Społeczne oblicze bólu – informacja, przyjemność, przekleństwo. Kulturowe, grupowe i interakcyjne uwarunkowania odczuwania doznań bólowych

• Authors: Dominika Byczkowska-Owczarek

Title variants

EN

Social Faces of Pain – Information, Pleasure, Curse. Cultural, Group and Interactional Conditions of Pain Experience

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Tekst przedstawia różnorodne czynniki mające wpływ na odczuwanie, interpretację i reakcje na ból wśród członków różnych kultur i grup społecznych. Jego celem jest zaprezentowanie tematyki bólu z perspektywy nauk społecznych. Nie ogranicza się on do tradycyjnych zagadnień związanych z badaniem przebiegu choroby, takich jak: niepełnosprawność, wpływ bólu chronicznego na relacje społeczne i konstruowanie nowej tożsamości jednostki, ale rozważa także kwestie strategii zarządzania bólem w tańcu i sporcie, podejmuje również temat doznawania bólu jako zabiegu czasowej redukcji świadomości w praktykach masochistycznych. Wnioski zawarte w tekście koncentrują się wokół negocjowalności i nienegocjowalności doznań bólowych, ich medykalizacji, wpływu socjalizacji na sposoby interpretacji i radzenia sobie z bólem w różnych grupach społecznych. Artykuł ma charakter teoretyczny, jest oparty głównie na analizie literatury podejmującej tematykę bólu z perspektywy socjologicznej, psychologicznej i antropologicznej. W tekście można znaleźć także cytaty z jakościowych badań prowadzonych przez Autorkę w kilku różnych światach społecznych, między innymi tańca i rehabilitacji. Tekst zalicza się do socjologii ciała i socjologii medycyny.

EN

In the text there will be presented various conditions that may influence experiencing, interpretation and reactions to pain among members of diverse cultures and social groups. Its aim is to present the subject of pain from the perspective of social sciences. It is not limited by some traditional aspects of illness such as disability, influence of chronic pain on social relations and constructing new, post-illness identities. It also presents strategies of pain management in dance and sport, as well as in masochist practice. Conclusions concentrate on negotiability of pain experience, its medicalization, influence of socialization on interpretations and coping with pain in diverse social groups. The article has a theoretical character, it is based mainly on analysis of literature on sociological, psychological and anthropological aspects of pain. In the text there may be also found excerptions from a qualitative research conducted by the Author in different social worlds e.g. of dance and phisical therapy. The text represents interests of sociology of the body and sociology of medicine.

Keywords

PL

socjologia ciała; socjologia medycyny; ból; cielesność; taniec; sport; niepełnosprawność

EN

sociology of the body; sociology of the medicine; pain; body; dance; sport; disability

• Publisher: Institute of Philosophy and Sociology, Polish Academy of Sciences
• Journal: Studia Socjologiczne
• Year: 2013
• Issue: 4(211)
• Pages: 165–191

Contributors

author

Dominika Byczkowska-Owczarek

• Katedra Socjologii Organizacji i Zarządzania, Uniwersytet Łódzki, ul. Rewolucji 1905r. Nr 41/43, 90-214 Łódź

