Kompetencja tekstotwórcza w języku odziedziczonym, czyli o kreacji i zabawie w procesie tworzenia tekstów

• Authors: Niesporek-Szamburska Bernadeta

Title variants

EN

Text-creating competence in an inherited language. Creativity and games in the process of text composition

• Languages of publication: PL

Abstracts

The article author presents the methods of developing text­‑creating competence of students in a Polish diaspora. The article begins with a short presentation of discourse specificity in Polish diaspora teaching. The author also defines such notions as text competence and text­‑creating competence and explains their specific position in teaching bilingual students for whom Polish is an inherited language. The author refers to Cumming’s theory of two levels of language competence. Next, she discusses creativity and games as important elements supporting education and developing text­‑creating skills. The article concludes with several examples of exercises for students.

Keywords

EN

text­creating competence; inherited language; levels of language proficiency (Cummins’ theory); playing with texts

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
• Journal: Postscriptum Polonistyczne
• Year: 2018
• Issue: 2 (22) Glottodydaktyka wśród dzieci i młodzieży wobec wyzwań wielo-, transkulturowości i ruchów migracyjnych
• Pages: 101-119

Contributors

author

Niesporek-Szamburska Bernadeta

• Katedra Dydaktyki Języka i Literatury Polskiej, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Polska

