Oświatowe komisje rehabilitacyjne w świetle akt Ministerstwa Oświaty z lat 1956-1958

• Authors: Wiśniewska Joanna , Zamiatała Dominik

Title variants

EN

Educational Rehabilitation Commissions in the Light of the Acts of the Ministry of Education in the Years 1956–1958

Abstracts

EN

Postwar personnel policy in Polish People's Republic schools led to elimination of teachers and employees at educational administration who did not agree on ideologisation of education and were acknowledged by the communist authorities as enemies of the socialist system. Personal cleansing, which was carried out for political reasons in the system of education, brought fatal consequences of a lack of qualified staff, and hence, deterioration of educational standards and the collapse of Polish education. The problem was officially exposed in the pages of press organ of the Ministry of Education in 1955. In the wake of the October thaw condemned the repression of teachers, demanding their rehabilitation and reintegration into workplace. Across the country emerged spontaneously educational rehabilitation committees whose activities straightened out ministerial decree dated. January 12, 1957 r. Evolved their central and local organizational structures. In total commissions issued 4464 final decisions, including positive – 3365, and negative – 899. As a result of rehabilitation returned to active service 307 retired teachers, 482 removed from their profession and 249 – for managerial positions. Many victims did not receive adequate compensation for their grievances. Educational activities of rehabilitation commissions, however, made possible the moral compensation for part of the victims, convicted to this moment for social and professional ostracism.

Keywords

PL

edukacja w PRL; komisje rehabilitacyjne; Październik ‘56; polityka kadrowa w PRL; represje nauczycieli; ministerstwo oświaty

• Publisher: Instytut Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk
• Journal: Rozprawy z Dziejów Oświaty
• Year: 2015
• Volume: 52
• Pages: 109-128

Contributors

author

Wiśniewska Joanna

• Instytut Nauk Historycznych Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego

author

Zamiatała Dominik

• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Wydział Nauk Historycznych i Społecznych, Instytut Politologii

References

• S. Bober, Walka o dusze dzieci i młodzieży w pierwszym dwudziestoleciu Polski Ludowej, Lublin 2011.
• J. Draus, R. Terlecki, Historia wychowania. Wiek XIX i XX, t. 2, Kraków 2005.
• Edukacja w warunkach zniewolenia i autonomii (1945-2009), red. E. Gorloff, R. Grzybowski, A. Kołakowski, Kraków 2010.
• K. Kosiński, O nową mentalność. Życie codzienne w szkołach 1945-1956, Warszawa 2000.
• D. Koźmian, Polityka oświatowa wobec szkolnictwa ogólnokształcącego, [w] Oblicze ideologiczne szkoły polskiej 1944-1956, red. E. Walewander, Lublin 2002.
• C. Lewandowski, Początki likwidacji niezależności szkoły polskiej po wyborach sejmowych w 1947 r., „Dzieje Najnowsze” 1997, nr 4.
• D. Maksimiuk, Problem rehabilitacji w latach 1956-1957, „Miscellanea Historico-Iuridica” 2009, t. 8.
• Oblicze ideologiczne szkoły polskiej 1944-1956, red. E. Walewander, Lublin 2002.
• Z. Osiński, Działania aparatu partyjnego bezpieczeństwa wobec oświaty na Lubelszczyźnie w latach 1944-1989, Lublin 2013.
• Z. Osiński, Ideologia w obowiązkach nauczycieli szkół podstawowych w Polsce w latach 1944-1956, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska” 1997/1998.
• Z. Radwański, Odpowiedzialność odszkodowawcza za szkody wyrządzone przy wykonywaniu władzy publicznej w świetle projektowanej nowelizacji kodeksu cywilnego, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2004, nr 66 (2).
• A. Radziwiłł, Ideologia wychowawcza w Polsce w latach 1948-1956 (próba modelu), Warszawa 1981.
• L. Szuba, Polityka oświatowa państwa polskiego w latach 1944-1956, Lublin 2002.
• J. Szumański, ZNP i oświata w rejonie płockim w latach 1956-1981, „Notatki Płockie” 2005, nr 50/3-204.
• J. Żaryn, Polityka oświatowa komunistów w latach 1944-1948, [w] Polacy wobec przemocy 1944-1956, red. B. Otwinowska, J. Żaryn, Warszawa 1996.