O niektórych aspektach antagonizowania się kultur w społeczności turystów i mieszkańców. Rozważania na kanwie teorii dezorganizacji i organizacji społecznej Thomasa i Znanieckiego

• Authors: Tomaszewska Monika

Title variants

EN

On some aspects of the antagonizing of cultures in the community of tourists and locals. Reflections on the theory of disorganisation and social organization by Thomas and Znaniecki

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest wskazanie na perspektywę wykorzystania teorii dezorganizacji i reorganizacji społecznej Thomasa i Znanieckiego do analizy konfliktogennych zachowań oraz postaw zachodzących w relacjach społecznych pomiędzy turystami a mieszkańcami recepcji turystycznej. Teoria dezorganizacji i reorganizacji społecznej należy do teorii określających charakter zmiany. Opisuje proces zrywania więzi i charakter relacji społecznych, zachodzących w środowisku polskich chłopów – migrantów przybyłych do Ameryki w końcu XIX w. W artykule zaaplikowano i wykorzystano elementy teorii dezorganizacji i reorganizacji społecznej Thomasa i Znanieckiego do badan związanych z turystyką. Teoria posłużyła do wyjaśnienia charakteru stosunków społecznych związanych z turystyką. W szczególności wykorzystano elementy tej teorii do wyjaśnienia relacji zachodzących pomiędzy społecznością turystów a społecznością mieszkańców recepcji turystycznej. Przyjęto, że przejściowa obecność turystów na terytorium mieszkańców recepcji turystycznej staje się podłożem konfliktu zachodzącym w relacjach pomiędzy dwiema zróżnicowanymi społecznościami: mieszkańców recepcji turystycznej i turystów. Zauważono, że wpływ turystów na proces przemian zachodzących w strukturze społeczności mieszkańców ma charakter przejściowy i dotyczy jedynie części społeczności. Dla prowadzenia powyższych analiz szczególnie pomocna okazała się kategoria systemu aksjonormatywnego. Wskazano, że funkcjonowanie w tej samej przestrzeni dwóch zróżnicowanych systemów aksjonormatywnych: mieszkańców i turystów może być podłożem konfliktu, którego rezultatem jest proces pewnej przejściowej dezorganizacji w społecznościach odwiedzanych, po którym następnie dokonuje się w proces reorganizacji polegający na włączeniu obecności turystów jako trwałego elementu systemu. Reorganizacja może przybrać formę pozytywnej reorganizacji, kiedy turystyka staje się nośnikiem nowych wzorów i wartości lub negatywnej reorganizacji, kiedy turystyka staje się źródłem patologii: alkoholizmu, narkomanii, wykluczenia społecznego.

EN

The aim of the article is to indicate the possibility of using the theory of social organization and disorganization of Thomas and Znaniecki to analyze the conflictual behavior and attitudes occurring in social relations between tourists and residents. The theory of disorganization and social organization belongs to the theory of defining the nature of the change. It describes the process of breaking the bonds of social relations in the system aksjonormatywnym in an American migrants end of the nineteenth century. The article was used extensively discussing Znaniecki phenomenon of disorganization and reorganization of social research on the factors antagonizing cultures community of tourists and residents. Pointed to the impact of tourism as one of the factors of socio-cultural. It is assumed that the presence of tourists is causing the conflict in relations between the two communities: residents and tourists. It was noted that the impact of tourists on the process of change taking place in the structure of community residents is temporary and applies to both changing attitudes and values. To conduct these analyzes proved to be particularly useful category system axio-normative. It indicated that the operation in the same space of two different systems aksjonormatywnych: residents and tourists may underlie the conflict, which resulted in a process of transition disorganization, followed by a process of reorganization

Keywords

PL

turyści; mieszkańcy; relacje turyści – mieszkańcy; teoria dezorganizacji i organizacji społecznej

EN

Tourists; residents; tourists relations – residents disorganization theory and social; organization

• Publisher: Zakład Edukacji Międzykulturowej i Badań nad Wsparciem Społecznym, Wydziału Nauk Historycznych i Pedagogicznych Uniwersytetu Wrocławskiego
• Journal: Multicultural Studies
• Year: 2017
• Issue: 2
• Pages: 117-135

