Zmiana imaginariów społecznych i jej następstwa w pracach Charlesa Taylora

• Authors: Wyszyński Eugeniusz

Title variants

EN

The change of social imaginaries and its consequences in the works of Charles Taylor

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Imaginaria społeczne wpisane są w istniejący ład społeczny, który przekształca się wraz ze zmianą wyobrażeń ludzi o otaczającej ich rzeczywistości. Zarówno Stary, jak i Nowy Porządek Moralny wiąże się z koncepcjami filozoficznymi, które wyjaśniają genezę i cechy imaginariów społecznych, a także mają wpływ na procesy ich zmiany i utrwalania się. Reinterpretacja imaginariów społecznych miała głębokie następstwa społeczno-polityczne w społeczeństwach zachodnich. Celem artykułu jest przedstawie-nie implikacji zmiany imaginariów społecznych. Opracowanie oparte jest na dziełach kanadyjskiego filozofa Charles’a Taylora. Na początku dokonano zarysu pojęć wymienionych porządków normatywnych oraz założeń leżących u ich podłoża. W dalszej części omawia się zmianę społeczną, którą wywołała Rewolucja Francuska i proces przekształcania się imaginariów oraz ich wpływ na ówczesną rzeczywistość społeczną. W końcowej części opracowania ujęto skutki tych procesów dla społeczeństwa. W ujęciu Ch. Taylora przejawiają się one w tzw. „bolączkach” społecznych, spośród których indywidualizm i alienacja są najbardziej charakterystycznymi zjawiskami nowożytności.

EN

Social imaginaries are significant part of existing social order that changes along with the people’s notions about a reality around them. Both, the Old and the Modern Moral Order are connected with the philosophical concepts that clarify their origins and features. Also they affect the processes of a change and preservation. The social imaginary reinterpretation had deep socio-political consequences in the western societies. The objective of this article is to present implications caused by the change of social imaginaries. This work is based on the publications of a Canadian philosopher – Charles Taylor. An outline of these normative orders and their fundamental assumptions are described on the beginning of the article. Afterward there is an examination of a social change and the transformation of the imaginaries triggered by The French Resolution, which had a big impact upon the reality of its time. The final part includes consequenc-es for societies provoked by these processes. According to Ch. Taylor they appeared as social “malaises” among which individualism and alienation are characteristic phenomena of modernity.

Keywords

PL

imaginaria społeczne; porządek moralny; „bolączki” społeczne

EN

social imaginaries; moral order; social malaises

• Publisher: Wyższe Seminarium Duchowne w Gościkowie-Paradyżu
• Journal: Studia Paradyskie
• Year: 2016
• Volume: 26
• Pages: 249-269

Contributors

author

Wyszyński Eugeniusz

References

• Bocheński J., Sto Zabobonów. Krótki filozoficzny słownik zabobonów, Wydawnictwo PHILED, Kraków 1994.
• Dubel L., Historia doktryn politycznych i prawnych do schyłku XX wieku, Wydawnic-two Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2007.
• Dwyer J. A., [red.] The New Dictionary of Catholic Social Thought, A Michael Glazier Book The Liturgical Press, Collegeville 1994.
• Giddens A., Socjologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.
• Giddens A., Sutton P. W., Socjologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012.
• Krzyszowski Z., Kulturowe aspekty budowania koncepcji sensu życia, [w:] Z potrzeby serca... Księga jubileuszowa dedykowana księdzu doktorowi Edwardowi Pohorec-kiemu dyrektorowi Instytutu Wyższej Kultury Religijnej przy KUL, Lublin 2004.
• Kulbat W., Chrześcijaństwo wobec zagrożeń sekularyzmu, http://www.niedziela.pl/artykul/61347/nd/Chrzescijanstwo-wobec-zagrozen (31.01.2016).
• Leonarska D., Świecka nowoczesność? Perspektywa socjologiczna „Universitas Geda-nensis” 47 (2014), s. 37-51.
• Mariański J., Sekularyzacja, Desekularyzacja, Nowa duchowość, Zakład Wydawniczy „NOMOS”, Kraków 2013.
• Molyneux M. [i in.], Słownik socjologii i nauk społecznych, Marshall G. i Tabin M. [red.], Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.
• Pawlak M., Aecjusz i Barbarzyńcy, Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagellonica”, Kraków 2009.
• Rawls J., Liberalizm polityczny, Romaniuk Adam [tłum.], Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012.
• Rawls J., Teoria sprawiedliwości, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.
• Ruszel M. E., Alienacja czy autokreacja? „Pedagogika Katolicka” (2008) nr 3, s. 227-237.
• Szacki J., Historia myśli socjologicznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.
• Sztompka P., Socjologia. Analiza Społeczeństwa, Wydawnictwo Znak, Kraków 2009.
• Taylor Ch., A Secular Age, The Belknap Press of Harvard University Press, Cambridge 2007.
• Taylor Ch., Nowoczesne Imaginaria Społeczne, Wydawnictwo Znak, Kraków 2010.
• Taylor Ch., The Ethics of Authenticity. 9th ed., Harvard University Press, Cambridge 2000.
• Taylor Ch., Epoka świecka i różne ścieżki wiary, (2010), http://www.miesiecznik.znak.com.pl/6652010charles-taylorepoka-swiecka-i-rozne-sciezki-wiary/ (04.02.2016).
• Turner J. H., Struktura teorii socjologicznej, Woroniecka G., Manterys A. [tłum.], Wy-dawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.
• Turowski Jan, Socjologia. Wielkie struktury społeczne, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2000.