Geopolityczne dążenia współczesnej Rosji

• Authors: Kowalczyk Krzysztof A.

Title variants

EN

Geopolitical aspirations of modern Russia

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Położenie geograficzne Rosji od wieków stanowiło ważny czynnik jej geostrategicznego bezpieczeństwa. W wyniku rozwoju gospodarki a zwłaszcza technologii nastąpiły po II wojnie światowej zmiany w polityce, które sprawiły, że granice Rosji nie są już tak bezpieczne jak mogłoby to wynikać z jej położenia. Nastąpił wzrost znaczenia stref buforowych, przejmujących w dzisiejszych czasach nie tyle role teatrów działań wojennych, ale stref walk o wpływy polityczne i gospodarcze. W XXI wieku, gdy wojny toczą się na zupełnie innej płaszczyźnie, Rosja pod względem mentalnym tkwi jeszcze w XIX-wiecznych sposobach rywalizacji międzynarodowej. Zapoczątkowane stulecie, w którym nastąpiła dewaluacja pozycji hegemona globalnego, w miejscu którego powstaje policentryczny układ hegemonii, a imperia tworzone są nie w sensie terytorialnym ale ekonomicznym, ma przynieść Rosji wielka zmianę. Przed największym krajem na świecie stoją dwie możliwości: albo przestanie on kontynuować swoją dotychczasową politykę i po raz kolejny stanie się liczącą się silą na arenie międzynarodowej jak niegdysiejsze Cesarstwo Rosyjskie, albo czeka go marginalizacja nie tylko w eurazjatyckiej części świata ale i w sensie globalnym.

EN

The geographic location of Russia has for centuries been an important factor in its geostrategic security. As a result of the development of the economy and, in particular, technologies, after the Second World War, changes in the policy took place, which made the borders of Russia no longer as safe as it could result from its location. There has been an increase in the importance of buffer zones, which nowadays take over not so much the roles of the theater of warfare, but the zones of struggle for political and economic influence. In the 21st century, when wars are on a completely different plane, Russia is mentally in the nineteenth-century ways of international rivalry. The century started, in which the global hegemony has been devalued, where the polycentric system of hegemony arises, and the empires are created not in a territorial but economic sense, should bring Russia a great change. In front of the largest country in the world, there are two possibilities: either it will cease to pursue its current policy and once again become a major force on the international arena as the former Russian Empire, or it will be marginalized not only in the Eurasian part of the world but also in the global sense.

Keywords

PL

hegemonia; strefa buforowa; Eurazja; Rosja

EN

hegemony; buffer zones; Eurasia; Russia

• Publisher: Polskie Towarzystwo Geopolityczne
• Journal: Przegląd Geopolityczny
• Year: 2019
• Volume: 27
• Pages: 78-92

Contributors

author

Kowalczyk Krzysztof A.

