Troska pastoralna o środowisko naturalne w parafiach w Polsce

• Authors: Przybyłowski Jan Kazimierz

Title variants

EN

Pastoral care for the natural environment in parishes in Poland

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł przedstawia zadania pastoralne parafii w Polsce w dziedzinie ekologii. Z powodu degradacji środowiska naturalnego cierpią przede wszystkim ludzie. Ponieważ to działalność człowieka przyczynia się do dewastacji natury, dlatego najbardziej skuteczne w ochronie środowiska będą działania podejmowane w obrębie parafii, których „domem” jest terytorium, na którym zamieszkują jej członkowie. Pierwszym za­daniem jest działalność na rzecz uświadomienia proekologicznego, dalej nawrócenie ekologiczne i zmiana stylu życia parafian na co dzień. W praktycznych wskazaniach zostały zaproponowane konkretne działania w parafiach na rzecz ochrony środowiska w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem ochrony życia osoby ludzkiej od poczęcia do naturalnej śmierci.

EN

The article presents pastoral tasks of parishes in Poland in the field of ecology. Environmental degradation first and foremostly affects people. Since it is human activity that contributes to the devastation of nature, the most effective way to protect the environment seem to be actions undertaken in parishes and on the territory where their members live. The first task consists in raising environmental awareness among parishioners, followed by ecological conversion and change their daily lifestyle. The article presents some practical guidelines regarding specific actions proposed in parishes for the protection of the environment in Poland, with particular emphasis on the protection of human life from conception to natural death.

Keywords

PL

parafia; ekologia; degradacja środowiska naturalnego; świadomość ekologiczna; nawrócenie; styl życia; działania proekologiczne

EN

parish; ecology; environmental; ecological awareness; conversion; lifestyle; pro-ecological activities

• Publisher: Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
• Journal: Seminare. Poszukiwania naukowe
• Year: 2019
• Volume: 40
• Issue: 1
• Pages: 11-22

