Polskie uzdrowiska jako atrakcja dla turystyki kulturowej

• Authors: Krzysztof Kasprzak
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W zakres ochrony uzdrowiskowej wchodzą różnego rodzaju obszary i obiekty, zarówno przyrodnicze, jak i kulturowe (np. architektura), w tym związane z fizjografią i historią uzdrowisk, rozwojem lecznictwa, urządzeniami leczniczymi, zabytkowym układem urbanistycznym, miejscami powstawania produktów regionalnych, założeniami uzdrowiskowymi, zawsze bardzo silnie zintegrowanych z osadnictwem. Do zasobów gospodarczych uzdrowiska zalicza się nie tylko urządzenia służące lecznictwu, ale także ośrodki kultury, obiekty zabytkowe, formy ochrony przyrody oraz inne warunki i urządzenia tworzące specyficzny nastrój związany z tradycjami i pełnioną funkcją. Współczesne uzdrowiska coraz częściej stają się ośrodkami wielofunkcyjnymi związanymi nie tylko z lecznictwem, ale także z różnymi formami turystyki, w tym kulturowej, rekreacji i sportu. Polskie uzdrowiska położone są na terenach lub w pobliżu takich atrakcji turystycznych, jak parki narodowe i krajobrazowe, rezerwaty przyrody, obszary NATURA 2000. Na ich obszarze lub w sąsiedztwie znajdują się liczne muzea, zabytki kultury przemysłowej, a także największe miasta kraju z ogromną ofertą turystyki kulturowej i zabytkami klasy światowej. Wiele uzdrowisk organizuje wiele atrakcyjnych imprez kulturalnych, festiwali muzyki poważnej i rozrywkowej, teatralnych, filmowych, różnego rodzaju biesiad, festynów, dni folkloru, jarmarków, plenerów malarskiech i koncertów. Uzdrowiska, zwłaszcza górskie, stanowią niepowtarzalną scenerię dla rozwoju różnych dziedzin sztuki. W nurt uzdrowiskowego produktu turystyczno-kulturowego wpisują się historyczne i etniczne pamiątki przeszłości, biografie ludzi i rzeczy związane od lat z kulturą uzdrowiskową. Prowadzona rewaloryzacja zabytkowych budowli, parków zdrojowych, porządkowanie przestrzeni i jej nowoczesna aranżacja, czynią obecnie z uzdrowisk miejsca wyjątkowe oraz niepowtarzalne pod wieloma względami. Stanowią one także znaczny potencjał dla turystyki kulturowej ze względu na wielokulturowość terenów, na których się znajdują. W różnych regionach turystyka kulturowa staje się priorytetowym produktem turystycznym, przy bardzo znaczącym udziale uzdrowisk i związanych z nimi przyrody, historii i kulturowym dziedzictwie. Artykuł ukazuje na wybranych przykładach znaczenie uzdrowisk dla turystyki kulturowej, podkreślając istniejące w nich związki przyrody, historii, kultury i krajoznawstwa, a także krótko przedstawia obecne podstawy prawne tworzenia uzdrowisk.

Keywords

PL

uzdrowisko; lecznictwo uzdrowiskowe; atrakcyjność turystyczna

• Publisher: KulTour.pl - Organizator Turystyki Kulturowej i Edukacyjnej, Poznań, Polska
• Journal: Turystyka Kulturowa
• Year: 2016
• Issue: 1
• Pages: 131-156

Dates

online

2016-01-01

Contributors

author

Krzysztof Kasprzak

• Katedra Turystyki Wiejskiej, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

