Auto/biografia kontrfaktyczna Doris Lessing

• Authors: Agnieszka Gajewska

Title variants

EN

Doris Lessing’s counterfactual auto/biography

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule zinterpretowano ostatnią publikację Doris Lessing Alfred i Emily – patchworkowy utwór, na który składają się fragmenty definicji słownikowych i encyklopedycznych, wybrane cytaty z utworów literackich, a także wspomnienie o bracie pisarki. Zasadniczo książka ta dzieli się na dwie części. Pierwszą tworzy zmyślona biografia rodziców, drugą – wspomnienia o nich i o życiu w buszu, które uzupełniają część pierwszą o fakty historyczne i momenty przełomowe dla całej rodziny. Budując alternatywną opowieść o rodzicach, Lessing tworzy auto/biografię kontrfaktyczną, ponieważ eliminuje z życia rodziców jeden fakt historyczny, który znacząco wpłynął na ich życie i naznaczył ich los bolesnymi stratami. Skupiając się właśnie na roku 1914, Lessing testuje tym samym pomysły Nialla Fergusona, czołowego brytyjskiego twórcy historii wirtualnej, który przeciwstawia się marksistowskiemu widzeniu historiozofii i wskazuje na przypadkowość dziejów świata.

EN

The article presents an interpretation of Doris Lessing’s last novel Alfred and Emily – a patchwork created from fragments of dictionary definitions and encyclopaedic entries, a selection of literary quotes and a memoir about the writer’s brother. Broadly, the book is divided into two parts: the first part is a fictitious biography of the author’s parents, whereas the second part contains memories about them and their life in the bush. The second one supplements the first part with historical facts and critical moments from the family’s life. By constructing an alternative story about her parents, Lessing creates a counterfactual auto/biography by eliminating one historical fact which had impact on their lives and brought painful losses. By focusing precisely on the year 1914, Lessing tests ideas put forward by the British virtual history champion Niall Ferguson, who, contrary to Marxist historiosophy, postulates that the history of the world is contingent.

Keywords

PL

Doris Lessing; historia wirtualna; historia kontrfaktyczna; I wojna światowa; pacyfizm

EN

Doris Lessing; virtual history; counterfactual history; World War I; pacifism

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Autobiografia. Literatura. Kultura. Media
• Year: 2014
• Issue: 1(2)
• Pages: 39–49

Contributors

author

Agnieszka Gajewska

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

References

• Coetzee John Maxwell, The Heart of Me (Under My Skin: Volume One of My Autobiography, to 1949) 22.12.1994, „The New York Review of Books”, www.nybooks.com/articles/archives/1994/dec/22/the-heart-of-me. Ferguson Niall, Sinking Globalization, „Foreign Affairs” 2005, vol. 84, nr 2. Gallagher Catherine, Dlaczego opowiadamy, jak nie było?, przeł. Tomasz Bilczewski, Anna Kowalcze-Pawlik, „Teksty Drugie” 2012, nr 1–2. Lessing Doris, Alfred i Emily, przeł. Anna Kołyszko, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2009. Lessing Doris, Pod skórą, przeł. Anna Gen, Świat Książki, Warszawa 2010. Snyder Timothy, Skrwawione ziemie. Europa między Stalinem a Hitlerem, przeł. Bartłomiej Pietrzyk, Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, Warszawa 2011. Watkins Susan, Doris Lessing, Manchester University Press 2010.

Identifiers

ISSN

2353-8694