The influence of physical work environment factors on monotype workload

• Authors: Janosik Elżbieta , Kułagowska Ewa , Marzec Stanisław , Mazur-Kajta Katarzyna
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Stanowiska pracy monotypowej spotyka się w wielu zakładach przemysłowych oraz w innych miejscach pracy. Zarówno wykonywanie samych czynności monotypowych, jak i czynniki występujące w środowisku pracy są źródłami obciążającymi organizm pracownika, co może skutkować stresem, spadkiem wydajności pracy oraz pojawieniem się zmęczenia, a także wielu dolegliwości, w tym schorzeń układu mięśniowo-szkieletowego (tzw. MSDs). W artykule przedstawiono istniejące definicje pracy monotypowej, skutki zdrowotne, które może ona wywoływać, istniejące metody oceny stopnia obciążenia wynikającego z monotypowości ruchów roboczych, a także możliwe sposoby oddziaływania fizycznych czynników środowiska pracy na pracownika wykonującego pracę monotypową. Dokonano również analizy czterech wybranych stanowisk pracy monotypowej, na których oprócz charakterystyki procesu pracy przeprowadzono badania ankietowe pozwalające poznać subiektywną ocenę pracowników na temat warunków pracy. W podsumowaniu podkreślono zagadnienie istotności, a zarazem złożoności kompleksowej oceny ryzyka zawodowego (głównie wystąpienia MSDs) na stanowiskach pracy monotypowej, uwzględniającej m.in. udział fizycznych czynników środowiska pracy w generowaniu obciążeń, ponieważ od prawidłowo rozpoznanych źródeł obciążeń zależy skuteczny dobór działań profilaktycznych.

EN

The workstations of monotype work are commonly met in industrial plants and other work places. Both repetitive work itself and the working environment factors make human body overloaded, which may affect in stress, a decrease of work efficiency, fatigue and the numerous ailments including musculoskeletal disorders (MSDs). In this article, the definition of repetitive work has been given. Health disorders due to this kind of work, the existing methods for evaluating the degree of nuisance resulting from repetitiveness of movements at work as well as well as the possible impact the physical factors of the work environment may have on the employee performing a monotype job have been discussed. Four repetitive work stations have been characterized and analyzed. Workers’ subjective opinions about their working conditions have been collected by the means of survey study. In the summary, the significance and the complexity of the proper evaluation of occupational risk at repetitive workstations (mainly MSDs risk) have been mentioned. The working environment factors that generate the workload have been taken into consideration as it is crucial to identify those factors properly in order to take the effective health prevention actions.

Keywords

PL

monotypowość; obciążenie pracą; czynniki ryzyka zawodowego; zmęczenie; stres; dolegliwości mięśniowo-szkieletowe

EN

monotypicality; workload; occupational risk factors; fatigue; stress; musculoskeletal disorders

• Publisher: Małopolska Wyższa Szkoła Ekonomiczna
• Journal: Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie
• Year: 2018
• Issue: 2(38)
• Pages: 121-137

