Polityki równości płci – możliwości i ograniczenia rozwoju na poziomie samorządowym

• Authors: Marta Rawłuszko

Title variants

EN

Gender Equality Politics – Development Opportunities and Limitations at the Local Government Level

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł podejmuje próbę oceny potencjału administracji samorządowej jako partnerki ruchu kobiecego i innych ruchów emancypacyjnych w Polsce, w promowaniu zmian społecznych na rzecz równości. Opracowanie wykorzystuje ramy teoretyczne związane z pojęciem państwowego feminizmu oraz polityk równościowych. Opiera się na wynikach badań nad stopniem instytucjonalizacji idei równego traktowania w ramach działań administracji samorządowej. Artykuł składa się z czterech głównych części. Pierwsza problematyzuje państwo w kontekście aktualnych postulatów ruchów emancypacyjnych w Polsce oraz obowiązujących ram prawnych. Druga określa obecny dorobek polskich gender studies związany z tym tematem i zaznacza teoretyczne punkty odniesienia dla badań empirycznych zaprezentowanych w części trzeciej. Ostatni fragment to dyskusja wyników przeprowadzona w kontekście aktualnych wyzwań stojących przed ruchami społecznymi, które podnoszą postulaty walki z dyskryminacją i wykluczeniem w Polsce.

EN

The article aims at evaluating the capabilities of local government as a partner of women’s and emancipation movements in Poland in promoting social changes in favour of greater equality. The paper employs theoretical framework of state feminism and gender equality politics. It is based on the research findings concerning the extent to which local government administration embraees the idea of equal treatment. The article consists of fours parts. The first one conceptualizes state with the reference to the present claims of emancipation movements in Poland and legal framework. The second part defines Polish gender studies’ achievements related to the topic. It also sets the theoretical background for the empirical research presented in the third part. The last section discusses the findings in the context of current challenges faced by social movements fighting discrimination and exclusion in Poland.

Keywords

PL

równe traktowanie; państwowy feminizm; polityki równościowe; ruchy emancypacyjne; samorząd

EN

gender equality; state feminism; gender equality politics; gender mainstreaming; local government

• Publisher: Institute of Philosophy and Sociology, Polish Academy of Sciences
• Journal: Studia Socjologiczne
• Year: 2014
• Issue: 4(215)
• Pages: 185–208

Contributors

author

Marta Rawłuszko

• Podyplomowe Studia Gender Studies, Instytut Badań Literackich PAN, ul. Nowy Świat 72, 00-330 Warszawa