Dates

printed

2019-03-31

Contributors

author

Przybyłowski Jan Kazimierz

• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

References

• Annuarium Statisticum Ecclesiae in Polonia ad 2019, opr. Wojciech Sadłoń. 2019. Warszawa: Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC im. Witolda Zdaniewicza 2019. Dostęp: 7.01.2019. http://iskk.pl/images/stories/Instytut/dokumenty/Annuarium_Statisticum_2019.pdf.
• Apel Kościołów w Polsce o ochronę stworzenia. 2013. Dostęp: 8.12.2018. http://episkopat.pl/apel-kosciolow-w-polsce-o-ochrone-stworzenia.
• Babiński, Jarosław. 2012. „Kwestia ekologiczna” w nauczaniu Jana Pawła II. Studia Gdańskie, 30, 249-264.
• Bełch, Kazimierz. 2010. Kwestia ekologiczna w nauczaniu Jana Pawła II. Pedagogika katolicka, 1, 83-94.
• Benedykt XVI. 2008. Orędzie na Światowy Dzień Pokoju „Rodzina wspólnotą pokoju”.
• Bołoz, Wojciech. 2010. Kościół i ekologia. W obronie człowieka i środowiska naturalnego. Kraków: Homo Dei.
• Borda, Michał i Michał Knapik. 2018. Ziemia wspólnym dobrem. Parafialny przewodnik ekologiczny, Warszawa-Sosnowiec.
• Dołęga, Józef. 2002a. Ekologiczna otwartość. Ateneum Kapłańskie, 138, 236-238.
• Dołęga, Józef. 2002b. Sozologia i ekofilozofia w naukach ekologicznych. Ateneum Kapłańskie, 138, 238-250.
• Encyklopedia chrześcijaństwa. Historia i współczesność. 2000 lat nadziei, red. Henryk Witczyk. 2000. Kielce: Jedność.
• Franciszek. 2013. Encyklika „Lumen fidei”.
• Franciszek. 2015. Encyklika „Laudato si”.
• Horowski, Jarosław. 2010. Rozwój człowieka w kontekście relacji do środowiska przyrodniczego – w świetle encykliki Benedykta XVI «Caritas in veritate». Collectanea Theologica, 2, 65-82.
• Jan Paweł II. 1979. Encyklika „Redmptor hominis”.
• Jan Paweł II. 1986. Katecheza „Stworzenie a słuszna autonomia rzeczy stworzonych”.
• Jan Paweł II. 1988. Posynodalna adhortacja apostolska „Christifideles laici”.
• Jan Paweł II. 1989. Orędzie na XXIII Światowy Dzień Pokoju „Bóg Stwórcą, pokój z całym stworzeniem”.
• Jan Paweł II. 1991. Encyklika „Centesimus annus”.
• Jan Paweł II. 1993. Przemówienie do uczestników konferencji „Człowiek i środowisko”. W: Insegnamenti di Giovanni Paolo II, t. 13, cz. 1, red. Joseph Grieco, 1335-1337. Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana.
• Jan Paweł II. 1995. Encyklika „Evagelium vitae”.
• Jan Paweł II. 1996. Przesłanie do uczestników Kongresu „O kulturę życia”.
• Jan Paweł II. 1999. Orędzie na VII Światowy Dzień Chorego 2000 roku „Kontemplujmy przykład Jezusa – Boskiego Samarytanina”.
• Jan Paweł II. 2001. Audiencja generalna „Trzeba zapobiec katastrofie ekologicznej”. L’Osservatore Romano, wydanie polskie, 22, 43-44.
• Jan Paweł II. 2004. Przesłanie do kard. Geraldo Majella Agnelo z okazji Kampanii Braterstwa Konferencji Episkopatu Brazylii. L’Osservatore Romano, wydanie polskie, 25, 5-6.
• Jan Paweł II. 2007. Orędzie na XXXVI Światowy DzieńPokoju „Encyklika Pacem in terris nieustannie zobowiązuje”. W: Jan Paweł II. Dzieła zebrane, t. 4: Konstytucje apostolskie. Listy motu proprio i bulle. Orędzia na światowe dni, red. P. Ptasznik [i in.], 840-845. Kraków: Wyd. M.
• Jurczyk, Bernard. 2002. Ekologia – Człowiek − Kościół. Antropologiczny wymiar kryzysu ekologicznego w ocenie Kościoła. Opole: Redakcja Wydawnictw WTUO.
• Katechizm Kościoła Katolickiego. 20022. Poznań: Pallottinum.
• Kieniewicz, Piotr. 2002. Ekologia – szansa czy zagrożenie. W: Ekologia. Przesłanie moralne Kościoła, red. Janusz Nagórny i Jerzy Gocko, 39-55. Lublin: KUL.
• Kodeks Prawa Kanonicznego. 1984. Poznań: Pallottinum.
• Mariański, Janusz. 1993. Kwestia ekologiczna w encyklice „Centesimus annus”. Colloquium Salutis, 25, 165-184.
• Miedzy niebem a ziemią. Ku etyce ekologicznej, red. Anna Dyduch-Falniowska, Monika Grzegorczyk, Zdzisław Kijas i Zbigniew Mirek, 263-281. 2000. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN.
• Ostrowski, Maciej. 2002. Zaangażowanie katolików świeckich na polu ekologii. W: Teologia pastoralna, t. 2, red. Ryszard Kamiński, 544-551. Lublin: Wyd. Atla 2.
• Papieska Rada „Justitia et Pax”. 2005. Kompendium Nauki Społecznej Kościoła. Kielce: Wyd. Jedność.
• Paweł VI. 1973. List papieża Pawła VI do sekretarza generalnego Konferencji Narodów Zjednoczonych o ochronie środowiska człowieka. Chrześcijanin w świecie, 5, 68-71.
• Przybylski, Bernard. 1970. Człowiek, świat, Kościół. Ateneum Kapłańskie, 75, 281- 289.
• Sobór Watykański II. 1964. Konstytucja dogmatyczna o Kościele „Lumen gentium”.
• Sobór Watykański II. 1965. Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym „Gaudium et spes”.
• Stanowisko Stolicy Apostolskiej wobec środowiska naturalnego człowieka (raport dla konferencji ONZ o ochronie środowiska odbytej w Sztokholmie w dniach 5-17.06.1972). 1973. Chrześcijanin w świecie, 5, 71-84.
• Ustawa Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2001 r. nr 62 poz. 627).
• Wyrostkiewicz, Michał. 2007. Ekologia ludzka. Osoba i jej środowisko z perspektywy teologicznomoralnej. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Identifiers

DOI

10.21852/sem.2019.1.01