Bulla Klemensa XI Decet Romanum Pontificem ustanawiająca prepozyta kodeńskiego infułatem

• Authors: Burczak Krzysztof

Title variants

EN

Pope Clement XI’s Bull Decet Romanum Pontificem making the Provost of Kodeń a Protonotary Apostolic

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W dniach 13-15 sierpnia 2023 r. w Kodniu miała miejsce uroczystość nałożenia na skronie Jezusa i Maryi nowych koron, które pobłogosławił w Rzymie papież Franciszek. Legatem papieskim, który nałożył korony był kardynał Stanisław Dziwisz. Uczyniono to w ramach obchodów 300-lecia koronacji obrazu, która miała miejsce 15 sierpnia 1723 r. Wydarzenie to stało się inspiracją do przypomnienia ważnego w historii Kodnia i parafii faktu, ustanowienia na początku XVIII w. prepozyta proboszcza kodeńskiego infułatem. Stało się to na mocy bulli papieża Klemensa XI Decet Romanum Pontificem. Infułat mógł odprawiać uroczyste nabożeństwa z użyciem pontyfikaliów. Kolejni prepozyci proboszczowie kodeńscy mogli używać pontyfikaliów i udzielać uroczystego błogosławieństwa. Tragicznym wydarzeniem dla infułacji kodeńskiej była kasata parafii rzymsko-katolickiej w Kodniu przez władze carskie w 1875 r. Parafia rzymsko-katolicka w Kodniu mogła wznowić swoją działalność dopiero w 1919 r.

EN

In Kodeń on 13-15 August 2023, there was a celebration of crowning the images of Jesus and Mary with new crowns that had been blessed by Pope Francis in Rome. The papal legate who performed the crowning was Cardinal Stanisław Dziwisz. This was part of the celebration of the 300th anniversary of the coronation of the painting, which had taken place on August 15, 1723. This event became an inspiration to commemorate an important fact from the history of Kodeń and the parish when at the beginning of the 18th century the provost-parish priest of Kodeń was named a protonotary apostolic under Pope Clement XI’s bull Decet Romanum Pontificem. The protonotary apostolic enjoyed the right to use pontificals when officiating a ceremonial service. Subsequent provosts-parish priests of Kodeń were entitled to use pontificals and to give ceremonial blessings. A tragic event was the dissolution of the Roman Catholic parish in Kodeń by the tsarist authorities in 1875. The Roman Catholic parish in Kodeń was able to resume its activities in 1919.

Keywords

PL

infułat; bulla; Kodeń

EN

protonotary apostolic; bull; Kodeń

• Publisher: Wyższe Seminarium Duchowne im. św. Jana Pawła II Diecezji Siedleckiej
• Journal: Teologiczne Studia Siedleckie
• Year: 2023
• Issue: Teologiczne Studia Siedleckie XX
• Pages: 161-181

