Budowa słowotwórcza ojkonimów i anojkonimów jednoskładnikowych (na podstawie materiału z terenu powiatu tureckiego

• Authors: Zając Ewelina

Title variants

EN

Formative construction of the single-component oikonyms and anoikonyms (on the basis of data from the district of Turek)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest przedstawienie procesów słowotwórczych, które miały wpływ na powstanie nazw obiektów zamieszkanych i niezamieszkanych w powiecie tureckim. Przedmiotem analizy słowotwórczej są toponimy – ojko- i anojkonimy – jednoskładnikowe, czyli syntetyczne. Nazwy tego typu powstały na tym terenie przy udziale 61 sufiksów. Na podstawie analizy materiału stwierdzić można, że wschodnia część województwa wielkopolskiego różni się od jej części zachodniej pod względem budowy słowotwórczej niektórych nazw terenowych. Obecnie, na omawianym obszarze, prawie wcale nie powstają nowe nazwy terenowe, o czym przekonuje wyraźna przewaga nazw o utrwalonej w polskiej toponimii budowie słowotwórczej.

EN

The aim of this article is presentation of the word-formative processes affecting the origin of the objects inhabited and uninhabited in Turek district. The subject of the word-formative analysis are toponyms – oikonyms and anoikonyms – single-component, in other words synthetic. Names of this type arisen in the area with the participation of 61 suffixes. On the basis of this analysis it can be stated that the eastern part of Wielkopolska province differs from its western part when it comes to the word-formative construction of some of the field names. Currently, in the particular area there are appearing new field names as we are convinced by a clear advantage of the names fixed in Polish toponymy formative construction.

Keywords

PL

toponimy; słowotwórstwo; ojkonimy; anojkonimy

EN

toponyms; word-formation; oikonyms; anoikonyms

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
• Year: 2015
• Volume: LXI
• Pages: 267-279

Dates

published

2015

Contributors

author

Zając Ewelina

• Uniwersytet Łódzki, Wydział Filologiczny Katedra Dialektologii Polskiej i Logopedii

