Parafia unicka p.w. św. Jerzego Męczennika w Steniatynie w świetle osiemnastowiecznych wizytacji kościelnych

• Authors: Frykowski Janusz

Title variants

EN

St. George the Great Martyr Uniate parish in Steniatyn in the light of 18th century church visitations

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

Steniatyn is a village located in Laszczow gmina (commune) in the northern part of Tomaszów poviat in Lubelskie Province. The first written record dates back to 1406 when Siemowit Duke of Plock and Belz conveyed the property ownership of the villages of Steniatyn and Lachowce located in Belz Land to Stanislaw from Wysokie. St. George the Great Martyr Uniate parish commenced operation together along with the Union of Brest and as an independent unit operated probably until the end of 18th century. The introduction of the article contains general information regarding the parish geographical location, its size and the place within the Church hierarchical structure. Having analyzed post - visitation protocols left by Chelm Bishops the look as well as fittings and ancillary equipment of the parish church is recounted. As far as it is possible, not only is the look of the vicarage and ancillary buildings presented but also the parish ecclesiastical benefice and its fluctuation in the period of this research is determined. Furthermore, the number of worshipers and priests residing in this particular parish is defined.

Keywords

PL

unici parafia Steniatyn

• Publisher: Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
• Journal: Radzyński Rocznik Humanistyczny
• Year: 2015
• Volume: 13
• Pages: 41-58

