Główne składowe przywództwa: przegląd koncepcji

• Authors: Rongińska Tatiana

Title variants

EN

Main components of leadership: concepts review

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule przedstawiono przegląd współczesnych koncepcji przywództwa z wyszczególnieniem kluczowych cech przywódcy. Pokazano mnogość klasyfikacji cech dobrego lidera. W celu uporządkowania wiedzy zastosowano metodę analizy systemowej do opisu pojęć wieloznacznych, metodę pentabazy W. Ganzena. Wyodrębniono główne aspekty przywództwa, przedstawiono dwie składowe procesu: umiejętność podejmowania decyzji w sytuacjach wieloznacznych oraz świadomość odpowiedzialności za podjęte decyzje.

EN

The article presents an overview of leadership concepts, paying special attention to the key features of effective leader activity. A multitude of views and classifications of good leader features has been shown. The method of system analysis to describe wildcard concepts, W. Ganzen’s pentabase method was used to organize knowledge. On this basis, the main aspects of leadership were distinguished and two components of the process were presented: ability to make decisions in ambiguous situations and awareness of the leader’s responsibility for making decisions.

Keywords

PL

przywództwo; lider; przywódca; zespoły pracownicze; podejmowanie decyzji; odpowiedzialność

EN

leadership; leader; employee teams; decisions making; responsibility

• Publisher: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego
• Journal: Psychologiczne Zeszyty Naukowe
• Year: 2018
• Issue: 1
• Pages: 163-180

