Wizja ojczyzny i patriotyzmu w listach pasterskich biskupów chełmińskich okresu międzywojennego

• Authors: Wojtasiak Marcin

Title variants

EN

The View on the Homeland and Patriotism in the Pomerania Region Present in the Pastoral Letters of the Bishops of Culm in the Interwar Period

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Zasadniczy cel powyższego artykułu to ukazanie relacji międzyludzkich, wyznawanych wartości oraz wynikających z nich postaw łączących mieszkańców Pomorza z odrodzoną po czasach zaborów ojczyzną. Materiał źródłowy artykułu stanowią listy pasterskie biskupów chełmińskich okresu międzywojennego, którymi byli biskup Augusty Rosentreter (1898-1926) oraz biskup Stanisław Wojciech Okoniewski (1926-1944). W świetle przeanalizowanych listów pasterskich, kwestie odnoszące się do ojczyzny i patriotyzmu zostały ujęte w artykule wokół czterech zasadniczych wątków: definicji ojczyzny (jej wartości), miłości do ojczyzny i jej zewnętrznych przejawów (patriotyzm), współpracy państwa z Kościołem dla dobra obywateli oraz miłości bliźniego i wynikającej z niej troski o dobro wspólne. Charakterystycznym rysem obserwacji hierarchów Kościoła jest podkreślenie znaczenia ludzkiej pracy, odpowiedzialności za tworzenie ojczyzny (także tej politycznej) z dostrzeżeniem Bożej opatrzności w realizowanym dziele.

Keywords

PL

dobro wspólne; dwudziestolecie międzywojenne; miłość bliźniego; niepodległość; ojczyzna; patriotyzm; Pomorze

• Publisher: Wydawnictwo Bernardinum
• Journal: Studia Pelplińskie
• Year: 2014
• Volume: 47
• Pages: 325-338

Dates

published

2014

Contributors

author

Wojtasiak Marcin

• WSD Pelplin

References

• Augustyn św., O państwie Bożym, Warszawa 1977. Bartnik Cz., Ojczyzna, w: Encyklopedia katolicka, t. 14, red. E. Gigilewicz, Lublin 2010, kol. 458-460. Bartyzel J., Nacjonalizm, w: Encyklopedia katolicka, t. 13, red. E. Gigilewicz, Lublin 2009, kol. 618-625. Bartyzel J., Patriotyzm, w: Encyklopedia katolicka, t. 15, red. E. Gigilewicz, Lublin 2011, kol. 51-53. Benedykt XVI, Deus caritas est, Rzym 2005. Bocheński J., O patriotyzmie, w: Oblicza patriotyzmu, red. J. Sadowski, Kraków 2009, s. 61-82. Hale Ch., Kaci Hitlera, Kraków 2012. W. Korfanty, Naród Państwo Kościół, Katowice 1992. Krasowski K., Stanisław Wojciech Okoniewski, w: Biskupi katoliccy II Rzeczypospolitej. Słownik biograficzny, Poznań 1996, s. 184-188. Kumor B., Granice metropolii i diecezji polskich (966-1939), Lublin 1969. Okoniewski S., Dekret w sprawie synodu, „Orędownik Kościelny. Urzędowy Organ Diecezji Chełmińskiej” 71(1928), s. 133-134. Okoniewski S., Dziewiętnastowiekowa rocznica… [List pasterski wydany z okazji rozpoczęcia jubileuszu tysiąc dziewięćsetnej rocznicy Męki i Śmierci Pańskiej], „Miesięcznik Diecezji Chełmińskiej” 6(1934), s. 183-191. Okoniewski S., List Pasterski na uroczystość dziesięciolecia niepodległości Polski, „Orędownik Kościelny. Urzędowy Organ Diecezji Chełmińskiej” 71(1928), s. 125- 128. Okoniewski S., Minęło dziesięć lat… [List pasterski wydany z okazji dziesięciolecia rządów biskupich Stanisława Wojciecha Okoniewskiego], „Miesięcznik Diecezji Chełmińskiej” 8(1936), s. 838-844. Okoniewski S., Odzywając się… [List pasterski wydany z okazji Wielkiego Postu 1928 roku], sygn. 19, brak paginacji. Okoniewski S., Pasterski Nasz… [List pasterski wydany z okazji Wielkiego Postu 1929 roku], sygn. 19, brak paginacji. Okoniewski S., Stanęliśmy znowu… [List pasterski wydany z okazji Wielkiego Postu 1934 roku], „Miesięcznik Diecezji Chełmińskiej” 6(1934), s. 109-119. Okoniewski S., W dziesiątą rocznicę… [List pasterski wydany z okazji 10 rocznicy wkroczenia Wojsk Polskich na Pomorze i ostatecznego przyłączenia go do Polski, „Miesięcznik Diecezji Chełmińskiej” 2(1930), s. 65-71. Okoniewski S., Wobec wzmożonej … [List pasterski wydany z okazji Wielkiego Postu 1937 roku], „Miesięcznik Diecezji Chełmińskiej” 9(1937), s. 69-78. Pobóg-Malinowski W., Najnowsza historia polityczna Polski 1914-1939, t. 2, Kraków 2004. Polskie powstania narodowościowe na tle przemian europejskich w XIX wieku, red. A. Barańska, Lublin 2001. Rosentreter A., Znowu zbliża się … [List pasterski wydany z okazji Wielkiego Postu 1921 roku], sygn. 19, brak paginacji. Rosentreter A., Uprawomocnieniem w styczniu … [List pasterski wydany z okazji uprawomocnienia się traktatu wersalskiego i ostatecznego przyłączenia Pomorza Gdańskiego do Polski], sygn. 19, brak paginacji. Sopoćko M., Obowiązki względem ojczyzny, Warszawa 1922. Stępniak M., Kwestia społeczna w listach pasterskich biskupów polskich 1919-1939, Łódź 1995. Stróżewski W., O pojęciu patriotyzmu, w: Oblicza patriotyzmu, red. J. Sadowski, Kraków 2009, s. 95-105. Szulist J., W kierunku pełniejszego człowieczeństwa, Pelplin 2009. Szulist J., W kierunku pełniejszego człowieczeństwa, Pelplin 2009. Świerzawski W., Msza dziejów i miłość Ojczyzny, Sandomierz 1995. Walkusz J., Duchowieństwo katolickie diecezji chełmińskiej 1918-1939, Pelplin 1992. Walkusz J., Działalność duszpasterska biskupa Stanisława W. Okoniewskiego (1926-1939), „Nasza Przeszłość” 84(1995), s. 211-256. Wojciechowski M., U zarania odradzającej się państwowości polskiej na Pomorzu, w: Pomorze i Wielkopolska po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku, red. S. Gierszewski, Gdańsk 1983, s. 7-20.

Identifiers

ISSN

0239-4456