References

• Bańkowski Andrzej, 1982, Zmiany morfemiczne w polskiej toponimii, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź.
• Bąk Piotr, 1970, Budowa słowotwórcza nazw miejscowych w Wielkopolsce i na Kujawach, „Poradnik Językowy”, z. 1, s. 9–16.
• Chojnacki Józef, 1995, Nazwy terenowe w północno-zachodniej części województwa konińskiego, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań.
• Demartin Adam, 1965, Oboczność sufiksalna -ov : -’ev w nazwach miejscowych Wielkopolski, „Slavia Occidentalis”, 25, s. 15–28.
• Demartin Adam, 1967, Oboczność sufiksalna -in//-ino w nazwach Wielkopolski, „Slavia Occidentalis”, 26, s. 25–35.
• Głuszczak Julian, 1971, Pluralne nawy topograficzne typu Wierzby, Góry, „Rozprawy Komisji Językowej Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego”, 8, s. 145–165.
• Górnowicz Hubert, 1975, Ze studiów nad toponomastyką Pomorza Gdańskiego. IV. Nazwy terenowe i wodne z sufiksem -ica i jego pochodnymi, „Onomastica”, 20, s. 35–78.
• Karłowicz Jan, Kryński Adam, Niedźwiedzki Władysław, red., 1900–1927, Słownik języka polskiego, t. I–VIII, Warszawa.
• Karplukówna Maria, 1955, Polskie nazwy miejscowe od imion kobiecych, „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej”, 1, s. 111–160.
• Kozierowski Stanisław, 1922, Badania nazw topograficznych na obszarze dawnej zachodniej i środkowej Wielkopolski, t. II, Wydawnictwo Poznańskiego Przyjaciół Nauk, Poznań.
• Kozierowski Stanisław, 1926, Pierwotne osiedlenie dorzecza Warty od Koła do ujścia w świetle nazw geograficznych, „Slavia Occidentalis”, 5, s. 112–246.
• Kozierowski Stanisław, 1926–1928, Badania nazw topograficznych na obszarze dawnej wschodniej Wielkopolski, t. I–II, Krajowy Instytut Wydawniczy, Poznań.
• Kozierowski Stanisław, 1928, 1929, Pierwotne osiedlenie pogranicza wielkopolsko-śląskiego między Obrą i Odrą a Wartą i Bobrem w świetle nazw geograficznych, „Slavia Occidentalis”, 7, s. 172–329, 8, s. 231–291.
• Kreja Bogusław, 1988, Zagadnienie polskich kolektywnych nazw miejscowych typu Brzezie, Pustkowie, „Gdańskie Studia Językoznawcze”, 4, s. 41–82.
• Mrózek Robert, 1998, Nazwy terenowe, w: Ewa Rzetelska-Feleszko, red., Polskie nazwy własne. Encyklopedia, Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN, Warszawa–Kraków, s. 231–256.
• Podlawska Daniela, 1972, Nazwy etniczne z sufiksami -any i -ice na terenie Polski, „Onomastica”, 17, s. 66–82.
• Rospond Stanisław, 1957, Klasyfikacja strukturalno-gramatyczna słowiańskich nazw geograficznych, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Wrocław.
• Rutkiewicz Małgorzata, 2002, Toponimia środkowozachodniej części województwa wielkopolskiego, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.
• Rymut Kazimierz, 1992–1994, Słownik nazwisk współcześnie w Polsce używanych, t. I–X, Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN, Kraków.
• Rymut Kazimierz, 1995, Słownik imion współcześnie w Polsce używanych, Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN, Kraków.
• Rymut Kazimierz, red., 2004–2013, Nazwy miejscowe Polski. Historia, pochodzenie, zmiany, t. I–VIII, Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN, Kraków.
• Rzetelska-Feleszko Ewa, 1977, Wielkopolskie nazwy geograficzne z suf. -ica do końca XVI wieku, 1. Nazwy miejscowości, „Slavia Occidentalis”, 34, s. 83–98.
• Rzetelska-Feleszko Ewa, 1978, Wielkopolskie nazwy geograficzne z sufiksem -ica do końca XVI wieku. II. Nazwy terenowe i wodne, „Slavia Occidentalis”, 35, s. 51–67.
• Karaś Mieczysław, Reichan Jerzy, Okoniowa Joanna, Tyrpa Anna, red., 1977–
• –2014, Słownik gwar polskich t. I–IX, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk.
• Sulimierski Filip, Chlebowski Bronisław, Walewski Władysław, 1880–1904, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. I–XV, Warszawa.
• Stieber Zdzisław, 1968, Ślady funkcji deminutywnej sufiksu -ica w polskiej hydronimii i w polskich dialektach, w: Symbolae Philologicae in honorem Vitoldi Taszycki, Wydawnictwo PAN, Wrocław–Warszawa–Kraków, s. 346–348.
• Śmiech Witold, 1983, Stosunek polskich nazw terenowych do wyrazów pospolitych, w: Kazimierz Rymut, red., Geografia nazewnicza, Wydawnictwo PAN, Wrocław, s. 37–51.
• Śmiech Witold, 1996, Przymiotnikowe nazwy terenowe Polski, Wydawnictwo ŁTN, Łódź.
• Taszycki Witold, 1946, Słowiańskie nazwy miejscowe. Ustalenie podziału, PAU, Kraków.
• Taszycki Witold, 1936, Rzekomo patronimiczne nazwy miejscowe, „Język Polski”, XXI, s. 33–42.
• Taszycki Witold, red., 1977, Słownik staropolskich nazw osobowych, t. I–VI, Wydawnictwo PAN, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk.
• Tomaszewska Sławomira, 1996, Polskie mikrotoponimy motywowane wyrażeniami przyimkowymi, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Urbańczyk Stanisław, red., 1953–2002, Słownik staropolski, t. I–XI, Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN, Kraków.
• Zajączkowski Stanisław, Zajączkowski Stanisław Marian, 1966–1970, Materiały do Słownika geograficzno-historycznego dawnych ziem łęczyckiej i sieradzkiej do 1400 roku, cz. I (1966); cz. II (1970), Wydawnictwo ŁTN, Łódź.
• Zierhoffer Karol, 1957, Nazwy miejscowe północnego Mazowsza, Wydawnictwo PAN, Wrocław.
• Zierhoffer Karol, 1988, Oboczność fonetyczna o//ó w toponimach z zakończeniem -owiec, -owce na polskim obszarze językowym ze szczególnym uwzględnieniem Wielkopolski, w: Karol Zierhoffer, red., V Ogólnopolska Konferencja Onomastyczna, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, s. 281–287.

Identifiers

ISSN

0076-0390