Wolność gospodarcza w świetle orzecznictwa

• Authors: Kubiński Piotr

Title variants

EN

Economic freedom in the light of the jurisdiction

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Dopiero pod koniec lat osiemdziesiątych XX wieku w Polsce odchodzi się od gospodarki nakazowo-rozdzielczej, budując podstawy gospodarki wolnorynkowej. Warunkiem funkcjonowania nowego modelu gospodarczego opartego na mechanizmach rynkowych jest wprowadzenie w systemie gospodarczym wolności gospodarczej. Wolność gospodarczą w tym okresie w Polsce należy również ocenić z perspektywy orzecznictwa. Szczególną uwagę w tym zakresie należy zwrócić przede wszystkim na orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego, bowiem stanowisko tych podmiotów ma wpływ na orzekanie sądów powszechnych i Wojewódzkich Sądów Administracyjnych. Z analizy wybranego orzecznictwa wynika wyraźnie, że funkcją Trybunału Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego jest nie tylko wykładnia wolności gospodarczej jako zasady ustrojowej (zob. art. 20 Konstytucji) oraz jako prawa podmiotowego publicznego o charakterze negatywnym ( zob. art. 22 Konstytucji), ale również właściwe rozumienie regulacji ujętych w ustawodawstwie zwykłym w zakresie swobody działalności gospodarczej. Należy podkreślić, że stanowisko organów władzy sądowniczej w Polsce od końca lat osiemdziesiątych ostatniego stulecia chroni społeczną gospodarkę rynkową. Orzecznictwo w omawianym obszarze jest wskazówką dla organów publicznych do właściwego stosowania prawa w zakresie wolności gospodarczej, jak również stanowi niekiedy istotny sygnał dla ustawodawcy do zmiany regulacji prawnych dotyczących podejmowania, prowadzenia, zawieszenia i zakończenia działalności gospodarczej.

EN

Only at the end of the 80’ of the 20th century Poland moved away from command and control economy, building the base of a free market economy. The requirement of the new economic model based on market mechanisms, is to introduce economic freedom in the economic system. Economic freedom in this period in Poland should also be assessed from the perspective of jurisprudence. Particular attention in this regard should be paid primarily on the jurisdiction of the Constitutional Court, Supreme Court and Supreme Administrative Court, because the attitude of these entities has an impact on the adjudication of ordinary courts and the Regional Administrative Courts. An analysis of the jurisdiction clearly shows that the function of the Constitutional Court, Supreme Court and Supreme Administrative Court is not only the interpretation of economic freedom as a constitutional principle (see Art. 20 of the Constitution) and as an subjective public law negative in nature (see Art. 22 of the Constitution), but also the proper understanding of the regulations contained in ordinary legislation on the freedom of economic activity. It should be emphasized that the position of the judiciary in Poland since the late 80’ of the last century protects the social market economy. The jurisdiction in this area is an indication for public authorities to the proper application of the law in terms of economic freedom, and it sometimes is a significant signal for the legislator to change the legal framework for initiating, conducting, suspension and termination of business activity.

Keywords

PL

orzecznictwo,; Trybunał Konstytucyjny; Sąd Najwyższy; Naczelny Sąd Administracyjny; wolność gospodarcza; gospodarka rynkowa; przedsiębiorczość; przedsiębiorca; działalność gospodarcza; konstytucja RP; ustawa o działalności gospodarczej; ustawa Prawo działalności gospodarczej; ustawa o swobodzie działalności gospodarczej; Unia Europejska

EN

jurisdiction; Constitutional Court; Supreme Court; Supreme Administrative Court; economic freedom; market economy; entrepreneurship; entrepreneur; business; Constitution; law on economic activity; law on freedom of economic activity; European Union

• Publisher: Spółdzielczy Instytut Naukowy G. Bierecki sp.j.
• Journal: Pieniądze i Więź
• Year: 2015
• Volume: 18
• Issue: 4(69)
• Pages: 117-128

Dates

published

2016-01

Contributors

author

Kubiński Piotr

• Uniwersytet Warminsko-Mazurski Wydzial Prawa i Administracji, Katedra Prawa Cywilnego, ul. Warszawska 98, 10-702 Olsztyn, Poland