Contributors

author

Rongińska Tatiana

• Uniwersytet Zielonogórski

References

• Adair, J. (2005). The Inspirational Leader: How to Motivate, Encourage and Achieve Success. Kogan Page.
• Adair, J. (2009). Rozwijanie umiejętności przywódczych. Kraków-Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
• Bass, B.M. (1985). Leadership, Good, better, best. Organizational Dynamics, 26-40.
• Baumgarten, К. (1977). Führungsstile und Führungstechniken. Berlin: de Gruyter.
• Chmiel, N. (2003). Psychologia pracy i organizacji. Gdańsk: GWP.
• Drucker, P.F. (1995). Zarządzanie w czasach burzliwych. Kraków.
• French, J. R. P., Jr., & Raven, B. (1959). The bases of social power. In D. Cartwright (Ed.), Studies in
• social power (150-167). Ann Arbor: University of Michigan, Institute for Social Research.
• Friedrich, А. (1932). Gemeinschaftsarbeit: Vortrag von Prof. Friedrich gehalten vor den Beamten der
• Bergbaugruppe Hamborn am 25. Januar.
• Hersey, P., Blanchard, K.H. (1977). Management of organizational behavior: Utilizing human resources.
• Englewood Cliffs: Prentie Hall.
• House, R.J. (1977). Theory a charismatic leadership. W: Hunt/Larson (red.): Leadership: the cutting
• edge, Carbonale (189-207). IL: Southern Illinois University Press.
• Kirkpatrick, S.A., Locke, E.A. (1991). Leadership: do traits matter. Academy of Management Executive,
• 5, 2, 48-60.
• Lattmann, Ch. (1975). Führungsstil und Führungsrichtlinien. Bern u. Stuttgart: Haupt.
• Lord, R.G., Maher, K.J. (1993). Leadership and information processing: Linking perceptions to performance.
• London: Routledge.
• Maccoby, M. (1976). The Gamesman: The New Corporate Leaders. New York: Simon and Schuster.
• Maccoby, M. (1979). Die neuen Chefs: die erste sozialpsychologische Untersuchung über Manager in Großunternehmen. Reinbek bei Hamburg: Rowohlt
• Maccoby, M. (1981). The Leader: A New Face for American Management. New York: Simon and Schuster.
• Maslow, A.H. (2009). Motywacja i osobowość. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Nakamura, J., Csikszentmihalyi, M. (2005). Motywacyjne źródła kreatywności z perspektywy psychologii pozytywnej. W: J. Czapiński (red.), Psychologia pozytywna. Nauka o szczęściu, zdrowiu,sile i cnotach człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Neuberger, O. (1995). Führen und geführt werden. Stuttgart: Enke.
• Reddin, W.J. (1977). Managerial effectiveness. New York.
• Rongińska, T. (2006). Aspekt psychologiczny polsko-rosyjskiego dialogu międzykulturowego: zbliżenie mijających się kultur. W: A. de Lazari, T. Rongińska (red.), Polacy i Rosjanie – przezwyciężanieuprzedzeń (s. 11-21). Łódź: Wydawnictwo Naukowe Ibidem.
• Rongińska, T. (2010). Profilaktyka zdrowia psychicznego w środowisku pracy: podejście systemowe. W: J. Stankiewicz (red.), Społeczne wymiary zarządzania nowoczesnymi przedsiębiorstwami: ludzie– kultura organizacji – społeczna odpowiedzialność (s. 580-591). Zielona Góra: Oficyna WydawniczaUniwersytet Zielonogórski.
• Rongińska, T. (2011). Metoda systemowego opisu kompetencji profesjonalnych. Problemy Profesjologii,2, 11-20.
• Ronginska T. (2012). Psychologiczne uwarunkowania poczucia sukcesu w pracy. Problemy Profesjologii,
• 2, 27-35.
• Ronginska, T., Siwińska, M. (2013). La creatività dell’educazione italiana. Roma: Armando.
• Rongińska, T. (2014). Lojalność pracownika w organizacji. Próba analizy. W: Z. Ratajczak (red.), Przedsiębiorczość,
• czyli pochwała kryzysu (s. 138-148). Katowice: Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa.
• Ronginska, T. (2016). Metoda systemowego opisu pojęć wieloznacznych, Relacje. Studia z nauk społecznych,
• 1, 127-137.
• Sarges, W. (1995). Management – Diagnostik. Hogrefe, Göttingen-Bern-Toronto-Seattle.
• Schaarschmidt, U., Groth, C., Kieschke, U., Spörer, N. (2000). Checkliste für Existenzgründer. Potsdam:
• Universität.
• Staehle, W.H. (1980). Menschenbilder in Organisationstheorien. W: E. Grochla (red.), Handwörterbuch
• der Organisation, s. 1301-1313.
• Steinle, C. (1978). Führung. Grundlagen, Prozesse und Modelle der Führung in der Unternehmung.
• Stuttgart: Poeschel.
• Stogdill, R. (1974). Handbook of leadership: A survey of theory and research. New York: The Free Press.
• Stoner, J.F., Freeman, R.E., Gilbert, Jr. D.R. (2001). Kierowanie. Warszawa: PWE.
• Warr, P. B. (1987). Work, unemployment, and mental health. Oxford UK: Oxford University Press.
• Wiswede, G. (1991). Einführung in die Wirtschaftspsychologie. München-Basel: Ernst Reinhardt.
• Wiswede, G., Wiendieck, G. (1990). Führung und Wandel. Stuttgart.
• Wunderer, R., Grunwald, W. (1980). Führungslehre. Berlin-New York: de Gruyter.
• Wunderer, R. (2011). Führung und Zusammenarbeit, 9. Neu bearbeitete Aufl. Köln: Wolters Kluwer.
• Адаир, Д. (2004). Психология власти. Москва: ЭКСМО.
• Друкер, П. (2012). Менеджмент. Вызовы XXI века. Издательство «Манн, Иванов и Фербер».Москва.
• Ганзен, В.А. (1984). Системные описания в психологии. Изд-во Ленинградского ун-та. Ленинград.
• Ганзен, В.А. (1999). Ронгинская, Т. Системное описание потребностей человека. Вестн.С.-Петерб. ун-та, 6, 4, 90-94.
• Мучински, П. (2004). Психология, профессия, карьера, „Питер”. Москва-Санкт-Петербург.
• Найссер, У. (1981). Познание и реальность. Москbа: „Прогресс”.
• Планк, М. (1966). Единство физической картины мира, „Наука”, Москва.
• Ронгинска, Т., Водопьянова, Н.Е. (2017). Системный анализ профессиональных компетенций лидера, обеспечивающих безопасность и успешность деятельности. W: T. Zaboroski (red.),Pragmatyzm w społecznej odpowiedzialności przedsiebiorstw (s. 15-27). Gorzów Wlkp.-Poznań.
• Тахо-Годи, А.А. (1978). Античные риторики, Издательство МГУ, Москва.