Reforma, reformizm, Reformacja – analiza filozoficzna

• Authors: Bartoś Tadeusz

Title variants

EN

Reform, Reformism, Reformation: a philosophical analysis

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Reformizm to historyczna praktyka wymyślania na nowo struktury społecznej. Reformizm jest zastosowaniem nowych idei w sporze z tradycyjnymi praktykami społecznymi. Najbardziej znaczącym przykładem i zarazem najstarszym są reformy Solona w starożytnej Grecji. Aktywna postawa wobec tradycji jest obecna w XVI wiecznym ruchu Reformacji. To także dobry przykład społecznego konstruktywizmu. Główną ideą jest stworzenie nowego typu społeczeństwa. Wedle idei (indywidualnego zamysłu) reguluje się funkcjonowanie społeczności. To intelektualistyczny i zarazem centralistyczny aspekt reformizmu. Reformacja była trwałą przeszkodą papieskiego ekspansjonizmu. Reformacja to także nowy etap ewolucji katolicyzmu, oznacza bycie w trwałej interakcji z ruchami protestanckimi. Kontrreformacja dla katolicyzmu miała efekt paraliżujący. Uniemożliwiała modernizację, jeśli tylko możliwe zmiany przypominały te wymyślone przez protestantów. Ostatecznie katolicyzm nie zrezygnował z idei jedności. Podział uznany za zło, wymaga naprawy. Stąd oczekiwanie na lepsze czasy, kiedy to nawrócą się i wrócą do katolickiej Macierzy, najpierw Żydzi, a później wszystkie historyczne odłamy chrześcijaństwa.

EN

Reformism is the historical practice of reinventing the structure of society. Reformism means implementing new ideas confl icting with traditional social practices of which Solon’s reforms in ancient Greece are among the oldest and most signifi cant examples. A proactive attitude towards tradition was present in the 16th century Reformation. Th is is also a good example of social constructivism. The main idea was to create a new type of society. The functioning of society is regulated according to ideas (of individual intellect). This is the intellectualist and centralist aspect of reformism. The Reformation functioned as a permanent obstacle to papal expansionism. It also meant a new phase in the evolution of Catholicism—an ongoing interaction with Protestant movements. The Counterreformation had a paralyzing eff ect on Catholicism, preventing modernization by rejecting any changes that might resemble those invented by Protestants. Ultimately Catholicism did not abandon the ideal of unity. Schism, recognized as evil, demands repair. Th us, the anticipation of better times, when all would convert or return to the Mother Church — fi rst the Jews, and later all the historical off shoots of Christianity.

Keywords

PL

reforma; reformizm; Reformacja; przyczyna i skutek; społeczny konstruktywizm; rzymski centralizm

EN

reform; reformism; Reformation; cause and effect; social constructivism; Roman centralism

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
• Journal: Rocznik Teologiczny
• Year: 2017
• Volume: 04
• Pages: 865-874

Dates

published

2017

Contributors

author

Bartoś Tadeusz

References

• Arendt, Hannah. 2011. Między czasem minionym a przyszłym: osiem ćwiczeń z myśli politycznej. Tłum. Mieczysław Godyń, Wojciech Madej. Warszawa: Aletheia
• Arystoteles. 1992. Dzieła wszystkie. T. 3, tłum. Paweł Siwek. Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN
• Lengauer, Włodzimierz. 1999. Starożytna Grecja okresu archaicznego i klasycznego. Warszawa: DIG
• McGrath, Alister. 2009. Jan Kalwin. Studium kształtowania kultury Zachodu. Tłum. Jerzy Wolak. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Semper”
• Piwko, Stanisław. 1995. Jan Kalwin. Życie i dzieło. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Semper”
• Platon. 2003. Państwo. Tłum. Władysław Witwicki. Kęty: Wydawnictwo Antyk