Przyroda jako dobro wspólne w koncepcji ekologii integralnej

• Authors: Skowroński Antoni

Title variants

EN

Nature as a Common Good in the Conception of Integral Ecology

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

This paper is a review article based on the tradition of realistic philosophy. Its goal is to collect and organize information on two categories emerging in the field of humanistic research into environmental protection. It is about the concepts of “common good” and “integral ecology”, and the assessment of the relationship between them. Another concept analyzed in realistic philosophy is that of “nature”. The good was presented as a universal property of beings, including nature understood as a complex multiplicity of individual beings connected by mutual physical, chemical and biological relations. Nature is regarded as a common good, i.e., a property of all people which serves the development of every individual that makes up the human community. What combines the common good in the sense of classical philosophy with the integral ecology based on Christian doctrine is the guarantee of sustainability and the most equitable access to natural resources. The principle of “diversity in unity” inscribed in the common good is particularly consistent with the assumptions of integral ecology. The interpretation of the common good in the ecological dimension leads to the statement that nature management cannot be based on unlimited liberal freedom, but must be subordinated to minimizing social inequalities and improving the difficult situation of people and entire nations living in poverty and unworthy social or natural conditions. What is needed here is justice, the essence of which consists of the ideas of human dignity, equality, and proportionality in interpersonal relations. These are also common elements of the idea of “common good” and integral ecology.

Keywords

EN

nature; good; common good; integral ecology; philosophy

• Publisher: Wydawnictwo Diecezjalne Adalbertinum
• Journal: Studia Ełckie
• Year: 2020
• Volume: 22
• Issue: 2
• Pages: 201-218

