Zanim doprowadzisz do pogromu: między doświadczeniem etnograficznym z badań terenowych w społecznościach romskich a antropologicznym tekstem naukowym

• Authors: Maciej Witkowski

Title variants

EN

Before You Bring a Pogrom: Between the Experience of Ethnographic Fieldwork in Roma Communities and Anthropological Scientific Text

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Autor prezentuje materiały empiryczne pozyskane w trakcie terenowych badań etnograficznych w latach 2011–2016 wśród Bergitka Roma w jednej z karpackich wiosek. Badaniami objęto także przedstawicieli organizacji nonprofit oferujących usługi w zakresie integracji Romów i miejscowych górali . Znane są obserwowane w całej Europie trudności związane z wprowadzaniem polityki integracji Romów. W ostatnich latach znaczna liczba publikacji naukowych koncentruje się na „pragmatycznych” aspektach nowych sposobów rozwoju kulturalnego odbywających się w ramach tak zwanej„demokratycznej” zmiany w obrębie społeczności romskich. Miała ona zaowocować poprawą jakości więzi między Romami i nie-Romami. Ocena przedsięwzięć określanych jako „integrowanie Romów” jest różna dla poszczególnych podmiotów, posiadających różne intencje, doświadczenia i przekonania na temat racjonalności tego typu działalności. Autor argumentuje, że antropolodzy w pewnych sytuacjach powinni być gotowi na zakwestionowanie ogólnego sensu działań integracyjnych, co jednocześnie wydaje się trudne z moralnego punktu widzenia. W tekście autor posługuje się rozróżnieniem między pojęciami „gęstych” i „rozrzedzonych” przekonań moralnych, które zostało zaproponowane przez Kwame’a A. Appiaha w jego koncepcji „kosmopolitycznej etyki”.

EN

This article is based on the long-term ethnographic field research (2011-2016) among Bergitka Roma in Carpathian Villages, an engaged ethnography in a non-profit organization offering Roma integration services and in-depth interviews with main political actors responsible for the adaptation of Polish strategy of Roma integration. The difficulties of introducing Roma integration are essential for understanding the state of the current policy supporting Roma communities. A considerable number of scientific publications in recent years focus on the “pragmatic” dilemmas of new ways of developing cultural “democratic” change within the Roma communities and improving the quality of Roma/ non-Roma ties. The meaning of the activities referred to here, as “Roma’s integration” is different for particular actors, possessing diverse intentions, experience, interests and ideas about the rationality of this type of activity. The author argue that the anthropologists should be ready to challenge the general sense of practices of helping as a product of concrete social epistemology. However, in ethnographic practices it sometimes may seems difficult from the moral point of view. In the following he uses the distinction between the concepts of “thick” and “thin” moral convictions which was proposed by Kwame A. Appiah in his conception of “cosmopolitan ethics”.

Keywords

PL

etyka badawcza; Romowie; antropologia; obcość

EN

research ethics; Roma; anthropology; strangeness

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Przegląd Socjologii Jakościowej
• Year: 2016
• Volume: 12
• Issue: 3
• Pages: 102-119