References

• Abad, Vincent i Elisabeth Boyce. 1979. Issues in Psychiatric Evaluations of Puerto-Ricans. A Sociocultural Perspective. „Journal of Operational Psychiatry” 10: 28–39.
• Audi, Robert (red.). 1999. The Cambridge Dictionary of Philosophy. Second Edition. Cambridge: Cambridge University Press.
• Baumeister, Roy T. 1988. Masochism as Escape from self. „The Journal of Sex Research” Vol. 25, No. 1: 28–59.
• Bendelow, Gillian A. i Simon J. Williams. 1995. Transcending the Dualisms: Towards a Sociology of Pain. „Sociology of Health and Illness” Vol. 17, No. 2: 139–165.
• Blumer, Herbert. 2007. Interakcjonizm symboliczny. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
• Charlton, Edmond J. 2005a. Psychosocial and Cultural Aspects of Pain Core Curriculum for Professional Education in Pain. Seattle: IASP Press.
• Charlton, Edmond J. 2005b. Sex and Gender Issues in Pain Core Curriculum for Professional Education in Pain. Seattle: IASP Press.
• Clarke, Adele. 1990. A Social Worlds Research Adventure. The Case of Reproductive Science. W: S.E. Cozzens i T.F. Gieryn (red.). Theories of Science in Society. Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press.
• Coenen, Herman. 1989. Cielesność a życie społeczne. O podstawowym problemie socjologii fenomenologicznej. W: Z. Krasnodębski (red.). Fenomenologia i socjologia. Zbiór tekstów. Warszawa: PWN.
• Del Vecchio Good, Mary-Jo, Paul E. Brodwin, Byron J. Good i Arthur Kleinman (red.). 1994. Pain as Human Experience. An Anthropological Perspective. University of Califormia Press, Berkeley and Los Angeles, California.
• Encandela, John A. 1997. Social Construction of Pain and Aging: Individual Artfulness Within Interpretive Structures. „Symbolic Interaction” Vol. 20, No. 3: 251–273.
• Engel, George L. 1958. Psychogenic Pain and the Pain Prone Patient. „American Journal of Medicine” 26: 899–918.
• Fagerhaugh, Shizuko Y. i Anselm Strauss. 1977. Politics of Pain Management: Staff-Patient Interaction. Menlo Park, CA: Addison-Wesley.
• Hałas, Elżbieta. 2005. Jaźń jako interakcja symboliczna a konstrukcjonistyczne koncepcje człowieka późnej nowoczesności. W: E. Hałas i K.T. Konecki (red.). Konstruowanie jaźni i społeczeństwa. Europejskie warianty interakcjonizmu symbolicznego. Warszawa: Scholar.
• Illich, Ivan. 1976. Limits to Medicine: Medical Nemesis – the Expropriation of Health. London: Marion Boyars.
• Kacperczyk, Anna. 2005. Zastosowanie koncepcji społecznych światów w badaniach empirycznych. W: E. Hałas i K.T. Konecki (red.). Konstruowanie jaźni i społeczeństwa. Europejskie warianty symbolicznego interakcjonizmu. Warszawa: Scholar.
• Kilmayer, Laurence J. i Allan Young. 1998. Culture and Somatization: Clinical, Epidemiological, and Ethnographic Perspectives. „Psychosomatic Medicine” 60: 420–430.
• Konecki, Krzysztof T. 2012. Czy ciało jest świątynią duszy? Współczesna praktyka jogi jako fenomen psychospołeczny. Warszawa: Difin.
• Kotarba, Joseph. 1983. Chronic Pain: Its Social Dimensions. Beverly Hills California: Sage.
• Kowal, Katarzyna. 2012. Doświadczanie własnej cielesności przez biorców kończyny – socjologiczne studium zrekonstruowanego ciała. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 8, nr 2: 152–199 [dostęp 14.03.2013]. Dostępny w Internecie: ‹http://www.przegladsocjologiijakosciowej.org›.
• Leder, Drew. 1990. The Absent Body. Chicago: University of Chicago Press.
• Manderson, Lenore. 2011. Surface Tensions. Surgery, Bodily Boundaries and the Social Self. California, Walnut Creek: Left Coast Press.
• Melzack, Ronald i Patrick Wall. 1965. Pain Mechanisms: A New Theory. „Science” 150: 971–979.
• Melzack, Ronald i Patrick Wall. 1988. The Challenge of Pain. Harmonsdsworth: Penguin.
• Merskey, Harold i Frederick G. Spear. 1967. Pain: Psychological and Psychiatric Aspects. London: Balliere, Tindall and Cassall.
• Ohnuki-Tierney, Emiko. 1981. Illness and Healing Among Sakhalin Ainu. Cambridge University Press.
• Priel, Beatrice, Betty Rabinowitz i Richard Pels. 1991. A Semiotic Perspective on Chronic Pain: Implications for the Interaction Between Patient and Physician. „British Journal of Medical Psychology” 64: 65–71.
• Scarry, Elaine.1985. The Body in Pain: The Making and Unmaking of the World. New York: Oxford University Press.
• Scheper-Hughes, Nancy i Margareth Lock. 1987. The Mindful Body: A Proiegemonon to Future Work in Medical Anthropology. „Medical Anthropology Quarterly” I: 6–41.
• Schlesinger, Lynn. 1996. Chronic Pain, Intimacy, and Sexuality: A Qualitative Study of Women Who Live with Pain. „The Journal of Sex Research” Vol. 33, No. 3: 249–256.
• Turner, Bryan S. i Steven P. Wainwright. 2003. Corps de Ballet: The Case of Injured Ballet Dancer. „Sociology of Health and Illness” Vol. 25, No. 4: 269–288.
• Wall, Patrick i Ronald Melzack. 1984. A Textbook of Pain. London: Churchill Livingstone, 3rd edition.
• Waskul, Dennis D. i Pamela van der Riet. 2002. An Abject Embodiment of Cancer Patient: Dignity, Selfhoodand the Grotesque Body. „Symbolic Interaction” vol. 25, issue 4: 487–513.
• Weissman, David, Deborah Gordon i Shiva Bidar-Sielaff. 2002. Fast Facts and Concepts Cultural aspects of pain management. End-of-Life Physician Education Resource Center www.eperc.mcw.edu.
• Williams, Gareth H. 1984. The Genesis of Chronic Illness: Narrative Reconstruction. „Sociology of Health and Illness” 6: 175–200.
• Zborowski, Mark. 1952. Cultural Components in Response to Pain. „Journal of Social Issues” 8: 16–30.
• Ziółkowski, Marek. 1981. Znaczenie, interakcja, rozumienie. Warszawa: PWN.