References

• Bartmiński J., 2004, Pytania o przedmiot językoznawstwa, w: Czermińska Z., red., Polonistyka w przebudowie, t. 1, Kraków.
• Berthet D., 2002, Wprowadzenie do nauki pisania, tłum. Zieliński M., Warszawa.
• Brzeziński J., 1987, Nauczanie języków obcych dzieci, Warszawa.
• Burden R., Williams M., 1998, Language learners' perceptions of supportive classroom environments, “Language Learning Journal”, no. 17.
• Caillois R., 1997, Gry i ludzie, tłum. Tatarkiewicz A., Żurowska M., Warszawa.
• Cummins J., 1984, Bilingual Education and Special Education. Issues in Assessment and Pedagogy, San Diego.
• Cummins J., 2000, Language, Power and Pedagogy. Bilingual Children in the Crossfire, Clevedon.
• Czukowski K., 1962, Od dwóch do pięciu, tłum. Woroszylski W., Warszawa.
• Duszak A., 1998, Tekst, dyskurs, komunikacja międzykulturowa, Warszawa.
• Dyduchowa A., 1988, Projekt kształcenia sprawności językowej uczniów. Projekt systemu, model podręcznika, Kraków.
• Europejski system opisu kształcenia językowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie, 2003, Warszawa. (ESOKJ)
• Frączek A., 2008, Kanapka i innych wierszy kapka, Łódź.
• Gajda S., 2001, Gatunkowe wzorce wypowiedzi, w: Bartmiński J., red., Współczesny język polski, Lublin.
• Grabias S., 1994, Język w zachowaniach społecznych, Lublin.
• Huizinga J., 2007, Homo ludens. Zabawa jako źródło kultury, tłum. Kurecka M., Wirpsza W., Warszawa.
• Iluk J., 2012, Systematyczne pisanie. Jak wpływa na kompetencję komunikacyjną w języku obcym? „Języki Obce w Szkole”, nr 4.
• Iluk J., 2005, O niektórych aspektach wczesnoszkolnego nauczania języków obcych, „Poliglota. Edukacja Językowa Dzieci”, nr 1 (1).
• Kaczmarzyk M., 2017, Szkoła neuronów. O nastolatkach, kompromisach i wychowaniu, Poznań.
• Kłakówna Z.A., 2003, Przymus i wolność. Projektowanie procesu kształcenia kulturowej kompetencji, Kraków.
• Kłakówna Z.A., 1993, Sztuka pisania. Ćwiczenia redakcyjne dla klas IV–VI. Metodyczny podręcznik nauczyciela, Kraków.
• Kłakówna Z.A., Wiatr A., 2006, Nowa sztuka pisania. Klasy 4–6 szkoły podstawowej, Kraków.
• Kolb D.A., 1997, The process of experiential learning, w: Thorpe M., red., Culture and process of adult learning, London.
• Komorowska H., 2011, Metodyka nauczania języków obcych, Warszawa.
• Krasowicz­‑Kupis G., 2004, Rozwój świadomości językowej dziecka. Teoria i praktyka, Lublin.
• Lipińska E., Seretny A., 2016, Język odziedziczony – polszczyzna pokoleń polonijnych, „Poradnik Językowy”, nr 10.
• Lipińska E., Seretny A., 2013, Integrowanie kompetencji lingwistycznych w glottodydaktyce na przykładzie nauczania języka polskiego jako obcego/drugiego, Kraków.
• Lipińska E., Seretny A., 2012, Między językiem ojczystym a obcym. Nauczanie i uczenie się języka odziedziczonego w chicagowskiej diasporze polonijnej, Kraków.
• Lipińska E., Seretny A., 2011, Doświadczenia nauczania w skupiskach polonijnych. Raport przygotowany na III Kongres Polskich Towarzystw Naukowych na Obczyźnie, http://www.swp.krakow.pl/ panel/spaw2/uploads/files/seretny.pdf [dostęp: 7.05.2017].
• Maslow A., 1990, Motywacja i zachowanie, tłum. Sawicka P., Warszawa.
• Matras­‑Mastalerz W., 2016, Multimodalność Ekspresive Arts Therapy w bajkowym świecie kamishibai, w: Ungenhauer­‑Gołąb A., Kopeć U., red., Literatura i inne sztuki w przestrzeni edukacyjnej dziecka, Rzeszów.
• McLane J.B., McNamee G.D., 1990, Early literacy, Cambridge.
• Mrozowska H., 2001, Tekst literacki jako strategia dydaktyczna w nauce języka obcego, „Języki Obce w Szkole”, nr 3.
• Niesporek­‑Szamburska B., 2015, Sprawność w języku polskim dwujęzycznej młodzieży pochodzenia polskiego mieszkającej w Anglii, „Postscriptum Polonistyczne”, nr 2 (15).
• Niesporek­‑Szamburska B., 2010, Uczyć przez zabawę – od nabywania języka ojczystego do nauki języka obcego, w: Achtelik A., Kita M., Tambor J., red., Sztuka i rzemiosło. Nauczyć Polski i polskiego, t. 2, Katowice.
• Nocoń J., 2012, Rozwijanie i doskonalenie kompetencji tekstotwórczej w perspektywie lingwodydaktycznej, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Kształcenie Językowe”, nr 3397, 10 (20).
• Nowak E., 2014, Stworzyć tekst. Uczniowska kompetencja tekstotwórcza, Kraków.
• Nowak E., 2009, Jak rozwijać i doskonalić uczniowską sprawność tworzenia tekstu – projekt metody pracy, w: Janus­‑Sitarz A., red., W trosce o dobrą edukację. Prace dedykowane profesor Jadwidze Kowalikowej z okazji 40‑lecia pracy twórczej, Kraków.
• Onichimowska A., 2009, Maciek i łowcy duchów, Łódź.
• Pamuła M., 2003, Metodyka nauczania języków obcych w kształceniu zintegrowanym, Warszawa.
• Pamuła­‑Behrens M., Szymańska M., 2017, W polskiej szkole. Materiały do pracy z uczniami z doświadczeniem migracji. Przewodnik, http://filpolska.up.krakow.pl/wp­‑content/uploads/2018/ 03/PRZEWODNIK­‑W­‑POLSKIEJ­‑SZKOLE.pdf [dostęp: 7.05.2017]
• Romanowicz A., 1993, Antologia zagadek, Białystok. (wybór)
• Sipe L.R., 2001, A palimpsest of stories. Young children’s construction of intertextual links among fairytale variants, “Reading Research and Instruction”, no. 40.
• Slavin R.E., 2013, Uczenie się oparte na współpracy: dlaczego praca w grupach jest skuteczna?, w: Dumont H., Instance D., Benavides F., red., Istota uczenia się: wykorzystanie wyników badań w praktyce, Warszawa.
• Spitzer M., 2007, Jak uczy się mózg, tłum. Guzowska-Dąbrowska M., Jagodzińska M., Warszawa.
• Tabisz A., 2006, Kompetencja tekstotwórcza uczniów na przykładzie rozprawki, Opole.
• Wiśniewska H., 2001, Substytucja tekstowa – uczniowska strategia pisania form wypowiedzi, w: Witosz B., red., Stylistyka a pragmatyka, Katowice.
• Wood D.J., 1998, How Children Think and Learn. The Social Contexts of Cognitive Development, Oxford.
• Zawodniak J., 2009, Twórcze i odtwórcze aspekty wczesnego nabywania sprawności pisania w języku obcym, w: Sikora­‑Banasik D., red., Wczesnoszkolne nauczanie języków obcych. Teoria i praktyka, Warszawa.