Wizerunek nauczyciela w świetle pism Mieczysława Brzezińskiego

• Authors: Jurczyszyn Marek

Title variants

EN

Image of the teacher in the light of the writing of Mieczysław Brzeziński

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Mieczysław Brzeziński (1858-1911) swoją działalnością dał mocne podstawy dla rozwoju kadry pedagogicznej w ochronkach oraz w szkolnictwie początkowym na ziemiach polskich pod zaborem rosyjskim. Z jego rozważań wynika, że dobry nauczyciel szkoły elementarnej to nie tylko specjalista od nauki czytania i pisania, nauki rachunków czy przyrody, ale przede wszystkim wychowawca. Jego zdaniem celem pracy nauczyciela jest nie tylko przekazywanie wiedzy, kształtowanie sprawności intelektualnej i fizycznej, lecz także społeczne, kulturowe, moralne, religijne wychowanie dzieci. Działania nauczyciela powinny być integralne i obejmować wszystkie sfery życia ucznia.

EN

Mieczysław Brzeziński (1858-1911), through his activity, laid a sound foundation for the development of teaching staff in kindergartens and in primary schools on the Polish territories under the Russian partition. Brzeziński was convinced that a good elementary school teacher was not only a specialist in teaching pupils to read and write, counting or lecturing about nature, but above all, a mentor. In his opinion, the goal of the teacher’s work was not only to transfer knowledge and stimulate children’s intellectual and physical development, but also to concentrate on their social, cultural, moral, religious upbringing. The teacher’s activities, as Brzeziński contended, should have an integrated character and cover all spheres of the pupil’s life.

Keywords

PL

Mieczysław Brzeziński; nauczyciel; Królestwo Polskie; szkoła początkowa; wychowanie

EN

Mieczyslaw Brzezinski; teacher; Kingdom of Poland; primary school; education

• Publisher: Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
• Journal: Seminare. Poszukiwania naukowe
• Year: 2019
• Volume: 40
• Issue: 1
• Pages: 149-160

Dates

printed

2019-03-31

Contributors

author

Jurczyszyn Marek

• współpracuję z katedrą pedagogiki porównawczej KUL Ks Prof. Edwarda Walewandra

References

• Archiwum Akt Nowych w Warszawie. Rada Główna Opiekuńcza, Program Szkoły Ochroniarek PM S. pod opieką Warszawskiego Koła Ziemianek, 826, 17-18.
• Archiwum Państwowe w Krakowie. Akta C. K. Dyrekcji Policji w Krakowie (1849- 1919) dotyczące Mieczysława Brzezińskiego, 29/247/874, 27, 45.
• Arct, Stanisław. 1962. Okruchy wspomnień. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Brzeziński, Mieczysław. 1892. Jak zbudowane jest ciało człowieka. Warszawa: Księgarnia Polska.
• Brzeziński, Mieczysław. 1893. Pogadanki o powietrzu. Zorza, 8, 3.
• Brzeziński, Mieczysław. 1901. Słówko wstępne o tym, co to jest wychowanie. Zorza, 32, 773.
• Brzeziński, Mieczysław. 1902. Ś.p. Adolf Dygasiński. Zorza, 24, 554.
• Brzeziński, Mieczysław. 1905a. Projekt szkoły ludowej prywatnej. Warszawa: Księgarnia Polska.
• Brzeziński, Mieczysław. 1905b. Szkolnictwo ludowe w Szwajcarii. Zorza, 34, 910.
• Brzeziński, Mieczysław. 1906a. Ile kosztowały budynki szkoły wiejskiej w Garbowie? Szkoła Polska, 7, 257.
• Brzeziński, Mieczysław. 1906b. Projekt szkoły prywatnej miejskiej dla chłopców. Szkoła Polska, 3, 106.
• Brzeziński, Mieczysław. 1906c. Projekt Ustawy i programu szkoły początkowej wiejskiej prywatnej. Warszawa: Księgarnia Polska.
• Brzeziński, Mieczysław. 1908. Dobry nauczyciel – dobra szkoła! Pobudka, 37, 721- 723; 39, 763-764.
• Brzeziński, Mieczysław. 1910. Ś.p. Faustyna Morzycka. Zorza, 22, 340.
• Brzeziński, Mieczysław. 1920. Krótka nauka o ciałach przyrody martwej, ich własnościach, przemianach i znaczeniu. Warszawa: Księgarnia Polska.
• Bystrzycki, Kazimierz. 1887. Farysy demokratyzmu. Głos, 10, 146.
• Chętnik, Adam. 1930. Mieczysław Brzeziński, jego życie i praca. Warszawa: „Księgarnia Polska” Towarzystwa Polskiej Macierzy Szkolnej.
• Działalność pedagogiczna śp. M. Brzezińskiego. 1911. Wychowanie w Domu i Szkole, 2, 110.
• Galek, Czesław. 2005. Myśl pedagogiczna Bolesława Prusa na tle pozytywizmu polskiego. Zamość: Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji.
• Kieniewicz, Stefan. 1964. Dramat trzeźwych entuzjastów. O ludziach pracy organicznej. Warszawa: Wiedza Powszechna.
• Konarzewski, Krzysztof. 2007. O wychowaniu w szkole. W: Sztuka nauczania. Czynności nauczyciela, red. Krzysztof Kruszewski, 271-330. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Krzywicki, Ludwik. 1957. Wspomnienia, t. 1. Warszawa: Czytelnik.
• Kukołowicz, Teresa. 1993. Nowe koncepcje wychowania. Chrześcijanin w świecie, 4, 53-58.
• Laskowski, Wacław Skarbimir. 1923. O Mieczysławie Brzezińskim. Siew, 38-39, 2-4; 41, 1-5; 42, 4-6.
• Majewski, Dionizy. 1959. Wspomnienia nauczyciela z lat 1893-1945. Wrocław-Warszawa: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
• Misiaszek, Kazimierz. 2009. O miłości wychowawczej. W: Wychowanie to dzieło Miłości, red. Eugeniusz Jankiewicz, 19-27. Zielona Góra: Ogólnopolskie Stowarzyszenie Nauczycieli „Warsztaty w Drodze”.
• Nowak, Marian. 2008. Błąd antropologiczny i jego konsekwencje dla nauczania i wychowania. W: Prawda o człowieku wyzwaniem dla polskiej szkoły, red. Eugeniusz Jankiewicz, 18-39. Zielona Góra: Ogólnopolskie Stowarzyszenie Nauczycieli „Warsztaty w Drodze”.
• Projekt Programu Seminarium dla nauczycieli szkół elementarnych, red. Paweł Sosnowski et al. 1906. Warszawa: Księgarnia Polska.
• Sandler, Bella. 1968. Wychowanie przedszkolne i kształcenie wychowawczyń w Królestwie Polskim. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
• Seminarium nauczycielskie w Ursynowie. 1907. Szkoła Polska, 19, 713.
• Stemler, Józef. 1926. Polska Macierz Szkolna. Szkic historyczno-sprawozdawczy z 20-lecia działalności (1905-1925). Warszawa: Polska Macierz Szkolna.
• Stemler, Józef. 1937. Brzeziński Mieczysław. W: Polski Słownik Biograficzny, t. 3, red. Władysław Konopczyński, 40-41. Kraków: Polska Akademia Umiejętności.
• Tatarkiewicz, Teresa i Władysław Tatarkiewicz. 1979. Wspomnienia. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Warszawskie Kursy Pedagogiczne dla przygotowania nauczycieli ludowych. 1909. Zorza, 49, 771-772.

Identifiers

DOI

10.21852/sem.2019.1.11