Obraz Krakowa w języku poetyckim Wincentego Byrskiego

• Authors: Olma Marceli

Title variants

EN

The image of Cracow in Wincenty Byrski’s poetic language

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The material basis of the paper is an unpublished collection of 47 sonnets by Wincenty Byrski, a poet from Podbeskidzie region. The author of the study discusses the language level of the poems (mainly lexis) in order to reconstruct the picture of Cracow preserved in the texts. According to the analysis, the poet used vocabulary and morphological forms which were known in the Polish language in previous centuries, as well as pompous lexis. Description of architectonic objects and other urban landscape elements was accompanied by their evaluation, which reflected historiosophy and the system of moral values, preferred

Keywords

PL

Kraków; Wincenty Byrski; językowy obraz świata; leksyka dawna; wartościowanie w języku; impresjonizm

EN

Cracow; Wincenty Byrski; linguistic image of the world; old lexis, evaluation in language; impressionism

• Publisher: Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
• Journal: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
• Year: 2019
• Issue: 14
• Pages: 142-156

Contributors

author

Olma Marceli

• Uniwersytet Pedagogiczny, Kraków

References

• Brückner A., 1985, Mitologia słowiańska i polska, Warszawa.
• Cygal-Krupa Z., 2001, Językowy obraz Zosi w „Panu Tadeuszu” A. Mickiewicza, [w:] Studia Językoznawcze. Dar przyjaciół i uczniów dla Zofii Kurzowej, red. Z. Cygal-Krupowa, Kraków, s. 88−102.
• Darasz W.J., 2017, Sonet, cykl sonetowy i wieniec sonetów w poezji polskiej i europejskiej, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” XII, s. 34−50.
• Grzegorczykowa R., 1999, Pojęcie językowego obrazu świata, [w:] Językowy obraz świata, red. J. Bartmiński, Lublin, s. 39−46.
• Grzęda E., 2018, Kurhany i mogiły w polskiej tradycji funeralnej, [w:] Dialog z tradycją, t. VII: Dawna i współczesna kultura funeralna, red. I. Steczko i R. Dźwigoł, Kraków, s. 41−53.
• Hałat B., 2010, Wincenty Byrski – zapomniany poeta, „Zeszyty Społeczno-Historyczne Gminy Kozy”, nr 4: Ludzie – krajobrazy, s. 27−48.
• Handke K., 2005, Nazewnictwo miejskie, [w:] Polskie nazwy własne. Encyklopedia, red. E. Rzetelska-Feleszko, Kraków, s. 283−307.
• Kątny M., 2009, Obraz renesansowego Krakowa w prozie Antoniny Domańskiej, [w:] Kraków mityczny. Motywy, wątki, obrazy w utworach dla dzieci i młodzieży, red. A. Baluch, M. Chrobak, M. Rogoż, s. 83−97.
• Kopaliński W., 1997, Słownik mitów i tradycji kultury, Kraków.
• Kowalczyk A., 2014, Historia zapisana w nadwiślańskiej ziemi. „Okolice Krakowa” Franciszka Wężyka, [w:] Kraków. Miejsce i tekst, red. A. Ogonowska, M. Roszczynialska, Kraków, s. 79−88.
• Kowalewska-Dąbrowska J., 2006, Językowy obraz Boga i człowieka w poezji Jana Twardowskiego, Gdańsk.
• Kozaryn D., 2009, Językowy obraz faz życia ludzkiego w utworach Mikołaja Reja, Szczecin.
• Mlekodaj A., 2013, Obraz Matki Bożej Ludźmierskiej w poezji Podhala, [w:] Maryja w wierze Kościoła i życiu narodu, red. P. Dobrzyński, A. Mlekodaj, Rabka, s. 127−136.
• Olma M., 2014a, Matka i ojciec w języku poetyckim Wincentego Byrskiego z Kóz, „Małopolska. Regiony – Regionalizmy – Małe Ojczyzny”, t. XVI, s. 137−150.
• Olma M., 2014b, Obraz podbeskidzkiej wsi przełomu XIX i XX stulecia w twórczości poetyckiej Wincentego Byrskiego, [w:] Język w środowisku wiejskim, t. II: Gwara – społeczeństwo – kultura, red. E. Rudnicka-Fira, M. Błasiak-Tytuła, Kraków, s. 257−271.
• Olma M., 2015, Obraz wysokogórskiej przyrody w sonetach tatrzańskich Wincentego Byrskiego, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” X, s. 130−145.
• Pajdzińska A., Tokarski R., 1996, Językowy obraz świata – konwencja i kreacja, „Pamiętnik Literacki” LXXXVII, z. 4, s. 143−158.
• Podraza-Kwiatkowska M., 1992, Literatura Młodej Polski, Warszawa.
• Rejter A., 2000, Topos Arkadii a językowy obraz świata w polskiej poezji współczesnej, „Poradnik Językowy”, nr 8, s. 60−69.
• Rozmus J., 2014, Młodopolski Kraków w poezji Emila Zegadłowicza, [w:] Kraków. Miejsce i tekst, red. A. Ogonowska i M. Roszczynialska, Kraków, s. 105−116.
• Skotnicka G., 2009, O smoku wawelskim i Kraku w nierozerwalnym duecie, [w:] Kraków mityczny. Motywy, wątki, obrazy w utworach dla dzieci i młodzieży, red. A. Baluch, M. Chrobak, M. Rogoż, Kraków, s. 115−122.
• Steczko I., 2016, Staropolskie inskrypcje na dzwonach w kościele Mariackim w Krakowie jako świadectwa kultury duchownej i materialnej, [w:] Dialog z tradycją, t. V: Językowe dziedzictwo kultury materialnej, red. E. Młynarczyk i E. Horyń, Kraków, s. 467−480.
• Szalewska K., 2014, Historia i (krakowskie) miejsca. O kilku historiozoficznych motywach w twórczości Adama Zagajewskiego, [w:] Kraków. Miejsce i tekst, red. A. Ogonowska i M. Roszczynialska, Kraków, s. 51−62.
• Tokarski R., 2001, Słownictwo jako interpretacja świata, [w:] Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Lublin.
• Zinkow J., 1993, Krakowskie podania, legendy i zwyczaje, Kraków.

Identifiers

DOI

10.24917/20831765.14.13