Dates

published

2023-12-12

Contributors

author

Burczak Krzysztof

• KUL Lublin

• https://orcid.org/0000-0002-9829-6852

References

• Akta sądów J K Mości referendarskich koronnych, za Augusta II króla polskiego za sprawą i przełożeniem Józefa na Załuskach Załuskiego, 1/4/0/7 Ks. Ref. 23, 1727-1732. Księgi Referendarii Koronnej, lata graniczne 1582-1800, Seria nr 1, Archiwum Główne Akt Dawnych.
• Burczak, K. (2006). Infułat kodeński. Podlaskie Echo Katolickie 51 (599), 21-27 grudnia 2006, 11.
• Bylina, S. (2020). Geneza powstania parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, Cud nad Wisłą, w Białej Podlaskiej na Woli. Teologiczne Studia Siedleckie XVII (17), 196-206.
• Chłapkowski, S. (red.), (1858). Kronika Religijna Przeglądu Poznańskiego: Pismo sześciotygodniowe. Rok 1858. Poszyt Pierwszy. Poznań: Nakładem redakcyi w komisie Ludwika Merzbacha.
• Chodyka, A. (2020). Śladami polskich rodów: Co się stało z portretami Sapiehów?, Słowo Podlasia 15 (2091), 14-20 kwietnia 2020, s. 25.
• Chodyka, A. (2021). Podlaskie miejsca kultu: Bialskie wotum za Cud nad Wisłą. Słowo Podlasia 32 (2160), 10-16 sierpnia 2021, s. 25.
• Geresz J. (2016). Z dziejów Podlasia (519), Zabór podlaskich sanktuariów maryjnych. Echo Katolickie 9 (1078), s. 23.
• Historia sanktuarium. Pobrano z: https://koden.com.pl/historia-sanktuarium/ [26.11.2023].
• Jan Fryderyk Sapieha (1680–1751). Pobrano z: https://pl.wikipedia.org/wiki/Jan_Fryderyk_Sapieha_(1680%E2%80%931751) [26.11.2023].
• Kossak-Szczucka, Z. (2016). Błogosławiona wina (wyd. 15). Warszawa 2016: Instytut Wydawniczy PAX.
• Kossak-Szczucka, Z. (2016). Błogosławiona wina, wyd. 15. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
• Kowalik, J. (2011). Ludność miast i wsi w świetle dokumentacji kancelarii notarialnych miasta Biała Podlaska z XIX i początku XX wieku. Radzyński Rocznik Humanistyczny 9, 33-41.
• Krypty kościoła farnego w Kodniu (2016). Biuletyn Sanktuarium Matki Bożej Kodeńskiej 7 (47), s. 13-17. Pobrano z: https://docplayer.pl/53424388-Pozdrawiamy-czytelnikow-naszego-biuletynu.html#google_vignette [18.09.2023].
• Kubicki, P. (1933). Bojownicy kapłani za sprawę Kościoła i ojczyzny w latach 1861-1915, cz. 1, t. II. Sandomierz.
• Kubicki, P. (1939). Bojownicy kapłani za sprawę Kościoła i ojczyzny w latach 1861-1915, cz. 3, t. II, Sandomierz.
• Łoski, J. (1856). Genealogia portretowa Sapiehów w kościele świętej Anny w Kodniu. W: K. W. Wóycicki (red.), Biblioteka Warszawska. Pismo poświęcone naukom, sztukom i przemysłowi, t. II. Ogólnego zbioru tom LXII (588-600). Warszawa: Drukarnia Gazety Codziennej.
• Młynarski, Z. (1978). Kodeń – Sanktuarium Maryjne w diecezji siedleckiej czyli podlaskiej. Rzym.
• Obraz Matki Bożej Kodeńskiej. Pobrano z: https://pl.wikipedia.org/wiki/Obraz_Matki_Bo%C5%BCej_Kode%C5%84skiej [18.09.2023].
• Parafia Rzymsko-Katolicka pw. Narodzenia NMP w Motwicy. Duszpasterze. Pobrano z: http://www.motwica.pl/index.php/duszpasterze [4.10.2023]
• Partyka, W. (2016). Wsparcie emerytalne dla duchowieństwa diecezji lubelskiej w XIX wieku. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 64, z. 3, 362-378.
• Pruszkowski, J. [P. J. K. Podlasiak] (1898). Kodeń Sapiehów, jego kościoły i starożytny obraz Matki Boskiej Gwadelupeńskiej (de Guadalupe): z dawnych i współczesnych źródeł. Kraków: Drukarnia A. Koziańskiego.
• Rafałko, S., Kaplica pw. św. Wawrzyńca w Kodniu. Pobrano z: https://domkulturywkodniu.pl/turystyka/zabytki-gminy-koden/n,kaplica-pw-sw-wawrzynca-w-kodniu [19.09.2023].
• Sanktuarium Maryjne w Kodniu. Duszpasterze. Pobrano z: https://koden.com.pl/biuro-parafialne/duszpasterze/ [9.09.2023].
• Sapieha Jan Fryderyk Łukasz, Fundatio infulatae praepositurae Codnensis ab illustrissimo et excellentissimo Domino Joanne Friderico Comite Sapieha Referendario pro tunc Magni Ducatus Lithuaniae Capitaneo Brestense, demum Mincense nunc Trocense Castellano facta Anno MDCCX die XXV Januarii erecta a sacra sede Apostolica tam ab illustrissimo et reverendissimo Domino D. Alexandro de Wyhow Wyhowski Episcopo Luceoriense et Brestense Anno ut supra die XXII Septembris approbata et per Constitutionem Comitiorum Regni Anno Domini MDCCXVII confirmata. Zamoscii, typis Universitatis, fol. k. 18 nlb. Biblioteka m. st. Warszawy, sygn. E. 27,95.
• Sapieha, E. (1995) Dom sapieżyński. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• Staniszewski, P. (2008). Diecezja janowska czyli podlaska w świetle schematyzmu z 1861 roku. Saeculum Christianum: pismo historyczno-społeczne 15, nr 2, 35-52.
• Wykaz stanu służby kapłanów diecezyi podlaskiej 1865. Akta Konsystorza Podlaskiego nr 493, k. 14/15.
• Życiorys ks. Paliszewskiego. W: Akta Państwowe w Lublinie O/Radzyń, Akta notariusza Józefa Domańskiego w Białej, sygn. 11, Repertorium nr 162/1840.

Identifiers

DOI

10.5281/zenodo.10343757