Dates

published

2017-12-04

Contributors

author

Tomaszewska Monika

• Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Opolski

References

• Bauman, Z. (1999). Znaniecki nam współczesny. W: E. Hałas (red.), Teoria socjologiczna Floriana Znanieckiego a wyzwani XXI wieku. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Cappai, G. (1999). Organizacje migrantów ich porządek i ewolucja. W:) E. Hałas (red.) Teoria socjologiczna Floriana Znanieckiego a wyzwania XXI wieku. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Dulczewski, Z. (1999). Aktualność noty metodologicznej. W: E. Hałas (red.) Teoria Floriana Znanieckiego a wyzwania XXI wieku Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Fine G.A. (1999). Tworzenie ram dla norm (w:) E. Hałas (red.)Teoria socjologiczna Floriana Znanieckiego a wyzwania XXI wieku. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Galor, Z. (1990). Socjalizacja a klasy społeczne – zarys problematyki na podstawie pracy W. Thomasa i F. Znanieckiego Chłop polski w Europie i Ameryce. Studia Socjologiczne. 1–2, 9–25.
• Galor, Z. (2006). Własność a stadia rozwoju ekonomicznego i dezorganizacja społeczna w pracy W.I. Thomasa, F. Znanieckiego: Chłop Polski w Europie i w Ameryce. W: Z Warsztatu Badawczego Katedry Nauk Społecznych, R. 8, Katedra Nauk Społecznych AR w Poznaniu, Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa w Poznaniu, Poznań 2006, ss. 39–48.
• Galor, Z. & Goryńska-Bittner, B. (2006).Wykorzenienie i migracja a zasoby dla innych (w:) J. Stępień (red.), Praca i kapitał społeczny w procesie Społeczeństwa Obywatelskiego, Poznań: WSNHiD.
• Hałas, E. (1999). Teoria Floriana Znanieckiego a wyzwania XXI wieku. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Hiller, H.(1976) Escapism, Penetration and Response: Industrial Tourism in the Carribean, Carribean Studies, Vol. 16 No. 2, pp. 92–117.
• Jafari, J. (1987). System turystyki. Społeczno-kulturowe modele do zastosowań teoretycznych i praktycznych. Problemy Turystyki. 3(37), s. 3–17.
• Jarosz, M. (1987). Dezorganizacja w rodzinie i społeczeństwie. Gdańsk: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
• Klasyczna socjologia kulturowa a nowe odkrycie spuścizny Floriana Znanieckiego. Studia Socjologiczne 2005.
• Komorowska, K. (2003). Turystyka a społeczności lokalne – przykład tatrzański. Studia Regionalne i Lokalne. Nr 3 (13), s. 79–97.
• Marié, M. (1987). Społeczności lokalne i turystyka: kierunki badań. Problemy Turystyki. 2 (36)
• Mazurek, M.(2015). Rola pielgrzymek w kształtowaniu tożsamości kaszubskiej, Colloquium WNHiS. Kwartalnik Nr 3, s. 125–142.
• McCannell, D. (2001). Turysta. Nowa epoka klasy próżniaczej, Warszawa: Wydawnictwo MUZA.
• Merton, R. (2002). Teoria socjologiczna i struktura społeczna. Warszawa: PWN.
• Ostrowski, P. (1984a). Przemiany stosunków międzyludzkich w społecznościach lokalnych regionów turystycznych. W: K. Przecławski (red.). Turystyka a człowiek i społeczeństwo. Warszawa: IWZZ.
• Ostrowski, P. (1984b). Turystyka a postawa tolerancji – teoretyczne i metodologiczne implikacje badań empirycznych. W: K. Przecławski (red.). Turystyka a człowiek i społeczeństwo. Warszawa: IWZZ.
• Ostrowski, P. & Skórzyński, Z. (1984). Turystyka a przemiany społeczno-kulturowe społeczności odwiedzanych. W: K. Przecławski (red.). Turystyka a człowiek i społeczeństwo. Warszawa: IWZZ.
• Przecławski, K. (1991). O socjologiczne wyjaśnienie zjawiska turystyki. Problemy Turystyki. 3/4 (53/54).
• Przecławski, K. (1978). Socjologiczne problemy turystyki. Problemy Turystyki. nr 2.
• Przecławski, K. (1994). Turystyka a świat współczesny. Warszawa: Wydawnictwa UW.
• Stępień, M. (2008), Communitas i struktura u Victora Turnera. Kilka uwag o funkcjonalnych aspektach prawa, [w:] O. Bogucki, S. Czepita (red.), System prawny a porządek prawny, Szczecin, Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego.
• Szczepański, J. (1965). Elementarne pojęcia socjologii. Warszawa: PWN.
• Sztompka, P. (2002). Socjologia. Analiza społeczeństwa. Warszawa: Wydawnictwo Znak.
• Szacki, J. (2005a). Historia myśli socjologicznej. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• Thomas, W. & Znaniecki, F. (1976). Chłop Polski w Europie i Ameryce, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa. Tom 4, Dezorganizacja i reorganizacja w Polsce i Tom 5, Organizacja i dezorganizacja w Ameryce. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
• Turner V. (2005), Gry społeczne, pola i metafory. Symboliczne działanie w społeczeństwie, WUJ, Kraków.
• Turner V (2010), Proces rytualny, PIW, Warszawa 2010.
• Znaniecki, F. (2011). Relacje społeczne i role społeczne. Warszawa: PWN.
• Znaniecki, F. (1952). Nauka o kulturze. Urbana : University of Illinois Press.

Identifiers

ISBN

978-83-7977-246-9

ISSN

2451–2877

DOI

10.23734/mcs.2017.2.117.135