Konstytucyjna formuła prawa do „sądu właściwego” a sprawowana przez sądy administracyjne kontrola działalności administracji publicznej

• Authors: Jaworska Malwina

Title variants

EN

Constitutional legal formula to “competent court” and the control over the activities of the public administration exercised by the administrative courts

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Celem niniejszej publikacji było przedstawienie – poprzez przywołanie poglądów piśmiennictwa oraz orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego - znaczenia konstytucyjnego terminu „sąd właściwy”, a następnie wskazanie czy obowiązująca procedura sądowoadministracyjna zapewnia jednostce prawo do „sądu właściwego” w sprawach z zakresu sprawowanej przez sądy administracyjne kontroli działalności administracji publicznej. W świetle przeprowadzonej analizy można stwierdzić, że obowiązujący model sądownictwa administracyjnego, którego istota sprowadza się do wyeliminowania z obrotu prawnego aktów oraz czynności organów administracji publicznej sprzecznych z prawem, jest zgodny z konstytucyjnymi założeniami prawa do sądu właściwego, a przez to statuuje po stronie jednostki uprawnienie do sądowej ochrony jej praw.

EN

The purpose of this publication was to present – by recalling the writings and the jurisdiction of The Constitutional Tribunal – the meaning of the constitutional term “competent court” and then to demonstrate whether the valid administrative jurisdiction procedure provides an individual with the right to the “competent court” in the cases from the scope of the control over the activities of the public administration exercised by the administrative courts. In the light of the conducted analysis, it may be stated that the valid model of the administrative jurisdiction; which essence is to eliminate from the conduct of legal transactions these acts and activities of the public administration that are against the law; is in accordance with the constitutional assumptions of the law to the competent court, and by which it enacts the right for the individual to the legal protection of their rights.

Keywords

PL

kontrola działalności administracji publicznej; prawo do „sądu właściwego”; sądy administracyjne

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Przegląd Prawa Konstytucyjnego
• Year: 2012
• Issue: 3 (11)
• Pages: 199-224

