Obostrzenie wymiaru kary w prawie kanonicznym oraz polskim prawie karnym

• Authors: Agnieszka Smoluchowska

Title variants

EN

Aggravation of Penalties under Canon Law and Polish Criminal Law

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Ustawodawca kościelny w kan. 1326 § 1 i 2 KPK/83 zawarł okoliczności, które wprawdzie fakultatywnie, ale jednak mogą skutkować surowszym ukaraniem przestępcy. Uregulowania, przewidujące obostrzenie wymiaru kary przewidział również ustawodawca świecki w art. 64 § 1 i 2, art. 65 § 1, art. 57a § 1 i 2 oraz art. 91 § 1, 2 i 3 Kodeksu karnego. Systemy te nie funkcjonują jednak w próżni. Odnoszą się do konkretnych podmiotów, które są jednocześnie wiernymi Kościoła katolickiego i obywatelami Rzeczypospolitej Polskiej. Niniejszy artykuł ma na celu scharakteryzowanie instytucji obostrzających wymiar kary oraz wskazanie podobieństw i różnic pomiędzy tymi systemami. Prawo kanoniczne i świeckie zawierają systematyczne uregulowania podobne dla nich obu (jak ma to miejsce w przypadku recydywy), jak i je różniące, których jest więcej. Głównym powodem takiego stanu rzeczy jest to, że prawo karne jest prawem o wysokim stopniu abstrakcji, bowiem jest skierowane do wszystkich obywateli Rzeczypospolitej Polskiej, a także osób przebywających na jej terenie. Jego celem jest ukaranie sprawcy w sposób zgodny z oczekiwaniami społeczeństwa oraz prewencja generalna i ogólna. W przypadku prawa kanonicznego odnosi się ono do konkretnych podmiotów będących wiernymi Kościoła katolickiego. Ponadto kieruje się ono zasadą miłosierdzia kościelnego wymiaru kary zawartą w kan. 1349 KPK/83.

EN

Canon 1326 § 1 and 2 CIC/83 provides for circumstances that are optional but can result in a harsher punishment of the offender. Regulations which provide for the aggravation of penalties were also incorporated in Article 64 § 1 and 2, Article 65 § 1, Article 57a § 1 and 2, and Article 91 § 1, 2 and 3 of the Penal Code. Both of these systems, however, do not exist in a vacuum. They refer to specific individuals who are simultaneously the faithful of the Catholic Church but also Polish citizens. The presented article is intended to characterize institutions that aggravate penalties and to demonstrate the similarities and differences between the two systems. Therefore, the systems of canon law and civil law contain systematic regulations that are both similar (as in the case of reoffending) and different, the latter being more numerous. The main reason for this is that criminal law is highly abstract law because it addresses all Polish citizens as well as individuals staying on the Polish territory. The regulations are designed to punish the perpetrator in a manner consistent with the expectations of the public as well as to serve preventive and educational objectives that the penalty is to achieve with regard to the offender, and the need to develop legal awareness in society. In contrast, canon law addresses specific entities that are the faithful of the Catholic Church. In addition, it is guided by the principle of clemency of church punishment contained in canon 1349 CIC/83.

Keywords

PL

kara; obostrzenie; prawo karne; przestępstwo

EN

penalty; aggravation; criminal law; crime

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Kościół i Prawo
• Year: 2019
• Issue: 8 (21) nr 1
• Pages: 187-202

Contributors

author

Agnieszka Smoluchowska

• Katedra Kościelnego Prawa Publicznego i Konstytucyjnego, Instytut Prawa Kanonicznego, Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II; adres do korespondencji: Al. Racławickie 14, 20-950 Lublin, Polska

References

• Arias, Juan. 2011. „Komentarz do kan. 1326.” W Codex Iuris Canonici. Kodeks Prawa Kanonicznego. Komentarz. Powszechne i partykularne ustawodawstwo Kościoła katolickiego. Podstawowe akty polskiego prawa wyznaniowego. Edycja polska na podstawie wydania hiszpańskiego, red. Piotr Majer, 997-998. Kraków: Wolters Kluwer Polska.
• Bojarski, Marek, red. 2017. Prawo karne materialne. Część ogólna i szczególna. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
• Bojarski, Tadeusz, red. 2013. Kodeks karny. Komentarz. Warszawa: LexisNexis.
• Filar, Marian, red. 2012. Kodeks karny. Komentarz. Warszawa: LexisNexis.
• Gajda, Piotr M. 2008. Sankcje karne w Kościele w świetle Kodeksu Prawa Kanonicznego Jana Pawła II oraz późniejszych zmian i uzupełnień. Tarnów: Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos.
• Giezek, Jacek, red. 2012. Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
• Grześkowiak, Alicja, i Krzysztof Wiak, red. 2017. Kodeks karny. Komentarz. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
• Konarska-Wrzosek, Violetta, red. 2016. Kodeks karny. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
• Królikowski, Michał, i Robert Zawłocki, red. 2010. Kodeks karny. Część ogólna. Tom II. Komentarz. Art. 32-116. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
• Mozgawa, Marek, red. 2013. Kodeks karny. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
• Renken, John A. 2015. The Penal Law of the Roman Catholic Church. Commentary on Canons 1311-1399 and 1717-1731 and Other Sources of Penal Law. Ottawa: Saint Paul University.
• Syryjczyk, Jerzy. 2005. „Powrót do przestępstwa w ujęciu prawa kanonicznego.” Prawo Kanoniczne 48, nr 3-4:151-74.
• Syryjczyk, Jerzy. 2008. Sankcje w Kościele. Część ogólna. Komentarz. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
• Wójcik, Walenty, Józef Krukowski, i Florian Lempa. 1987. Komentarz Prawa Kanonicznego z 1983 r. Księga V. Dobra doczesne Kościoła. Księga VI. Sankcje w Kościele. T. 4. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
• Zoll, Andrzej, red. 2012. Kodeks karny. Część ogólna. Tom I. Komentarz do art. 1-116 k.k. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.

Identifiers

DOI

10.18290/kip.2019.8.1-12