O ocenianiu i ewaluacji w translatoryce w kontekście rozumienia przekładu jako gry

• Authors: Kubaszczyk Joanna

Title variants

EN

On assessment and evaluation of translation understood in terms of a game

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł nawiązuje do koncepcji przekładu jako gry. Autorka przyjmuje, że przekład nie jest prostą sumą niepowiązanych ze sobą decyzji, które można rozpatrywać w oderwaniu od siebie, lecz tworem kompleksowym, wieloaspektowym, rezultatem działania opartym na projekcie. Dlatego badaczka postuluje, by kompleksowość przekładu uwzględnić w ocenie, stosując tzw. ewaluację splotową opartą na ocenie strategii. W związku z tym jako podstawowy typ błędu w przekładzie traktuje błąd strategiczny. Stawia pytanie o możliwość optymalizacji tłumaczenia, odwołując się do drzewa gry. Za pomocą egzemplifikacji zaczerpniętych ze spolszczenia powieści Die Rättin Güntera Grassa ilustruje, w jaki sposób można dokonywać oceny przekładu – na podstawie analizy strategii opartej na różnicach – i optymalizować go.

EN

The article refers to the concept of translation as a game. The author assumes that translation is not a simple sum of unrelated decisions that can be considered in isolation from one another, but is a comprehensive, multi-faceted creation, a result of a project-based-action. In order to take this complexity into account in the assessment of a translation, it is postulated to use the so-called splice evaluation, based on the category of difference and an assessment of strategy. Therefore, a strategic error is treated as a primary type of error in the translation. The paper poses a question about the possibility of optimizing translation referring to the game tree. Based on examples from the translation of the novel Die Rättin by Günter Grass, how translation can be evaluated and optimized is illustrated.

Keywords

PL

błąd strategiczny; strategia przekładu; błąd przekładowy; ewaluacja splotowa przekładu; drzewo gry; kompozycja

EN

strategic error; strategy of translation; translation error; splice evaluation of translation; game tree; composition

• Publisher: Polskie Towarzystwo Badania Gier (Games Research Association of Poland)
• Journal: Homo Ludens
• Year: 2017
• Issue: 1(10)
• Pages: 133-150

Dates

published

2017

Contributors

author

Kubaszczyk Joanna

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu 

References

• Barańczak, S. (2004). Ocalone w  tłumaczeniu. Szkice o  warsztacie tłumacza poezji z  dodatkiem małej antologii przekładów-problemów. Kraków: Wydawnictwo „a5”.
• Duden (2001). Deutsches Universalwörterbuch. Mannheim: Bibliographisches Institut. CD-ROM.
• Dybiec-Gajer, J. (2013). Zmierzyć przekład? Z metodologii oceniania w dydaktyce przekładu pisemnego. Kraków: Universitas.
• Grass, G. (1986). Die Rättin. Darmstadt–Neuwied: Luchterhand.
• Grass, G. (2001). Szczurzyca (tłum. S. Błaut). Gdańsk: Wydawnictwo „Oskar”.
• Hejwowski, K. (2004). Kognitywno-komunikacyjna teoria przekładu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Hicks, J. R. (1939). The Foundations of Welfare Economics. The Economic Journal, 49(196), 696–712.
• House, J. (1977). A  Model for Translation Quality Assessment. Tübingen: Gunter Narr Verlag.
• Hönig, H. G. (1999). Humanübersetzung (therapeutisch vs. diagnostisch). W: M. Snell-Hornby, H. G. Hönig, P. Kußmaul, P. Schmitt (red.), Handbuch Translation (s. 378–381). Tübingen: Stauffenburg.
• Jacko, J. F. (2016). Czym jest gra? Uwagi o przedmiocie ludologii. Analiza fenomenologiczno-metodologiczna. Homo Ludens, 9(1), 65–83. Online: <http://ptbg.org.pl/dl/211/Jan%20F.%20JACKO%20-%20Czym%20jest%20gra%20%20Uwagi%20o%20przedmiocie%20ludologii.%20Analiza%20fenomenologiczno-metodologiczna.pdf>. Data dostępu: 17 czerwca 2017.
• Kaldor, N. (1939). Welfare Propositions in Economics and Interpersonal Comparisons of Utility. The Economic Journal, 49(195), 549–552.
• Kubaszczyk, J. (2017). Qualitätsbewertung einer Übersetzung – von der Ontologie zur Axiologie. Glottodidactica, 44(1), 53–73.
• Kubaszczyk, J. (2017, w druku). Różnice między oryginałem a przekładem i ich ocena, czyli o ewaluacji przekładu. W: J. Mampe (red.), Problemy współczesnej glottodydaktyki i  nauczania przekładu. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
• Levý, J. (2009). Przekład jako proces podejmowania decyzji (tłum. M. Adamska-Garbowska). W: P. Bukowski, M. Heydel (red.), Współczesne teorie przekładu. Antologia (s. 72–85). Kraków: Znak.
• Pisarska, A., Tomaszkiewicz, T. (1996). Współczesne tendencje przekładoznawcze. Podręcznik dla studentów neofilologii. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
• Podsiad, A. (2000). Słownik terminów i  pojęć filozoficznych. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”.
• SJP PWN (2017). Błąd [hasło]. Online <http://sjp.pwn.pl/sjp/blad;2445263.html>. Data dostępu: 16 czerwca 2017.
• Ubermanowicz, S. (2005). Ewaluacja splotowa InfoKultury. Skala dwuważonych ocen. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
• Ziomek, J. (2013). Przekład – rozumienie – interpretacja. W: P. de Bończa Bukowski, M. Heydel (red.), Polska myśl przekładoznawcza. Antologia (s. 163–192). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Identifiers

ISSN

2080-4555