Contributors

author

Maciej Witkowski

• Wyższa Szkoła Biznesu w Dąbrowie Górniczej

References

• American Anthropological Association (2016)Ethics Blog[dostęp 20 kwietnia 2016 r.].Dostępny w Internecie: ‹http://ethics.americananthro.org›.
• AppiahKwame A. (2008) Kosmopolityzm: etyka w świecie obcych.Przełożył Imię Nazwisko. Warszawa: Pruszyński i S-ka.
• Bartosz Adam (1978) Niektóre elementy tradycyjnej gospodarki Cyganów.„EtnografiaPolska”, nr 2, s. 131–142.
• European Commision (2011) EU Framework for National Roma Integration Strategies up to 2020 [dostęp12 września 2014 r.]. Dostępny w Internecie:‹http://ec.europa.eu/justice/policies/discrimination/docs/com_2011_173_en.pdf›.
• Ficowski Jerzy (1985) Cyganie na polskich drogach. Kraków, Wrocław: Wydawnictwo Literackie.
• Geertz Clifford (2003) Zastane światło. Kraków: Universitas.
• Geertz Clifford (2005) Interpretacja kultur: wybrane eseje. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego .
• GiriAnanta (2000) Audited Accountability and the Imperative of Responsibility: Beyond the Primacy of the Political[w:]M. Strathern, ed., Audit Cultures: Anthrological Studies in Accountability, Ethics and the Academy.London, New York:EASA, s. 173–195.
• Giza-Poleszczuk Anna, PoleszczukJan (2001) Cyganie i politycy w Mławie – konflikt etniczny czy społeczny?[w:]A. Jasinska-Kania , red., Trudne sąsiedztwa. Z socjologii konfliktów narodowościowych. Warszawa: Scholar, s .
• HannerzUlf (2006) Powiązania transnarodowe: kultura, ludzie, miejsca. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego .
• HastrupKirsten (2008) Droga do antropologii. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego .
• Holmes Douglas R., Marcus George E. (2009) Przeformułowanie etnografii: wyzwanie dla antropologii współczesności[w:]Norman K. Denzin, Yvonna S. Lincoln, red., Metody badań jakościowych, tom 2. Warszawa: PWN, s. 645–662 .
• Kapralski Sławomir (2016) Od „kozła ofiarnego” do „ofiar zastępczych”: ewolucja postaw antyromskich w Polsce w latach 1980–1990[w:]Beata Orłowska, Piotr Krzyżanowski, red.,Cyganie/Romowie w Polsce. Dawne i współczesne konteksty 1964 r.Gorzów Wielkopolski: WydawnictwoPWSZ, s . .
• Koral Jolanta (2012) Noc porcelanowa. „Dialog-Pheniben”, nr 5, s. 18.
• Lubecka Anna (2005) Tożsamość kulturowa Bergitka Roma. Kraków: Księgarnia Akademicka.
• Łoś Piotr Szymon (2012) Z Mławą to nie jest takie proste.„Kwartalnik Romski”, nr 7/2, s. 9–11.
• MacIntyreAlasdair (2007) Czyja sprawiedliwość? Jaka racjonalność?Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Marcus George E. (1998) Ethnography through Thick and Thin.Princeton: Princeton University Press.
• Mirga Andrzej, Mróz Lech (1994) Cyganie: odmienność i nietolerancja. Warszawa: PWN.
• Mróz Lech (2007) Od Cyganów do Romów – z Indii do Unii Europejskiej. Warszawa: DIG.
• Nowicka Ewa (2005) Przyjaźń jako narzędzie pracy antropologa: wątpliwości etyczne. „Człowiek i Społeczeństwo”, nr 24, s. 190–210.
• Nowicka Ewa (1999) U nas dole i niedole, Kraków: Nomos.
• OkelyJudith (1986) The Traveller-Gypsies. Cambridge: UK.
• Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie poprawy pozycji społecznej i integracji Romów w Europie (2011). http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A52011AE0998 [dostęp 18.07.2016]
• Rabinow Paul (2010) Refleksje na temat badań terenowych w Maroku. Kęty:WydawnictwoMarek Derewiecki .
• Shweder Richard A. (2003) Why Do Men Barbecue? Recipe for Cultural Psychology.Cambridge: Harvard University Press.
• Szewczyk Marcin (2013) Unia Europejska i Romowie: system wobec kultury etnicznej. Tarnów:Muzeum Okręgowe w Tarnowie.
• Walzer Michael (2012) Moralne maksimum, moralne minimum. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Witkowski Maciej (2016) Polityka i antropologia: praktyki integrowania Bergitka Roma w karpackich wioskach w Polsce. Kraków: NOMOS .