References

• Gonda-Soroczyńska E., Oleszek J., 2013, Kubaturowa infrastruktura uzdrowiskowa potencjałem turystycznym Świeradowo-Zdroju, „Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, 3/IV
• Gonda-Soroczyńska E., Przybyła K., 2011, Uzdrowisko a środowisko przyrodnicze na przykładzie Szczawnicy, „Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich”, 10, s. 71-84
• Górna J., 2013, Miejska turystyka uzdrowiskowa i kierunki jej ewolucji w Polsce, "Studia Ekonomiczne" (Katowice), nr 147 Turystyka miejska. Prawidłowości i determinanty rozwoju, s. 53-67.
• Gryszel P., 2013, Wielokulturowość Dolnego Śląska jako produkt edukacyjnej turystyki kulturowej, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 304 - Gospodarka turystyczna w regionie. Rynek turystyczny - współczesne trendy, problemy i perspektywy jego rozwoju, s. 69-77
• https://pl.wikipedia.org./wiki/Lista_uzdrowisk_w_Polse [14.12.2015]
• Jarczewski A., 2015, Uzdrowiska dla zdrowych, Rynek Turystyczny|, 7, s. 24-28.
• Kasprzak K., Sobczak J., 2009, Żerkowsko-Czeszewski Park Krajobrazowy, Wydawnictwo Wielkopolskiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury, Poznań, Wielkopolska Biblioteka Krajoznawcza nr 38.
• Kowal J., 2006, Polska turystyka uzdrowiskowa w liczbach, [w:] T. Iwanek (red.), Turystka uzdrowiskowa w gospodarce regionu i kraju, Wyższa Szkoła Zarządzania, Wrocław
• Kraś J., 2011, Istota i znaczenie turystyki uzdrowiskowej w Polsce, „Seminare”, 29, s. 151-162
• Lubowiecki-Vikuk A.P., 2012, Turystyka medyczna przejawem współczesnych trendów i tendencji w turystyce, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego” nr 699, „Ekonomiczne Problemy Usług”, 84, s. 553-568
• Mączak A., 1978, Życie codzienne w podróżach po Europie w XVI i XVII wieku, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa
• Motty M., 1957, Przechadzki po mieście, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa, t. II.
• Operat Uzdrowiskowy Uzdrowisko Czarniawa-Zdrój, 2008.
• Operat Uzdrowiskowy Uzdrowisko Długopole-Zdrój, 2008.
• Operat Uzdrowiskowy Uzdrowisko Szczawnica, 2008.
• Operat Uzdrowiskowy Uzdrowisko Świeradów-Zdrój, 2005.
• Plan Rozwoju Uzdrowiska Szczawnica na lata 2009-2015, 2009.
• Polska Norma PN-Z-11000 Uzdrowiska. Terminologia, klasyfikacja i wymagania ogólne.
• Polska Norma PN-Z-11001-1 Butelkowane naturalne wody mineralne i lecznicze. Terminologia i klasyfikacja.
• Polska Norma PN-Z-11001-2 i PN-Z-11001-3 Butelkowane naturalne wody mineralne i lecznicze. Wymagania jakościowe i badania dotyczące butelkowanych naturalnych wód mineralnych.
• Polska Norma PN-Z-11002 Ujęcia wód mineralnych i leczniczych.
• Polska Norma PN-Z-11004 Uzdrowiskowe baseny lecznicze i rehabilitacyjne.
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 listopada 2006 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakie powinna spełniać jednostka upoważniona do wydawania świadectw potwierdzających właściwości lecznicze naturalnych surowców leczniczych oraz właściwości lecznicze klimatu. Dz. U. Nr 236, poz. 1708. s. 243-262s. 80-87
• Sikora A., 2014, Szczególny status gmin uzdrowiskowych w Polsce, „Studia Iuridica Lublinensia”, 23, s. 107-124
• Straburzyńska-Lupa A., Straburzyński G. 2014, Z dziejów wielkopolskiej balneoterapii i fizjoterapii, „Acta Balneologica”, 56, 4 (138), s. 228-233
• Straburzyńska-Lupa A., Straburzyński G., 2008, Fizjoterapia z elementami klinicznymi, PZWL, Warszawa
• Strzałko M., 1994, Zakład wodoleczniczy w Dębnie nad Wartą, „Kronika Wielkopolski”, 4 (71),
• Szybalska-Taraszkiewicz M., Ursel M., Woźny A., (red.), 2015, Uzdrowiska Dolnego Śląska. Wizerunek – marketing – media, Karkonoska Państwowa Szkoła Wyższa, Jelenia Góra
• Uglis J., Kryszak W. 2014, Attractiveness of Inowrocław health resort offer in the patients' opinion, [w:] J. Wyrzykowski, J. Marak, M. Szymczyk (eds), “Health, wellness & spa tourism as the regional tourism product – theory and practice, vol. 5 “Tourism role in the regional economy”, Wyższa Szkoła Handlowa, Wrocław, s. 276-287.
• Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, Dz. U, z 2015 r. Poz. 1651, tekst jednolity ze zm.
• Ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o uzdrowiskach i lecznictwie uzdrowiskowym, Dz. U. Nr 23, poz. 150, ze zm.
• Ustawa z dnia 23 marca 1922 r. o uzdrowiskach, Dz. U. Nr 31, poz. 254, ze zm.
• Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, Dz. U. z 2013 r. Poz. 1232, tekst jednolity ze zm.
• Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, Dz. U. z 2015 r. Poz. 199, tekst jednolity ze zm.
• Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych, Dz. U. Nr 167, poz. 1399, ze zm. (z 2012 r. poz. 651, tekst jednolity ze zm.)
• Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze, Dz. U. z 2015 r. Poz. 196, tekst jednolity ze zm.
• www.biomedical.pl/slownik-medyczny/borowina-572.html [14.12.2015]
• www.eholiday.pl
• www.nowemiastonadpilica.pl [19.12.2915]
• www.nowemiastonadpilica.republika.pl [19.12.2015]
• www.polskaniezwykla.pl
• www.swieradow.pl