Dates

published

2012-09-30

Contributors

author

Jaworska Malwina

• Uniwersytet Wrocławski

References

• Adamiak B., Borkowski J., Metodyka pracy sędziego w sprawach administracyjnych, Warszawa 2009
• Adamiak B., Borkowski J., Postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne, Warszawa 2011
• Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2009
• Czeszejko-Sochacki Z., Prawo do sądu w świetle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (ogólna charakterystyka), „Państwo i Prawo” 1997, z. 11-12
• Drachal J., Jagielski J., Gołaszewski P., Art. 1, [w:] Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, red. R. Hauser, M. Wierzbowski, Warszawa 2011
• Drachal J., Jagielski J., Stankiewicz R., Art. 3, [w:] Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, red. R. Hauser, M. Wierzbowski, Warszawa 2011
• Garlicki L., Art. 175, 184, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, T. IV, red. L. Garlicki, Warszawa 2005
• Garlicki L., Pojęcie i cechy „sądu” w świetle orzecznictwa Europejskiej Konwencji Praw człowieka, [w:] Trzecia władza. Sądy i Trybunały w Polsce. Materiały Jubileuszowe Ogólnopolskiego Zjazdu Katedr i Zakładów Prawa Konstytucyjnego, Gdynia 24-26.04.2008, red. A. Szmyt, Gdańsk 2008
• Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 2009
• Gdulewicz E., Sądownictwo administracyjne w Konstytucji RP, ustawach i praktyce (wybrane zagadnienia), [w:] Sądy i trybunały w konstytucji i w praktyce , Warszawa 2005
• Hauser R., Drachal J., Mzyk E., Dwuinstancyjne sądownictwo administracyjne. Omówienie podstawowych zasad i instytucji procesowych. Teksty aktów prawnych. Warszawa – Zielona Góra 2003
• Hauser R., Nieporozumienia wokół charakteru orzeczeń sądów administracyjnych, [w:] Ratio est anima legis. Księga jubileuszowa ku czci Profesora Janusza Trzcińskiego, red. J. Góral, Warszawa 2007
• Hofmański P., Prawo do sądu w ujęciu konstytucji i ustaw oraz standardów prawa międzynarodowego, [w:] Wolności i prawa jednostki oraz ich gwarancje w praktyce, red. L. Wiśniewski, Warszawa 2006
• Hofmański P., Wróbel A., Komentarz do art. 6 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych wolności, [w:] Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Komentarz do artykułów 1-18, red. L. Garlicki, Warszawa 2010
• Jabłoński M., Jarosz-Żukowska S., Prawa człowieka i systemy ich ochrony. Zarys wykładu, Warszawa 2010
• Jasiński W., Bezstronność sądu i jej gwarancje w polskim procesie karnym, Warszawa 2009
• Kabat A., Art. 134, [w:] Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, red. B. Dauter, B. Gruszczyński, A. Kabat, M. Niezgódka-Medek, Warszawa 2011
• Kruk E., Sądowa kontrola wymierzania sankcji administracyjnych, [w:] Sankcje administracyjne. Blaski i cienie, red. M. Stahl, R. Lewicka, M. Lewicki, Warszawa 2011
• Lewicka R., Realizacja prawa do sądu a spory kompetencyjne w świetle nowych regulacji prawnych, „Państwo i Prawo” 2004, z. 11
• Lis-Staranowicz D., Konstytucyjne środki ochrony wolności i praw, [w:] Wolności i prawa człowieka w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, red. M. Chmaj, Warszawa 2008
• Marciniak S., Wiadomości wstępne, [w:] S. Babiarz, B. Dauter, S. Marciniak, A. Mudrecki, Doradca podatkowy przed sądem administracyjnym, Warszawa 2009
• Masternak – Kubiak M., Art. 1, 3 [w:] M. Masternak-Kubiak, T. Kuczyński, Prawo o ustroju sądów administracyjnych. Komentarz, Warszawa 2009
• Młynarska-Sobaczewska A., Wymiar sprawiedliwości, [w:] Polskie prawo konstytucyjne w zarysie, red. D. Górecki, Kraków 2006
• Nowak C., Prawo do rzetelnego procesu sądowego w świetle EKPC i orzecznictwa ETPC, [w:] Rzetelny Proces karny, red. P. Wiliński, Warszawa 2009
• Oniszczuk J., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego na początku XXI w., Kraków 2004
• Przybyszewska - Szter B., Wolności i prawa osobiste, [w:] Wolności i prawa człowieka w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, red. M. Chmaj, Warszawa 2008
• Rączka M., Ustrój sądownictwa i prokuratury, [w:] Prawo Konstytucyjne, red. Z. Witkowski, Toruń 2011
• Redelbach A., Sądy a ochrona praw człowieka, Toruń 1999
• Romańska M., Art. 13, [w:] Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, red. T. Woś, Warszawa 2011
• Sanetra W., Sąd właściwy w rozumieniu Konstytucji RP, „Przegląd Sądowy” 2011, nr 9
• Sarnecki P., Art. 45, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, T. III, red. L. Garlicki, Warszawa 2003
• Sawczyn W., Sąd administracyjny jako gwarant ochrony praw strony postępowania w przedmiocie wymierzenia sankcji administracyjnych, [w:] Sankcje administracyjne. Blaski i cienie, red. M. Stahl, R. Lewicka, M. Lewicki, Warszawa 2011
• Skrzydło W., Charakterystyka zmian w dziedzinie władzy sądowniczej, ich zakres i znaczenie dla sytuacji prawnej jednostki i funkcjonowania państwa, [w:] Sądy i Trybunały, red. W. Skrzydło, Warszawa 2005
• Sobczak J., Przepisy płacowe sędziów sądów powszechnych a wzorce konstytucyjne, „Państwo i Prawo” 2008, z. 11
• Sokolewicz W., Wokół Konstytucji. Pisma Wybrane, Warszawa 2011
• Świeczkowski J., Kilka uwag na temat przestrzegania konstytucyjnej gwarancji prawa do sądu i dwuinstancyjnego postępowania sądowego w postępowaniu cywilnym, „Przegląd Prawa Egzekucyjnego” 2007, Nr 1-2
• Tarno J. P., Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2006
• Tarno J. P., Przedmiot i zasady postępowania sądowoadministracyjnego, [w:] Postępowanie administracyjne i postępowanie przed sądami administracyjnymi, red. W. Chróścielewski, J. P. Tarno, Warszawa 2011
• Trzciński J., Sądownictwo administracyjne jako gwarant ochrony wolności i praw jednostki, [w:] Trzecia władza. Sądy i Trybunały w Polsce. Materiały Jubileuszowe Ogólnopolskiego Zjazdu Katedr i Zakładów Prawa Konstytucyjnego, Gdynia 24-26.04.2008, red. A. Szmyt, Gdańsk 2008
• Wasilewski A., Pojęcie „sądu” w prawie polskim i w świetle standardów europejskich, „Przegląd Sądowy” 2002, nr 11-12
• Winczorek P., Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Warszawa 2008 Woś T., Art. 3 [w:] Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, red. T. Woś, Warszawa 2011 Zimmerman J., Z podstawowych zagadnień sądownictwa administracyjnego, [w:] Sądownictwo administracyjne gwarantem wolności i praw obywatelskich 1980-2005, red. J. Góral, R. Hauser, J. Trzciński, Warszawa 2005

Identifiers

DOI

https://doi.org/10.15804/ppk.2012.03.09