicki 2006, Bielsko-Biała 2005.
  • Izdebski M., bp., Mizgała J., Samoświadomość, misja i ekumenia – ż życia Kościoła Ewangelicko-Reformowanego, [w:] Kalendarz Ewangelicki 2007, Bielsko-Biała 2006.
  • Izdebski M., bp., Mizgała J., Otwarci na świat – z życia Kościoła Ewangelicko-Reformowanego, [w:] Kalendarz Ewangelicki 2008, Bielsko-Biała 2007.
  • Izdebski M., bp., Mizgała J., Ecclesia semper reformata – z życia Kościoła Ewangelicko-Reformowanego, [w:] Kalendarz Ewangelicki 2009, Bielsko-Biała 2008.
  • Izdebski M., bp., Mizgała J., Żyjemy w świecie danym nam przez Boga – Kościół Ewangelicko-Reformowany w Polsce w „Roku Kalwina”, [w:] Kalendarz Ewangelicki 2010, Bielsko-Biała 2009.
  • Jedność Ducha w spójni pokoju. Odezwa na 400-lecie Ugody Sandomierskiej. Warszawa, 14 kwietnia 1970 r., http://www.reformowani.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=324&Itemid=47 (data dostępu: 3.03.2014).
  • Jelinek J. W., ks., Z czeskobraterskiego nurtu – dzieje Parafii Ewangelicko-Reformowanej w Zelowie, [w:] Kalendarz Ewangelicki 2007, Bielsko-Biała 2006.
  • Jelinek T. ks., Najstarsza parafia reformowana w Polsce – zarys dziejów, [w:] Kalendarz Ewangelicki 2010, Bielsko-Biała 2009.
  • Jóźwiak E. (oprac.), O kolejny krok bliżej, [w:] Jednota, 1, 2012.
  • Jóźwiak E., Solidarność to podstawowa konieczność – diakonia w Kościele Ewangelicko-Reformowanym, [w:] Kalendarz Ewangelicki 2011, Bielsko-Biała 2010.
  • Jóźwiak E., Przygotować się na zmiany. Wydarzenia w Kościele Ewangelicko-Reformowanym, [w:] Kalendarz Ewangelicki 2012, Bielsko-Biała 2011.
  • Jóźwiak E., Rozważne i skuteczne działanie. Wydarzenia w Kościele Ewangelicko-Reformowanym, [w:] Kalendarz Ewangelicki 2013, Bielsko-Biała 2012.
  • Jóźwiak E., Osobno czy razem? Dążenia ekumeniczne wewnątrz polskiego ewangelicyzmu – perspektywa reformowana (do 1945 roku), [w:] Rocznik Teologiczny, LVI, z. 2, 2014.
  • Jóźwiak E., Rok wyborów i zmian, [w:] Kalendarz Ewangelicki 2014, Bielsko-Biała 2013.
  • Jóźwiak E., Zmiany w prawie kościelnym i obrady Światowej Wspólnoty, [w:] Kalendarz Ewangelicki 2015, Bielsko-Biała 2014.
  • Karski K., Ewangelicy reformowani i ich zaangażowanie w jednoczenie polskiego ewangelicyzmu, [w:] Zwykły niezwykły. Pamięci księdza Jerzego Stahla, Warszawa 2009.
  • Karski K., Protestanci i ekumenizm. Wkład spadkobierców Reformacji w dzieło jedności, Warszawa 2001.
  • Kłaczkow J., Kościół Ewangelicko-Augsburski w Polsce w latach 1945-1975, Toruń 2010.
  • Leszczyński R., Mikołaj Rej – stereotyp a rzeczywistość, [w:] Kalendarz Ewangelicki 2006, Bielsko-Biała 2005.
  • Leszczyński R., Pomnikiem jest jego dzieło – 500 lat od narodzin Jana Kalwina, [w:] Kalendarz Ewangelicki 2009, Bielsko-Biała 2008.
  • Leszczyński R., Biblia brzeska – pierwszy ewangelicki przekład Pisma świętego na język polski, [w:] Kalendarz Ewangelicki 2014, Bielsko-Biała 2013.
