O (nie)oczywistościach w edukacji dorosłych (zamyślenia w aspekcie społecznej użyteczności/służebności i prawdy)

• Authors: Kowalski Mirosław

Title variants

EN

On the (non) obviousness in adult education (some reflections on social utility/caring and truth)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest ogólna refleksja o edukacji dorosłych/nauczaniu-uczeniu się w doro¬słości w aspekcie (nie)uprawnionego potocznego i naukowego wykorzystywania terminów: społeczna użyteczność/służebność i prawda. Autor pokazuje, że wymienione obszary/zakresy są ściśle ze sobą powiązane. Prawda i społeczna użyteczność/służebność to nie tylko elementy retoryki potocznej czy terminy używane w sposób nierefleksyjny przez naukowców/badaczy-nauczycieli akademickich – lecz także składniki głębszej świadomości społecznej oraz elementy podstaw teoretycznych dyscyplin nauk społecznych, w których nie muszą być formułowane explicite. W tej perspektywie – tytułowe zamyślenia o edukacji dorosłych – sygnalizują zagadnienia do dyskusji teoretycznej – konstytuując się w pytaniu dotyczącym obrazu edukacji dorosłych/nauczania-uczenia się w dorosłości w aspekcie ich społecznej użyteczności/służebności, prawdy (a zatem i rzeczywistości współtworzonej przy ich udziale). Autor ogniskuje tytułowe zamyślenia w ośmiu odsłonach (epizodach, w niewielkim za¬kresie powiązanych ze sobą), akcentując wątki poszukujące związków między edukacją dorosłych/nauczaniem-uczeniem się w dorosłości a społecznym doświadczeniem tworzących ją użytkowników.

EN

The aim of the article is to offer a general reflection on adult education/teaching – adult learning in connection with the informal and formal use of the terms: social utility/caring and truth. The author shows that the mentioned areas/scopes are strictly connected with one another. Truth and social utility/caring are not just pieces of informal speech, what is more, they are not un-reflexively used terms for scientists/academic teachers either – they are also elements of deep social consciousness and elements of the theoretical basis of social sciences, which need not be made explicit. From this perspective the titular reflections on adult education signal queries for a theoretical discussion on questions of adult education/ teaching image and adult learning in connection with social utility/caring and truth (and true situations co-created with them). The author groups the titular reflections in to eight parts (themes that are not tightly connected with one another), emphasising ones that search for relationships between adult education/teaching, adult learning, and the social experiences of their participants.

Keywords

PL

edukacja dorosłych; prawda; społeczna użyteczność; służebność

EN

adult education; truth; social utility; caring

• Publisher: Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
• Journal: Dyskursy Młodych Andragogów / Adult Education Discourses
• Year: 2022
• Volume: 23
• Pages: 261-274

Dates

published

2022

Contributors

author

Kowalski Mirosław

• Uniwersytet Zielonogórski

References

• Bjørnåvold, J. (2000) Making learning visible: identification, assessment, and recognition of non-formal learning. Vocational Training, 22, 24-32.
• Breczko, J. (2010) Trujące owoce trzeciej filozofii podejrzeń. (O szkodliwym wpływie psychoanalizy na kulturę współczesną). Dostępny na: https://docplayer.pl/2740837-Jacek-breczko-trujace-owoce-trzeciej-filozofii-podejrzen-o-szkodliwym-wplywie-psychoanalizy-na-kulture-wspolczesna.html [14.07.2020].
• Chwedeńczuk, B. (1984) Spór o naturę prawdy. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Dobek-Ostrowska, B. (2001) Nauka o komunikowaniu: paradygmaty, szkoły, teorie. W: B. Dobek Ostrowska (red.) Nauka o komunikowaniu. Podstawowe orientacje teoretyczne. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 21-22.
• Dubas, E. (2009) Auksologia andragogiczna. Dorosłość w przestrzeni rozwoju i edukacji. Rocznik Andragogiczny, T. 16, 133-149.
• Folkierska, A. (1990) Samowiedza pedagogiki wobec współczesnej świadomości metodologicznej. Ruch Pedagogiczny, 5-6, 30-41.
• Gnitecki, J. (1995) Zarys pedagogiki ogólnej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego.
• Hałas, E. (1994) Perspektywy socjologii humanistycznej. W: J. Turowski (red.), Socjologia. Wielkie struktury społeczne. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 7-31.
• Kargul, J. (2005) Obszary pozaformalnej i nieformalnej edukacji dorosłych. Przesłanki do bu¬dowy teorii edukacji całożyciowej. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej TWP.
• Kowalska, M. (2018) Ideologie po ideologiach. O cynicznej naiwności. IDEA. Studia na strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych, XXX/1, 5-24.
• Kreft, D. (2010) Pragmatyczna koncepcja prawdy. Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria, 19, 4 (76), 143-153.
• Malewski, M. (1998) Teorie andragogiczne. Metodologia teoretyczności dyscypliny naukowej. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Malewski, M. (2001) Edukacja dorosłych w pojęciowym zgiełku. Próba rekonstrukcji zmieniającej się racjonalności andragogiki. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 2, 29-57.
• Malewski, M. (2006) W poszukiwaniu teorii uczenia się ludzi dorosłych. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 2(34), 23-51.
• Melosik, Z. (1997) Poststrukturalizm jako teoria życia społecznego (możliwości i kontrowersje). Kultura Współczesna, 1, 57-71.
• Merton, R.K. (1982) Teoria socjologiczna i struktura społeczna. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Pierścieniak, K. (2009) Nieformalna edukacja dorosłych. Wokół zakresów i znaczeń. Rocznik Andragogiczny, 16, 79-98.
• Półturzycki, J. (2003) Aktualne niepokoje w sprawie edukacji ustawicznej. Rocznik Andragogiczny, 10, 37-53.
• Rubacha, K. (2004) Budowanie teorii pedagogicznych. W: Z. Kwieciński i B. Śliwerski (red.) Pedagogika: podręcznik akademicki. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 59-68.
• Solarczyk-Ambrozik, E. (2002) Przemiany współczesnego świata – globalne wyzwania eduka¬cyjne. W: A. Zbierzchowska (red.) Kształcenie ustawiczne w warunkach globalizacji i roz¬woju społeczeństwa informacyjnego. Warszawa: Instytut Wiedzy, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, 13-19.
• Szarota, Z. (2019) Zadania i funkcje społeczne edukacji dorosłych w perspektywie uczenia się w dorosłości. Pedagogika Społeczna, 2(72), 117-132.
• Sztompka, P. (2005) Socjologia zmian społecznych. Kraków: Wydawnictwo „Znak”.
• Śliwerski, B. (2004) Współczesne teorie i nurty wychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Tomiło, J. (2019) Dylematy andragoga. Edukacja Dorosłych, 2, 9-22.

Identifiers

ISSN

2084-2740

DOI

doi.org/10.34768/dma.vi23.664