• Uniwersytet Jagielloński

References

• Adamiec, P., 2008, Modernizacja Sił Zbrojnych Chińskiej Republiki Ludowej. Chinese Military Modernization, Forum Politologiczne, t. 8, s. 117-156.
• Barabasz, A., Koszel, B., Księżniakiewicz, M., 2016, Przywództwo Niemiec i Francji w Unii Europejskiej w XXI w. Problemy i wyzwania, Zakład Badań Niemcoznawczych UAM, Poznań.
• Chełminiak, M., 2010, Obwód Kaliningradzki Federacji Rosyjskiej w rosyjskich koncepcjach geopolitycznych, Przegląd Geopolityczny, 2, s. 65-76.
• Cimek, G., 2013, BRICS - w kierunku nowego reformizmu w polityce międzynarodowej, Przestrzeń Społeczna (Social Space), 3/1 (5), UMCS, Lublin, s. 128-158.
• Departament Zwierzchnictwa nad Siłami Zbrojnymi, 2012, Aspekty bezpieczeństwa militarnego w ujęciu Strategicznego Przeglądu Bezpieczeństwa Narodowego, Bezpieczeństwo Narodowe, nr III-IV, (23-24), s. 37-54.
• Eberhardt, P., 2010, Rosyjski panslawizm jako idea geopolityczna, Przegląd Geopolityczny, 2, s. 43-64.
• Eberhardt, P., 2013, Geneza niemieckiej koncepcji „Mitteleuropy”, Przegląd Geograficzny, 7, 44, s. 463-483.
• Friedman, G., 2009, Następne 100 lat. Prognoza na XXI wiek, AMF Plus Group, Warszawa.
• Gołaś, K., 2011, Region Kaukazu w polityce Federacji Rosyjskiej – wybrane aspekty, Przegląd Geopolityczny, 3, s. 109-124.
• Gotkowska, J., 2012, Reforma Bundeswehry. Transformacja armii wraz z emancypacją polityki bezpieczeństwa RFN, Nowa Europa, Przegląd Natoliński, 1 (12), Centrum Europejskie Natolin, Warszawa.
• Górecki, W., 2014, Coraz dalej od Moskwy. Rosja wobec Azji Centralnej, Prace OSW, 48, Ośrodek Studiów Wschodnich im. Marka Karpia, Warszawa.
• Herasymenko, V., 2016, Polityka Federacji Rosyjskiej wobec obszaru postradzieckiego w świetle paradygmatu realistycznego, Przegląd Geopolityczny, 18, s. 125-135.
• Ištok, R., Plavčanová, D., Russian geopolitics and geopolitics of Russia: phenomenon of space, European Journal of Geopolitics, 1, 2013, pp. 61-94.
• Jaczyński, S., Kunikowski, J., 2016, Kultura bezpieczeństwa: potrzeby i uwarunkowania. T. 1, Księga jubileuszowa dedykowana profesorowi Marianowi Cieślarczykowi z okazji siedemdziesiątych urodzin, Wydawnictwo Uniwersytetu PrzyrodniczoHumanistycznego, Siedlce, s. 291–314.
• Jankowski, D., 2010, Analiza BBN nt. planowanej reformy Bundeswehry, Departament Analiz Strategicznych Biura Bezpieczeństwa Narodowego, Warszawa.
• Kaczmarski, M., 2014, Rosja – obywatelka świata, [w:] Brzezicki A. (red.), Nowa Europa Wschodnia, 3-4, XXXV, Wrocław-Kraków, s. 61-66.
• Kiwerska, J., 2010, USA–Unia Europejska. Stan i perspektywy relacji transatlantyckich, Rocznik Integracji Europejskiej, nr 4, s. 67-86.
• Kłaczyński, R., 2017, Rosyjsko-chińska rywalizacja o surowce energetyczne Zachodniego Turkiestanu, Przegląd Geopolityczny, 20, s. 74-85.
• Koziej, S., 2011, Teoria sztuki wojennej, Bellona, Warszawa.
• Kreutz, A., Russian problem: Russia's place in the world – an attempt at historical and geopolitical analysis, European Journal of Geopolitics, 1, 2013, pp. 109-157.
• Le Rider, J., 2013, "Mitteleuropa": środkowoeuropejskie miejsce pamięci, Pamiętnik Literacki : czasopismo kwartalne poświęcone historii i krytyce literatury polskiej, 104/4, s. 5-16.
• Madej, A., 2015, Chińska obecność na rosyjskim Dalekim Wschodzie: uwarunkowania i stereotypy, Bezpieczeństwo Narodowe , 4, s. 81–101.
• Mazurkiewicz, B., 2017, Zmiany w postrzeganiu przestrzeni a geopolityka we współczesnej Rosji, Przegląd Geopolityczny, 22, s. 117-127.
• Mihailov, V., 2010, Państwa i narody bałkańskie w świadomości geopolitycznej Rosji.
• Rosja w świadomości geopolitycznej państw i narodów bałkańskich, Przegląd Geopolityczny, 2, s. 77-92.
• Piskozub, A., 2011, Eurazja, czyli trzy części świata na wspólnym kontynencie, Przegląd Geopolityczny, 4, s. 9-42.
• Polit, J., 2017, Japonia wobec rewolucji bolszewickiej w Rosji, 1917–1922, Dzieje Najnowsze, Rocznik XLIX , 4, Kraków, s. 51-73.
• Potulski, J., 2009, Wienamin Siemionow Tien-Szanski jako twórca rosyjskiej szkoły geopolityki, Przegląd Geopolityczny, 1, s. 47-54.
• Potulski, J., 2010, „Rosja wyparta z Europy” – konsekwencje dla porządku międzynarodowego na progu XXI w., Środkowoeuropejskie Studia Polityczne, nr 1, s. 97-110.
• Sawicka, M., 2009, Rosyjska odpowiedź na zachodni globalny projekt, Przegląd Geopolityczny, 1, s. 81-90.
• Skrzyp, J., 2018, Chiny i Stany Zjednoczone Ameryki w ujęciu geopolitycznym, Przegląd Geopolityczny, 23, s. 9-23.
• Stach, Ł., Sacharczuk, P., 2017, Morze Południowochińskie jako miejsce rywalizacji geopolitycznej i wyścigu zbrojeń morskich w Azji Południowo-Wchodniej, Przegląd Geopolityczny, 20, s. 138-161.
• Surowiec, K., 2016, Aleksander Dugin i jego poglądy - Eurazja, geopolityka a Polska, Minkina M., Kaszuba (red. nauk.), Polska - Rosja: polityka bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej. Kontynuacja i zmiana, Pracownia Wydawnicza Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego, Siedlce, s. 141-150.
• Sykulski, L., 2017, Rosyjska myśl geopolityczna po upadku komunizmu, Przegląd Geopolityczny, 21, s. 88-100.
• Świder, K., 2014, Geneza geopolityki w Rosji (między teorią a praktyką), Przegląd Geopolityczny, 8, s. 149-164.
• Urbański, M., 2015, Ostatnia doktryna wojenna Federacji Rosyjskiej – dawny Związek Radziecki w nowej odsłonie?, Przegląd Geopolityczny, 13, s. 19-38.
• Wasiuta, O., 2014, Integracja Rosji jako globalny projekt geopolityczny Rosji, Przegląd Geopolityczny, 7, s. 37-60.
• Wilczyński, P. L., 2010, Terytorium w myśli strategiczno-wojskowej, Przegląd Geopolityczny, 2, s. 101-120.
• Wilczyński, P. L., 2015, Wydobycie bogactw mineralnych w krajach NATO i w obszarze postsowieckim, Przegląd Geopolityczny, 12, s. 109-132.