Dates

published

2018-06

Contributors

author

Janosik Elżbieta

• Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w Sosnowcu

author

Kułagowska Ewa

• Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w Sosnowcu

author

Marzec Stanisław

• Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w Sosnowcu

author

Mazur-Kajta Katarzyna

• Politechnika Opolska. Wydział Ekonomii i Zarządzania

References

• Bortkiewicz, A. (2012). Środowisko pracy a choroby układu krążenia. Łódź: Oficyna Wydawnicza Instytutu Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera.
• Brylska, B., Janczewska, B., Skałecka, L. (1993). Fizjologia pracy i ergonomia. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. ISBN 8322705727.
• Bugajska, J., Konarska, M., Tokarski, T., Jędryka-Góral, A. (2007). Występowanie objawów zespołów przeciążeniowych kończyn górnych u pracowników różnych grup wiekowych. Reumatologia, 46(6), 355–361.
• Bugajska, J., Łastowiecka, E. (2002). Zespoły przeciążeniowe kończyn górnych podczas pracy powtarzalnej na przykładzie pakowaczek. Bezpieczeństwo Pracy, 12, 4–8.
• Dąbrowski, M., Jankowska, E., Mikulski, W., Pośniak, M., Strawiński, T. (2007). Bezpieczeństwo pracy na stanowiskach mechanicznej obróbki drewna. Warszawa: Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy. ISBN 9788373730281.
• Errett, J., Bowden, E.E., Choiniere, M., Wang, L.M. (2006). Effects of noise on productivity: does performance decrease over time? [online, dostęp: 2018-04-15]. Architectural Engineering, 3, 1–8. Dostępny w Internecie: researchgate.net/publication/265575284.
• Horst, W., Biela, M. (2007). Obciążenie sposobem wykonywania pracy na stanowiskach szwacza maszynowego. W: J.S. Marcinkowski, W. Horst (red.). Aktualne problemy bezpieczeństwa pracy i ergonomii. Edukacja i badania. Poznań: Wydawnictwo Instytutu Inżynierii Zarządzania Politechniki Poznańskiej. ISBN 9788360906019.
• Horst, N., Horst, W. (2007). Prosta metoda oceny obciążenia pracownika sposobem wykonywania pracy na stanowiskach z ręcznym operowaniem obiektami o małej masie i wysokiej częstotliwości ruchów. W: J.S. Marcinkowski, W. Horst (red.). Aktualne problemy bezpieczeństwa pracy i ergonomii. Edukacja i badania. Poznań: Wydawnictwo Instytutu Inżynierii Zarządzania Politechniki Poznańskiej. ISBN 9788360906019.
• Jędruszczak, J., Romanowska-Słomka, I. (2011). Ocena uciążliwości wysiłku fizycznego na stanowisku kelnera metodą chronometrażowo-tabelaryczną Lehmana oraz metodą OWAS. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach, 1(7), 135–157.
• Karpowicz, J., Gryz, K. (2011). Wymagania nowej dyrektywy WE w sprawie ochrony pracowników przed oddziaływaniem pól elektromagnetycznych [online, dostęp: 2018-04-15]. Warszawa: Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy. Dostępny w Internecie: docplayer.pl/5210997-Wymagania-nowej-dyrektywy-we-w-sprawie-ochrony-pracownikow-przed-oddzialywaniem-polelektromagnetycznych.html.
• Kilbom, A. (2000). Repetitive work of the upper extremity. Part II: The scientific basis (knowledge base) for the guide. International Journal of Industrial Ergonomics, 14(1–2), 59–86. DOI: 10.1016/0169-8141(94)90006-X.
• Koradecka, D. (red.). (2008). Bezpieczeństwo i higiena pracy. Warszawa: Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy. ISBN 9788373730458.
• Krawczyk-Szulc, P., Wągrowska-Koski, E. (2011). Jak zapobiegać chorobom układu ruchu i obwodowego układu nerwowego wywołanym sposobem wykonywania pracy. Łódź: Oficyna Wydawnicza Instytutu Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera. ISBN 9788363253028.
• Krawczyk-Szulc, P., Wągrowska-Koski, E., Puzder, A., Markowski, P., Walusia-Skorupa, J. (2015). Przewlekłe zapalenie nadkłykci kości ramiennej wywołane sposobem wykonywania pracy – wytyczne diagnostyczno-orzecznicze. Medycyna Pracy, 66(3), 443–450.
• Lewczuk, E., Affelska-Jercha, A. (2002). Zawodowe i pozazawodowe aspekty zespołu kanału nadgarstka. Medycyna Pracy, 5, 417–422.
• Lewczuk, E., Affelska-Jercha, A., Tomczyk, J. (2002). Zawodowe zagrożenia zdrowotne w gabinetach stomatologicznych. Medycyna Pracy, 53(2), 161–165.
• Makowiec-Dąbrowska, T., Iżycki, J., Radwan-Włodarczyk, Z., Koszada-Włodarczyk, W. (1994). Poradnik metodyczny oceny obciążenia fizycznego oraz stosowania przerw w pracy. Warszawa: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.
• Mulicka, I., Sadło, T. (2007). Subiektywna ocena ergonomii stanowiska pracy kasjera – sprzedawcy w handlu wielkopowierzchniowym. W: J.S. Marcinkowski, W. Horst (red.). Aktualne problemy bezpieczeństwa pracy i ergonomii. Edukacja i badania. Poznań: Wydawnictwo Instytutu Inżynierii Zarządzania Politechniki Poznańskiej. ISBN 9788360906019.
• Petreanu, V., Serafin, A.M. (2015). Risk factors for musculoskeletal disorders development: hand-arm tasks repetitive work [online, dostęp: 2018-04-15]. OSH Wiki Networking Knowledge. Dostępny w Internecie: https://oshwiki.eu/wiki/risk-factors-for-musculoskeletal-disorders-development.
• Roman-Liu, D. (2007). Metoda oceny ryzyka związanego z pracą powtarzalną wg EN 1005-5. Bezpieczeństwo Pracy, 7/8, 28–31.
• Szewczyńska, M., Gołofita-Szymczak, M., Roman-Liu, D., Mikulski, W. (2010). Zagrożenia czynnikami chemicznymi, biologicznymi i hałasem w małych zakładach fryzjerskich. Warszawa: Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy.
• Wykowska, M. (1994). Ergonomia. Kraków: Wydawnictwo AGH.
• Wyrok WSA w Kielcach [online, dostęp: 2018-04-15]. Dostępny w Internecie: http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/DE2FDBF4FA.
• Zejda, J.E., Bugajska, J., Kowalik, M., Krzych, L., Mieszkowska, M., Brożek, G., Braczkowska, B. (2009). Dolegliwości ze strony kończyn górnych, szyi i pleców u osób wykonujących pracę biurową z użyciem komputera. Medycyna Pracy, 60(5), 359–367.
• Zradziński, P., Roman-Liu, D. (2009). Metodyka oceny jednoczesnego oddziaływania czynników elektromagnetycznych i biomechanicznych na pracowników obsługujących podwieszane zgrzewarki rezystancyjne. Acta Bio-Optica et Informatica Medica, 4(15), 399–403.

Identifiers

DOI

10.25944/znmwse.2018.02.121137