Aktualność świadectwa błogosławionych męczenników z Pratulina

• Authors: Matwiejuk Kazimierz

Title variants

EN

The actuality of the testimony of the blessed martyrs of Pratulin

• Languages of publication: PL IT

Abstracts

PL

Treści duchowego dziedzictwa błogosławionych unickich męczenników z Pratulina, które przypomnieliśmy w ramach jubileuszowej sesji kapituły łukowskiej, ustawicznie kształtują oblicze Kościoła Siedleckiego. To dziedzictwo jest pomocne w przeżywaniu chrześcijańskiego „dzisiaj”. Wprawdzie zmieniły się warunki społeczne i polityczne, ale współcześni wyznawcy Chrystusa są, podobnie jak w XIX wieku, znakiem sprzeciwu wobec upowszechnianych dziś z wielkim natręctwem irracjonalnych ideologii. W czasie prześladowań unitów były nagminnie łamane podstawowe prawa osoby ludzkiej, zwłaszcza prawo do wolności religijnej. Dzisiaj wielu chrześcijan cierpi z powodu bezkarności w deptaniu praw ludzi wierzących. Podjęta refleksja o aktualności świadectwa heroicznych świadków wiary z Pratulina prowadzi do konstatacji, że odpowiedzią współczesnych chrześcijan na problemy obecnego czasu jest mimo wszystko optymizm płynący z wiary w Boga żywego i życie z wiary. Właśnie unici byli ludźmi takich postaw. Błogosławieni z Pratulina uczą wierności chrześcijańskiemu powołaniu. Zachęcają do wypracowania w życiu klarownej hierarchii wartości, opartej na niezmiennej nauce Chrystusa. Apelują o wrażliwość ludzkiego sumienia, kształtowanego na fundamencie Dekalogu. Tak chrześcijanie stają się obrońcami godności człowieka i odpowiedzialnymi członkami Kościoła i Ojczyzny.

EN

The jubilee of the session of the Collegiate Chapter of Łuków on the occasion of its 25th anniversary was an opportunity to recall the spiritual heritage of the blessed martyrs of Pratulin. It also became an obligation for the canons of this chapter to disseminate it. And this heritage is: life according to the Gospel, courageous profession of faith, evangelical hierarchy of values, faithfulness in small things, love of the Church and the Homeland.

Keywords

PL

beatyfikacja; cerkiew; męczeństwo; unici; Unia Brzeska; świadectwo wiary.

EN

beatification; Orthodox Church; martyrdom; Uniate; Union of Brest; testimony of faith

• Publisher: Wyższe Seminarium Duchowne im. św. Jana Pawła II Diecezji Siedleckiej
• Journal: Teologiczne Studia Siedleckie
• Year: 2022
• Issue: Teologiczne Studia Siedleckie
• Pages: 323-339