Contributors

author

Frykowski Janusz

References

• Zbiór dokumentów małopolskich, cz. V, Dokumenty z lat 1401-1440, wyd. I. Sułkowska-Kuraś, S. Kuraś, Wrocław-Warszawa-Kraków 1970 Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. B. Chlebowski, W. Walewski, t. XI, Warszawa 1890 A. Gil, Prawosławna eparchia chełmska do 1596 r., Lublin-Chełm, 1999, s. 167; A. Mironowicz, Struktura organizacyjna kościoła prawosławnego w Polsce w X-XVIII wieku, [w:] Kościół prawosławny w Polsce dawniej i dziś, red. L. Adamczuk, A. Mironowicz, Warszawa 1993 L. Bieńkowski, Diecezja prawosławna, [w:] Encyklopedia katolicka, red. R. Łukaszyński, L. Bieńkowski, F. Gryglewicz, Lublin 1988, t. III A. Poppe, Kościół i państwo na Rusi w XI wieku, Warszawa 1968 J. Mazuryk, S. Panyszko, O. Ostapiuk, Badania archeologiczne latopisiwego Uhrowieska, „Archiwum Polski Środkowowschodniej”, 3 (1998) E. Likowski, Unia brzeska, Warszawa 1907; H. Dylagowa, Dzieje unii brzeskiej (1596-1918), Warszawa 1996 Czterechsetlecie zawarcia Unii Brzeskiej 1596-1996: materiały sesji naukowej zorganizowanej w Toruniu w dniach 28-29 listopada 1996 r., red. S. Alexandrowicz i T. Kempa, Toruń 1998 400-lecie unii brzeskiej, red. K. Soczyński, Warszawa 1996 L. Bieńkowski, Organizacja Kościoła Wschodniego w Polsce, [w:] Kościół w Polsce, red. J. Kłoczowski, t. II, Kraków 1970 W. Kołbuk, Kościoły wschodnie w Rzeczypospolitej około 1772 roku, Lublin 1998, s. 45. W. Kołbuk, Kościoły wschodnie na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej 1772-1914, Lublin 1992 A. P. Dydycz, Opisanie odnalezienia relikwii św. Jozafata Kuncewicza na tle jego życia oraz dziejów doczesnych szczątków, „Rocznik Bialskopodlaski”, t. XII (2004) E. Likowski, Dzieje Kościoła unickiego na Litwie i Rusi w XVIII i XIX wieku uważane głównie ze względu na przyczyny jego upadku, t. 1, Warszawa 1906 G. Chruscewicz, Istorija zamojskago sobora (1720 goda), Wilno 1880 P. Sygowski, Wizytacja cerkwi unickiej diecezji chełmskiej przeprowadzonej w latach 1720-1725 przez biskupa chełmskiego i bełskiego Józefa Lewickiego, „Studia archiwalne”, t. II (2007) S. Litak, Akta wizytacyjne parafii z XVI-XVIII wieku jako źródło historyczne, „Zeszyty Naukowe KUL”, t. V (1962) H. E. Wyczawski, Wprowadzenie do studiów w archiwach kościelnych, Warszawa 1956; S. Librowski, Wizytacje diecezji wrocławskiej, cz. 1, Wizytacje diecezji kujawsko-pomorskiej, t. 1, Opracowanie archiwalno- źródłoznawcze, z. 1, Wstęp ogólny „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, 8 (1964) A. Gil, Chełmska Diecezja Unicka w okresie rządów biskupa Jakuba Suszy (1649-1687), [w:] Sztuka sakralna i duchowość pogranicza polsko-ukraińskiego na Lubelszczyźnie (Materiały z Międzynarodowej Konferencji „Sztuka Sakralna Pogranicza”, Lublin 13-15.10.2005 r.), red. S. Batruch, R. Zilionko, Lublin 2005 M. Nowodworski, Parafia, [w:] Encyklopedia kościelna, red. M. Nowodworski, Warszawa 1892 E. Wiśniowski, Rozwój sieci parafialnej w prepozyturze wiślickiej w średniowieczu. Studium geograficzno-historyczne, Warszawa 1965 E. Wiśniowski, Rozwój organizacji parafialnej w Polsce do czasów reformacji, [w:] Kościół w Polsce, red. J. Kłoczowski, t. I, Kraków 1966 E. Wiśniowski, Kościół parafialny i jego funkcje społeczne w średniowiecznej Polsce, „Studia Theologica Varsaviensia”, t. 7 (1969) W. Wójcik, Fundacja, [w:] Encyklopedia katolicka, red. L. Bieńkowski, t. V, Lublin 1989 A. Janeczek, A. Swieżawski, Rejestr poboru łanowego województwa bełskiego z 1472 r., „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, nr 1/1991 Źródła dziejowe, t. XVIII, cz. 1, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, t. VII, cz. 1, Ziemie Ruskie. Ruś Czerwona, opisane przez Aleksandra Jabłonowskiego, Warszawa 1902 A. Gil, Chełmska diecezja unicka 1596-1810. Dzieje i organizacja, Lublin 2005, ss. 306, 313. Tenże, Chełmskie diecezje obrządku wschodniego. Zagadnienia organizacji terytorialnej w XVII i XVIII wieku, [w:] Polska-Ukraina. 1000 lat sąsiedztwa, t. 5, red. S. Stępień, Przemyśl 2000 B. Ϲлободян, Церкви Холмскоі епархії, Львів 2005 W. Kołbuk, Duchowieństwo unickie w Królestwie Polskim 1835-1875, Lublin 1992 . B. Pańczuk, Księgi liturgiczne, [w:] Encyklopedia katolicka, red. A. Szostek, E. Ziemann, R. Sawa, K. Góźdź, J. Herbut, S. Olczak, R. Popowski, Lublin 2004 O. Narbutt, Historia i typologia ksiąg liturgicznych bizantyńsko-słowiańskich. Zagadnienie identyfikacji według kryterium treściowego, Warszawa 1979 Z. Jaroszewicz, Księgi Staroobrzędowców z klasztoru w Wojnowie w zbiorach Muzeum Warmii i Mazur, „Rocznik Olsztyński”, t. XVI (1989) A. Zajda, Nazwy staropolskich powinności feudalnych, danin i opłat (do 1600 roku), Warszawa-Kraków 1979 J. Kość, Słownictwo regionalne w XVII-XVIII-wiecznych księgach miejskich wschodniej Lubelszczyzny, „Studia językoznawcze”, t. 13, Wrocław 1988 M. Karbownik, Ofiary iura stolae na ziemiach polskich w latach 1285-1918, Lublin 1995 J. Półćwiartek, Z badań nad rolą gospodarczo-społeczną plebanii na wsi pańszczyźnianej ziemi przemyskiej i sanockiej w XVI-XIX wieku, Rzeszów 1974 I. Ihnatowicz, Miary staropolskie, [w:] Encyklopedia historii gospodarczej Polski do 1945 r., red. A. Mączak, t. I, Warszawa 1981 Wielka encyklopedia Polski, t. 3, red. M. Karolczuk-Kędzierska, Kraków 2004