Oman i doktryna Ibadytów

• Authors: Wilczyński Karol
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Oman jest najrzadziej zaludnionym krajem półwyspu Arabskiego, położonym w jego południowo-wschodniej części. Obok bogatej Arabii Saudyjskiej, Zjednoczonych Emiratów Arabskich, Kataru czy stosunkowo dużego Jemenu, Oman leży na peryferiach półwyspu, jak i całego świata arabskiego. Jego położenie geograficzne – oddzielenie od innych społeczeństw arabskich ogromną pustynią Rubʿ al-Ḫalī, niewielka ilość zasobów naturalnych przyciągających potencjalnych najeźdźców oraz naturalne otwarcie na istniejące od czasów prehistorycznych szlaki handlowe – przyczyniło się do budowy niezależności politycznej, kulturowej oraz etnicznej i religijnej. Niniejszy artykuł poświęcony będzie religii Omańczyków, którzy w większości (ok. 55%-75%1) wyznają odrębną od sunnizmu i szyizmu gałąź islamu – ibadytyzm (arab. ibāḍiyya). Odłam ten wyznaje obecnie nie więcej niż 1 % muzułmanów zamieszkujących głównie Oman oraz niewielkie skupiska na terenie Afryki Północnej: przede wszystkim w Tunezji, Libii (Djabal Nafūsa, Zuagha) i Algierii (Wargla, Mzab) (por. Gaiser 2010: 3-4). W przeciwieństwie jednak do innych grup muzułmańskich, ibadyci stanowią bardzo ciekawy przedmiot badań ze względu na niedocenianą przez lata i niesamowicie obfitą spuściznę literacką i teologiczną oraz zupełnie odrębny charakter doktryny

• Publisher: Polskie Towarzystwo Geopolityczne
• Journal: Przegląd Geopolityczny
• Year: 2015
• Volume: 14
• Pages: 7-17

Contributors

author

Wilczyński Karol

References

• Allen, C., Rigsbee, W. (2000), Oman under Qaboos: From coup to constitution 1970–1996. London/Portland: Frank Cass.
• al-Rawas, I. (2000), Oman in Early Islamic History. Reading: Ithaca Press.
• Calvin H. (1987), Oman: The Modernization of the Sultanate. Boulder: Westview, 1987.
• Crone, P., Zimmerman, F. (2001), The Epistle of Sālim Ibn Dhakwān. New York: Oxford University Press.
• Ennami, A. (red) (1972), Studies in Ibadism (Edition of Ibādī Texts), Tripoli, Libya: Publications of the University of Libya Faculty of Arts.
• Gaiser, A. (2009), “Source Critical Methodologies in Recent Scholarship on the Khārijites,” Historical Compass 7/5: pp. 1376–1390.
• Gaiser, A. (2010), Muslims, Scholars, Soldiers. The Origin and Elaboration of the Ibādī Imāmate Traditions, New York, OUP.
• Ghubash, H. (2006), Oman. The Islamic Democratic Tradition, New York, Routledge.
• Hoffman, V. (2004) “The Articulation of Ibādī Identity in Modern Oman and Zanzibar.”, Muslim World 14/2 (2004): 201–216.
• Kechichian, J. A. (2008), ''A vision of Oman: State of the Sultanate, speeches by Qaboos bin said, 1970–2006''. Middle East Policy, 15(3), pp. 112–133.
• Khaleej Times (2009) URL (07.2015): http://www.khaleejtimes.com/darticlen.asp xfile=data/middleeast/2009/April/middleeast_April281.xml&section=middleeast
• Lewicki, T. (1971a), “The Ibādi Community at Basra in the Seventh to Ninth Centuries and the Origins of the Ibādite States in Arabia and North Africa” (part one). Journal of World History 13: pp. 51–130.
• Lewicki T. (1971b), ''The Ibadites in Arabia and Africa'', Journal of World History, vol. 13, 3–81. Lewicki, T. (1986), ''al-Ibadiyya'', w: The Encyclopaedia of Islam, Leiden, vol. III ss. 648-660.
• Peterson, J. E. (2004), ''Oman’s diverse society: Northern Oman'', Middle East Journal, 58(1), 31–51.
• Peterson, J.E. (2007), Historical Muscat, Leiden.
• Reda Bhacker, M. (2003), Trade and Empire in Muscat and Zanzibar. Roots of British Domination, Routledge.
• Reuters. (2009, April 16). Oman seen closer to Iran, wary of Saudi influence.
• Salem, E. (1956), Political Theory and Institutions of the Khawarij, Baltimore: Johns Hopkins University Press.
• Sizgorich, T. (2009), Violence and Belief in Late Antiquity: Militant Devotion in Christianity and Islam. Philadelphia: University of Pennsylvania Press.
• Skeet, I. (1974), Muskat and Oman: The End of an Era, London: Faber and Faber.
• Timani, H. (2008), Modern Intellectual Readings of the Kharijites, New York: Peter Lang.
• Townsend, J. (1977), Oman: The making of a modern state, London: Helm.
• Wilkinson, J. (1975), ‘The Julanda of Oman’, Journal of Oman Studies, 1.
• Wilkinson, J. (1987), The Imamate Tradition of Oman, Cambridge: Cambridge University Press.
• Wippel, S. (2013), Regionalizing Oman. Political, Economic and Social Dynamics, Springer