Rozwój nielegalnego rynku wyrobów tytoniowych w Polsce

• Authors: Krzysztof Foryciarz

Title variants

EN

Manufacturing of illegal tobacco products in Poland

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł jest próbą scharakteryzowania czarnego rynku wyrobów tytoniowych w Polsce i ewolucji, jaką przechodzi on w ostatnich kilku latach. W głównej mierze zmiany te są wynikiem przyjętych przez nasze państwo zobowiązań w sprawie dostosowania stawek podatku akcyzowego od wyrobów tytoniowych. Rosnące każdego roku ceny legalnie sprzedawanych papierosów sprawiają, że przemyt oraz produkcja nielegalnych wyrobów tytoniowych na terenie kraju regularnie osiągają znaczne zyski. Z tego względu Polska staje się nie tylko krajem tranzytowym dla kontrabandy przewożonej na zachód Europy, lecz także coraz atrakcyjniejszym rynkiem docelowym dla przemytu. Wzrost ceny legalnych papierosów sprzyja zmniejszaniu się liczby legalnie sprzedawanych papierosów i poszukiwaniu ich tańszych substytutów na przykład w postaci tytoniu do palenia, którego ujawnienia przez służby rosną lawinowo od 2009 r. Ciekawe zmiany zachodzą także w kanałach przemytu oraz strukturze nielegalnego rynku. Sama forma działalności przestępczej przeszła też ewolucję – od przemytu „mrówkowego” do profesjonalizacji i zdominowania procederu przez zorganizowane grupy przestępcze. O skali zjawiska i jego skutkach finansowych mogą świadczyć straty, jakie ponosi Skarb Państwa. Są to przynajmniej 3 mld złotych rocznie z tytułu niezapłaconych podatków. Przemyt i produkcja papierosów oraz tytoniu do palenia pod względem opłacalności jest według różnych ocen zajęciem nawet bardziej intratnym niż przestępczość narkotykowa. Zyski pochodzące z nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi (głównie papierosami), zasilają budżety organizacji przestępczych.

EN

The article is an attempt to describe the illicit market of tobacco products and the evolution it has been undergoing for the past few years. These changes are the result of commitments that Poland made to introduce an excise tax rate for tobacco products according to the EU regulations. The prices of legally sold cigarettes that increase each year are the reason why smuggling and manufacturing illegal tobacco products has become increasingly profitable. Poland is becoming more of an attractive market for the contraband rather than predominantly a transit country for tobacco products smuggled to the Western Europe. The rise in prices of cigarettes on the legal market is causing the consumers to search for more affordable replacements such as cut filler which has been detected more and more frequently since 2009. There have also been interesting changes in the distribution channels and structure of the illicit market itself. The way of smuggling and illegal manufacturing of tobacco products have also evolved in recent years, going from individuals smuggling goods on their own to organized criminal groups taking over of the illicit trade and specializing in the organization of the whole process. The size of the illicit market and its financial consequences are reflected in estimates of losses which the illegal activity cause to the Polish national budget. Yearly it is at least PLN 3 billion of unpaid taxes. Smuggling and manufacturing of tobacco products is according to different opinions even more profitable than drug production and trafficking. Profits from illegal circulation of tobacco products are supplying budgets of criminal groups.

• Publisher: Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego
• Journal: Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego
• Year: 2012
• Volume: 4
• Issue: 7
• Pages: 167-189

Contributors

author

Krzysztof Foryciarz