PL
Historia cywilizacji człowieka naznaczona jest towarzyszeniem specyficznych gatunków roślin. Ich obecność ściśle wiąże się z dawnymi procesami gospodarczymi i siedliskami przekształconymi przez człowieka. Podczas szeregu badań archeobotanicznych przeprowadzonych w latach 1934–2001 w średniowiecznych osadach Krakowa (z wieków IX–XV) odnajdywano wiele szczątków nasion i owoców. Były to głównie szczątki roślin użytkowych oraz roślin określanych jako synantropijne: kultywary, chwasty upraw, rośliny ruderalne. Najwięcej znajdywano szczątków chwastów upraw zbożowych, upraw lnu, a także upraw okopowych i ogrodowych. Drugą grupą były szczątki należące do rocznych i dwuletnich roślin siedlisk ruderalnych oraz ciepłolubnych wieloletnich zbiorowisk synantropijnych. Dzięki zastosowaniu analizy właściwości ekologicznych poszczególnych gatunków synantropijnych oraz amplitud ekologicznych tworzonych przez nie zbiorowisk jesteśmy w stanie zrekonstruować warunki panujące w dawnym środowisku człowieka oraz wskazać, gdzie lokowano poszczególne typy upraw.
EN
Plants accompanying of human in the medieval Kraków The history of human civilization is marked by accom paniment of specific plants. Their occurrence is strictly connected with economic processes and places disturbed by human. During a few archaeobotanical studies carried out in Kraków between years 1934 and 2001, many fruits and seeds of pant species were found in medieval layers dated to the 9–15th centuries A.D. They were mainly use ful and synanthropic plants: weeds, ruderals and former cultivars or cultivars. These plants were dominated by weeds of cultivated crops characteristic of cornfields and flax fields and of root crops and gardens. Second types of debris are dominated by species characteristic of annual and biennial vegetation communities in ruderal habitats also thermophilic and heavily nitrophilous ruderal communities. Thanks to application of ecological characterization of individual synanthropic species and phytosociological analyses of ecological amplitudes of assemblages forming by them, it was possible to reconstruct environmental conditions ruling in medieval Kraków and location of several types of agricultures.