Słownictwo nazywające katolików i niekatolików w XVIII-wiecznych kazaniach ks. Krzysztofa Kluka

• Authors: Konrad Kazimierz Szamryk

Title variants

EN

The vocabulary used to refer to Catholics and non-Catholics in the eighteenth-century homilies by Krzysztof Kluk

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The article presents the analysis of lexical calling Catholics and non Catholics in the eighteenth-century sermons by priest Christopher Kluk – priest/ scientist, parson of the parish in Ciechanowiec, KEN coworker. The vocabulary of the homilies is divided into four linguistic fields: members of my religious community, Christian-non-Catholics, non-Christians, atheists. This studies has shown a clear domination of the Roman Catholic beliefs and tendencies of everyday understanding of the religion, where there is an equal sign between the Catholic and Christian. It was also found that the linguistic field Christian-non-Catholics in Kluk’s homilies is much smaller than the same linguistic fields in the seventeenth-century preachers homilies. It may shows that in the eighteenth century, the echoes of the Reformation has not proved such a great emotion, even among ordinary priests.

Keywords

EN

POLISH LANGUAGE AT THE TURN OF XVIII AND XIX CENTURIES; LEXICOLOGY; SEMANTIC fiELDS; CATHOLICS; NON-CATHOLICS

• Journal: Białostockie Archiwum Językowe
• Year: 2013
• Issue: 13
• Pages: 333-346

Contributors

author

Konrad Kazimierz Szamryk

• Uniwersytet w Białymstoku, POLAND

References

• Gruszczyński L., 1996, Problematyka kazań Krzysztofa Kluka z lat 1782–1794 i ich kontekst polityczny, „Acta Universitatis Lodziensis”, Folia Historica, 58, s. 129–144.
• Górski K., 1962, Słownictwo reformacji polskiej, [w:] Odrodzenie w Polsce, t. III, cz. II, Warszawa, s. 233–270.
• Kamieniecki J., 2004, Terminologia teologiczna w staropolskim dyskursie religijnym, [w:] Język religijny dawniej i dziś, Poznań, s. 262–266.
• Karpluk M., 2010, Staropolskie studia językoznawcze, Kraków.
• Markowski A., 2012, Wykłady z leksykografii, Warszawa.
• Maroszek J., 2010, Wyznania na Podlasiu, [w:] Historia województwa podlaskiego, Białystok, s. 76–90.
• Miodunka W., 1989, Podstawy leksykologii i leksykografii, Warszawa.
• Szlesiński I., 1978, Charakterystyka językowo-stylistyczna prozy kaznodziejskiej XVII wieku, Łódź.
• Tazbir J., 1966, Historia Kościoła katolickiego w Polsce (1460–1795), Warszawa.
• Teusz L., 2007, Nienasycony miłością miłośniku. Wielkopostne kazania z przełomu XVII i XVIII wieku, [w:] Język religijny dawniej i dziś, red. P. Bortkiewicz, S. Mikołajczyk, M. Rybka, t. III, Poznań, s. 320–327.
• Tokarski R., 1984, Struktura pola znaczeniowego (studium językoznawcze), Warszawa.
• Tomaszewski N., 2012, Historia Ciechanowca do roku 1989, Ciechanowiec.
• Wasylewski S., 1933, Proboszcz, który dał nazwę 361 roślinom, „Tęcza”, z. 8, s. 30–32.
• Winiarska I., 1998, Językowy wizerunek heretyka w „Konfesji Sandomierskiej”, [w:] Słowa w różnych kontekstach, red. S. Dubisz, Warszawa, s. 45–71.
• Winiarska I., 2004, Słownictwo religijne polskiego kalwinizmu: od XVI do XVIII wieku na tle terminologii katolickiej, Warszawa.
• Wójcik Z., 2012, Ksiądz Jan Krzysztof Kluk – pisarz i uczony, Ciechanowiec.
• SJPXVI – Słownik polszczyzny XVI wieku, red. R. Mayenowa, F. Pepłowski i inni, Warszawa 1966–1994.
• SJPXVIIi1XVIII – Słownik języka polskiego XVII i 1. połowy XVIII wieku, www.SXVII.pl.
• SJPas – Słownik języka Jana Chryzostoma Paska, red. H. Koneczna, t. 1–2,Wrocław 1965–1973.
• ST – M. Trotz, Nowy dykcjonarz, to jest Mownik polsko-niemiecko-francuski, Lipsk 1764.
• SL – S. B. Linde, Słownik języka polskiego, t. 1–6, Warszawa 1807–1814.
• SWil – Słownik języka polskiego... Wilno 1861, www.eswil.ijp-pan.krakow.pl
• SJPD – Słownik języka polskiego, red. W. Doroszewski, t. 1–11, Warszawa 1963–1969.