  • Lindenberg K., „Ten ogień i dziś w nas się pali…”, [w:] Kalendarz Ewangelicki 2012, Bielsko-Biała 2011.
  • Luteranie w Warszawie. Historia Parafii Św. Trójcy, http://luteranie.waw.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=9&Itemid=9 (data dostępu: 4.01.2014).
  • Małachowska N., Koroza S. ks., Budowanie struktury i duchowej sfery – z historii zboru ewangelicko-reformowanego w Łodzi, [w:] Kalendarz Ewangelicki 2008, Bielsko-Biała 2007.
  • Matuszewska J., Urban K., Współczesność w cieniu historii, [w:] Kalendarz Ewangelicki 2011, Bielsko-Biała 2010.
  • Michalak R., Kościoły protestanckie i władze partyjno-państwowe w Polsce (1945-1956), Warszawa 2002.
  • Niewieczerzał J., ks., Po dziesięciu latach, [w:] Jednota, Styczeń-kwiecień, 1956.
  • Odezwa reformowano-luterańskiego Komitetu Współpracy, [w:] Jednota, 1, 1951.
  • Pieczko T. ks., Słowo Boże i rygoryzm moralny, [w:] Kalendarz Ewangelicki 2014, Bielsko-Biała 2015.
  • Polski Kościół Ewangelicki. Dokument z czasów okupacyjnych pióra ś.p. ks. L.Z., [w:] Kościół Powszechny, 1-2, 1947.
  • Porozumienie o wzajemnym dopuszczaniu wiernych do czynnego korzystania z praw i obowiązków wynikających z udziału w życiu Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego i Kościoła Ewangelicko-Reformowanego, [w:] Jednota, 1, 2012.
  • Praktyczny ekumenizm. Dokument z czasów okupacji, [w:] Kościół Powszechny, 3-4, 1947.
  • Projekt Prawa Wewnętrznego Polskiego Kościoła Ewangelickiego (Ewangelicznego), [w:] Kościół Powszechny, 1-2, 1947.
  • Rada Ekumeniczna po wojnie, [w:] Kościół Powszechny, 1-2, 1947.
  • Skurczyński Ł.P., W służbie żołnierzom – z działalności Ewangelickiego Duszpasterstwa Wojskowego, [w:] Kalendarz Ewangelicki 2012, Bielsko-Biała 2011.
  • Skurczyński Ł.P., Z Dobrą Nowiną wśród żołnierzy – z działalności Ewangelickiego Duszpasterstwa Wojskowego, [w:] Kalendarz Ewangelicki 2014, Bielsko-Biała 2013.
  • Skurczyński Ł.P., Rok jubileuszy– z działalności Ewangelickiego Duszpasterstwa Wojskowego, [w:] Kalendarz Ewangelicki 2015, Bielsko-Biała 2014.
  • Sprawozdanie z sesji synodalnej, [w:] Jednota, 2-3 (1951), s. 17.
  • Stahlowa B., Ze szwajcarskiego nurtu – dzieje parafii ewangelicko-reformowanej w Warszawie, [w:] Kalendarz Ewangelicki 2006, Bielsko-Biała 2005.
  • Tranda Z., bp, Dlaczego Biblia?, [w:] Kalendarz Ewangelicki 2005, Bielsko-Biała 2004.
  • Tranda Z., bp, BEM – ważny dokument z Limy sprzed 25. lat, [w:] Kalendarz Ewangelicki 2008, Bielsko-Biała 2007.
  • Tranda Z., bp, O Katechizmie heidelberskim – pozytywnie i negatywnie, [w:] Kalendarz Ewangelicki 2013, Bielsko-Biała 2012.
  • Wiadomości z Kościoła i o Kościele, [w:] Jednota, 1, 1951.
  • Zjednoczenie dwóch Kościołów, [w:] Pielgrzym Polski, 11, 1946.

Document Type

Publication order reference

Identifiers

YADDA identifier

bwmeta1.element.desklight-6811e245-574f-4ba2-9592-87886f2fa7d0
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.