Dates

published

2020-06-30

Contributors

author

Skowroński Antoni

References

• Andrzejuk A., Człowiek i dobro, Warszawa 2002.
• Arystoteles, Etyka Nikomachejska, w: tenże, Dzieła wszystkie, t. 5, tłum. D. Gromska, L. Regner, W. Wróblewski, Warszawa 2002.
• Arystoteles, O niebie, tłum. K. Leśniak, Warszawa 1990.
• Bartoszewski J., Filozofia przyrody, Kartezjusz i porządek życia społecznego, Lublin 2010.
• Böhme G., Filozofia i estetyka przyrody w dobie kryzysu środowiska naturalnego, tłum. J. Me-recki, Warszawa 2002.
• Bołoz W., Kościół i ekologia. W obronie człowieka i środowiska naturalnego, Kraków 2010.
• Czachorowski S., Między ewolucjonizmem a kreacjonizmem – model maszyny i model organizmu, w: Teoria ewolucji a wiara chrześcijańska, red. E. Wiszowaty, K. Parzych-Blakiewicz, Olsztyn 2010, s. 60-78.
• Ćwierniak T., Społeczeństwo, państwo, dobro wspólne i polityka w ujęciu M. A. Krąpca, „Rocznik Filozoficzny Ignatianum” XXIII(2017), nr 2, s. 85-116.
• Dzwonkowska D., Pozytywistyczne ujęcie relacji filozofii do nauk przyrodniczych, „Studia Philo-sophiae Christianae” 47(2011), nr 2, s. 195-208.
• Franciszek, Laudato si’. W trosce o wspólny dom, Kraków 2015.
• Franciszek, Posynodalna adhortacja apostolska Querida Amazonia. Do Ludu Bożego i wszystkich ludzi dobrej woli, Kraków 2020.
• Grabowska B., Dobro wspólne w perspektywie liberalnej, w: Dobro wspólne, red. D. Probucka, Kraków 2010.
• Husserl E., Medytacje Kartezjańskie. Wprowadzenie do fenomenologii, tłum. A. Wajs, Warszawa 2009.
• Jaskiernia J., Elementy dobra wspólnego w systemie aksjologicznym Rady Europy, w: Dobro wspólne. Problemy konstytucyjnoprawne i aksjologiczne, red. W. J. Wołpiuk, Warszawa 2008, s. 103-122.
• Kant I., Uzasadnienie metafizyki moralności, tłum. M. Wartenberg, Warszawa 1984.
• Krąpiec M. A., Ja-człowiek, Lublin 1991.
• Łapiński J. L., Semantyczno-pragmatyczne znaczenie natury, „Studia Ecologiae et Bioethicae” 2008, nr 6, s. 1-7-116.
• Maryniarczyk A., Dobro, w: Powszechna encyklopedia filozofii, t. 2, red. tenże, Lublin 2001, s. 614-626.
• Maryniarczyk A., Doskonaląca byty funkcja dobra-celu, w: Spór o cel. Problematyka celu i celowego wyjaśniania, red. K. Stępień, K. Gondek, Lublin 2008, s. 457-465.
• Mazurek F., Dobro wspólne, w: Powszechna Encyklopedia Katolicka, t. 3, red. R. Łukaszczyk, L. Bieńkowski, F. Gryglewicz, Lublin 1995, k. 1379-1384.
• Mill J. S., Utylitaryzm. O wolności, tłum. A. Kurlandzka, M. Ossowska, Warszawa 2005.
• Młynarska-Sobaczewska A., Dobro wspólne jako kategoria normatywna, „Acta Universitatis Lodziensis” 69(2009), s. 61-72.
• Murdoch I., Prymat dobra, tłum. A. Pawelec, Kraków 1996.
• Orzeszyn J., Ludzki i społeczny wymiar ekologii świetle encykliki papieża Franciszka Laudato si’, w: Wybrane zagadnienia edukacji ekologicznej. Refleksje wokół encykliki Laudato si’, red. M. Borada, R. Ceglarek, Kraków 2016, s. 85-98.
• Pacewicz A., Koncepcja dobra w filozofii przedplatońskiej, „Studia Philosophica Wratislaviensia” 1(2006), nr 1, s. 87-99.
• Piechowiak M., Filozoficzne podstawy rozumienia dobra wspólnego, „Kwartalnik Filozoficzny” XXXI(2003), z. 2, s. 5-35.
• Platon, Państwo, tłum. W. Witwicki, Kęty 2003.
• Sadowski R. F., Filozoficzny spór o rolę chrześcijaństwa w kwestii ekologicznej, Warszawa 2015.
• Sadowski R. F., Inspirations of Pope Francis’ koncept of integral ecology, „Seminare” 37(2016), nr 4, s. 69-82.
• Sadowski R. F., Koncepcja ekosprawiedliwości w encyklice Laudato Si’, „Roczniki Teologiczne” LXIII(2016), z. 3, s. 151-166.
• Sieńkowski M., Koncepcja dobra najwyższego w ujęciu Tomasza z Akwinu i Immanuela Kanta, „Nurt SVD” 145(2019), nr 1, s. 236-252.
• Skowroński A., Żmudziński M., Ekologia, solidarność społeczna, zrównoważony rozwój, w: Polonia Restituta. Dekalog dla Polski w 100-lecie odzyskania niepodległości, red. W. Pasierbek, A. Budzanowska, Kraków 2019, s. 225-242.
• Sobota D., Co to jest przyroda?, „Ruch Filozoficzny” LXXI(2014), nr 1, s. 85-104.
• Spinoza B., Etyka, tłum. I. Myślicki, Warszawa 2006.
• Tarasiewicz P., Dobro wspólne z perspektywy personalizmu filozoficznego, w: Pro bono publico personae et familiae. Niektóre aspekty działań na rzecz dobra rodziny i społeczeństwa, red. W. Guzewicz, S. Strękowski, A. Mikucki, Ełk 2018, s. 233-248.
• Warzeszak S., Redukcjonizm biologiczny na gruncie współczesnych biotechnologii, „Warszawskie Studia Teologiczne” 9(1996), s. 265-282.
• Weiner J., Życie i ewolucja biosfer. Podręcznik ekologii ogólnej, Warszawa 2020.
• Wilber K., Spektrum świadomości, tłum. J. Majewski, Warszawa 2013.
• Zagończyk D., Ekologiczny wymiar dobra wspólnego w świetle encyklik społecznych papieży posoborowych, „Seminare” 36(2015), nr 4, s. 79-92.
• Zamelski P., Wybrane koncepcje dobra wspólnego w ujęciu prawnonaturalnym i normatywnym, w: Efektywność europejskiego systemu ochrony praw człowieka. Ewolucja i warunkowa-nia europejskiego systemu ochrony praw człowieka, część I: Współczesne rozumienie praw człowieka, red. J. Jaskiernia, Warszawa 2012, s. 180-205.
• Zięba S., Historia myśli ekologicznej, Lublin 2004.
• Zięba S., Natura i człowiek w ekologii humanistycznej, Lublin 1998.