Dates

published

2022-12-30

Contributors

author

Matwiejuk Kazimierz

• Siedlce

References

• Bandurewicz, M. Sprawa chłopska w polskich powstaniach narodowych. Pobrano z http://www.edulandia.pl/edukacja/1,124764,6745419,Sprawa_chlopska_w_polskich_powstaniach_narodowych.html#ixzz3QIFvGTgC [12.09.2022].
• Białokozowicz, B. (1994). Mikołaj Jańczuk wobec kasaty unii. W: R. Łużny, F. Ziejka, A. Kępiński (red.), Unia brzeska: geneza, dzieje i konsekwencje w kulturze narodów słowiańskich (378- 402). Kraków: Universitas.
• Bogusz, A. (1903). Wieś Siedliska – Bogusz – monografia zebrana z dokumentów i wspomnień rodzinnych ze szczególnym uwzględnieniem wypadków roku 1846 i życiorysu Jakuba Szeli. Kraków: Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Czy chrześcijanin powinien być patriotą. Pobrano z: https://pl.aleteia.org/2016/11/11/czy-chrzescijanin-powinien-byc-patriota-co-mowi-na-ten-temat-kosciol/ [16.10.2022].
• Droga synodalna w Niemczech. Pobrano z: https://www.ekai.pl/tag/droga-synodalna-w-niemczech/ [12.06.2022].
• Dylągowa, H. (1989). Unia brzeska i unici w Królestwie Polskim. Warszawa: Kuria Metropolitarna Warszawska.
• Dylągowa, H. (1994). Unia brzeska - pojednanie czy podział? W: R. Łużny, F. Ziejko, A. Kępiński (red.), Unia brzeska: geneza, dzieje i konsekwencje w kulturze narodów słowiańskich (45-53). Kraków: Universitas.
• Geresz, J. (1991). Unitów podlaskich droga do świętości. Biała Podlaska: Podlaska Oficyna Wydawnicza „Rapid-Press”.
• Jan Paweł II, (1995). Encyklika Ut unum sint (25.05.1995). Pobrano z: https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/encykliki/ut_unum_1.html [10.04.2022].
• Jan Paweł II, (1996). Homilia. L’Osservatore Romano (wyd. polskie) 17, nr 11-12 (188), 39-41.
• Kasprowicz, J. (1889). Moskwa wobec Unii i Polski, Lwów: Towarzystwo Imienia Stanisława Staszica.
• Kazimierski, J. (1993). Walka unitów o zachowanie wiary i polskości na Podlasiu 1836-1905. Prace archiwalne - konserwatorskie na terenie województwa siedleckiego, z. 8, 61-78.
• Kieniewicz, S. (1972). Powstanie styczniowe. Warszawa: Wiedza Powszechna.
• Kieniewicz, S. (1997). Trzy powstania narodowe: kościuszkowskie, listopadowe, styczniowe. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Kołbuk, W. (2013). Wokół kwestii tożsamości narodowej unitów podlaskich. Studia Białorutenistyczne 7, 11-24.
• Krasnowska-Dyńka, J. (2013). Wywiad z Piotrem Pikułą, praprawnukiem Pawła Pikuły z Derła, który brał udział w obronie pratulińskiej cerkwi. Pobrano z: https://opoka.org.pl/biblioteka/P/PR/echo201305-pratulin.html [20.05.2022].
• Krawczak, T. (1995). Ksiądz generał Stanisław Brzóska. Pruszków-Sokołów: Oficyna Wydawnicza „Ajaka”.
• Ks. Oko musi zapłacić grzywnę. Tuż po procesie mówił: „Teraz mogę myśleć o wydaniu całej książki”. Pobrano z: https://niezalezna.pl/443351-ks-oko-musi-zaplacic-grzywne-tuz-po-procesie-mowil-teraz-moge-myslec-o-wydaniu-calej-ksiazki [21.05.2022].
• Likowski, E. (1875). Historia unii Kościoła ruskiego z Kościołem rzymskim. Poznań: M. Leitgeber i Spółka.
• Łojek, J. (1986). Szanse powstania listopadowego: rozważania historyczne. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax.
• Mokry, W. (2010). Rola rodzimego języka ukraińskiego w zachowaniu tożsamości i w rozwoju kultury narodowej Ukraińców drugiej połowy XVI i pierwszych dziesięcioleci XVII wieku. W: W. Mokry(red.), Język, kultura, mentalność a tożsamość narodowa Ukraińców (5-45). Kraków: Wydawnictwo „Szwajpolt Fiol”.
• Paluszkiewicz, F. (1987). W cieniu Hermesa. Bohaterzy Podlasia. London: Katolicki Ośrodek Wydawniczy Veritas.
• Pikuła, P. (2013). Dla nas wszystkich tylko jedna droga… Paweł Pikuła a tajna misja jezuitów na Podlasiu. Nasza przeszłość, t. 119, 197-227.
• Pius IX, (1874). Encyklika Omnem sollicitudinem (13.05.1874). Pobrano z: http://www. totustuustools.net/magistero/p9omnems.htm [13.02.2013].
• Positio super martyrio, (1995). Roma.
• Pruszkowski, J. (1905). Martyrologium czyli męczeństwo Unii na Podlasiu. Z wiarygodnych i autentycznych źródeł zebrał i napisał P.J.K Podlasiak. Kraków: Drukarnia A. Koziańskiego.
• Szarek, J. (2013). Powstanie styczniowe: Zryw wolnych Polaków. Kraków: Wydawnictwo AA.
• Szymańska, A. Chłopi w powstaniach narodowych. Pobrano z: https://nikidw.edu.pl/2021/01/26/chlopi-w-powstaniach-narodowych/ [12.10.2022].
• Śliwiński, A. (2013). Powstanie listopadowe. Warszawa: Rytm.
• Śniegocki, R. (2007). Historia. Od kongresu wiedeńskiego do I wojny światowej. Warszawa: Nowa Era.
• Urban, J. (1923). Wśród unitów na Podlasiu. Pamiętniki wycieczek misyjnych. Kraków: Wydawnictwo Księży Jezuitów.

Identifiers

DOI

10.5281/zenodo.7845629