References

• Antosz, Patrycja. 2012. Równe traktowanie standardem dobrego rządzenia. Raport z badań sondażowych. Warszawa: Kancelaria Prezesa Rady Ministrów (http://bit.ly/1egazr7, dostęp 25.02.2015).
• Banaszak, Lee Ann. 2010. The Women’s Movement Inside and Outside the State. Cambridge: Cambridge University Press.
• Beveridge, Fiona i Sue Nott. 2002. Mainstreaming: A Case for Optimism and Cynism. „Feminist Legal Studies” vol. 10, 3–4: 299–311.
• Booth, Christine i Cinnamon Bennet. 2002. Gender Mainstreaming in the European Union. Towards a New Conception and Practice of Equal Opportunities. „The European Journal of Women’s Studies” vol. 9, 4: 430–446.
• Charkiewicz, Ewa. 2012. Gender mainstreaming do nikąd. Biblioteka Online Think-Tanku Feministycznego (http://bit.ly/1bJkhCQ, dostęp 25.02.2014).
• Connell, R. W. 1987. Gender and Power. Society, the Person and Sexual Politics. Stanford: Stanford University Press.
• Crenshaw, Kimberle. 1991. Mapping the Margins: Intersectionality, Identity Politics, and Violence Against Women of Color. „Stanford Law Review” vol. 43: 1241–1299.
• Czerwińska, Anna, Karolina Kędziora, Joanna Piotrowska i Krzysztof Śmiszek. 2013. Polityka równości w samorządzie. Standardy wdrożenia i system pomiaru. Warszawa: Fundacja Feminoteka, Polskie Towarzystwo Prawa Antydyskryminacyjnego, Instytut Laudator.
• Daly, Mary. 2005. Gender Mainstreaming in Theory and Practice. „Social Politics: International Studies in Gender, State and Society” vol. 12, 3: 433–450.
• Daly, Mary. 2011. What Adult Worker Model? A Critical Look at Recent Social Policy Reform in Europe from a Gender and Family Perspective. „Social Politics: International Studies in Gender, State & Society” vol. 18, 1: 1–23.
• Domaradzka, Anna. 2009. Liderki polskich organizacji kobiecych – próba typologii. W: B. Budrowska (red.). Kobiety – Feminizm – Demokracja. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofi i i Socjologii PAN.
• Equality Act: Specific Duties to Support the Equality Duty. 2011. Government Equalities Offices (http://bit.ly/1cjua5h, dostęp 25.02.2014).
• Esping-Andersen, Gøsta. 2009. The Incomplete Revolution: Adapting Welfare States to Women's New Roles. Cambridge: Polity Press.
• Eveline, Joan, Carol Bacchi i Jennifer Binns Jennifer. 2010, Gender Mainstreaming versus Diversity Mainstreaming: Methodology as Emancipator Politics. W: C. Bacchi i J. Eveline (red.). Mainstreaming Politics: Gendering Practices and Feminist Theory. Adelaide: University of Adelaide Press.
• Fuszara, Małgorzata. 2003. Równe szanse czy szklany sufit? Kobiety w samorządach lokalnych. W: A. Titkow (red.). Szklany sufi t. Bariery i ograniczenia karier kobiet. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
• Fuszara, Małgorzata. 2006. Kobiety w polityce. Warszawa: Wydawnictwo TRIO.
• Fuszara, Małgorzata. 2007. Polityka jako obszar nierówności kobiet i mężczyzn w Polsce. W: Ch. Ockrent (red.). Czarna księga kobiet. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B.
• Fuszara, Małgorzata, Magda Grabowska, Joanna Mizielińska i Joanna Regulska. 2008. Współpraca czy konflikt? Państwo, Unia i kobiety. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Gajewska, Agnieszka. 2008. Hasło: feminizm. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
• Górnicka-Boratyńska, Aneta. 2001. Stańmy się sobą. Cztery projekty emancypacji (1863–1939). Izabelin: Świat Literacki.
• Grabowska, Magdalena i Marta Rawłuszko. 2011. Równość standardem dobrego samorządu: raport z badań ankietowych (http://bit.ly/1huEkTM, dostęp 25.02.2013).
• Graff, Agnieszka. 2003. Świat bez kobiet. Płeć w polskim życiu publicznym. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B.
• Graff, Agnieszka. 2008. Rykoszetem. Rzecz o płci, seksualności i narodzie. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B.
• Grigolo, Michele. 2011. Incorporating Cities into the EU Anti-discrimination Policy: Between Race Discrimination and Migrant Rights. „Ethnic and Racial Studies” vol. 34, 10: 1751–1769.
• Hammarberg, Thomas. 2009. Recommendation on systemic work for implementing human rights at the national level. CommDH(2009)3. Strasbourg: Commissioner for Human Rights (http://bit.ly/1o31keC, dostęp 25.02.2014).
• Hankivsky, Olena. 2005. Gender vs. Diversity Mainstreaming: A Preliminary Examination of the Role and Transformative Potential of Feminist Theory. „Canadian Journal of Political Science” vol. 38, 4: 977–1001.
• Heinen, Jacqueline. 1997. Public/Private. Gender, Social and Political Citizenship in Eastern Europe. „Theory and Society” vol 26, 4: 577–597.
• hooks, bell. 2013. Teoria feministyczna. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Jahan, Rounaq. 1996. The Elusive Agenda: Mainstreaming Women in Development. „The Pakistan Development Review” vol. 35, 4: 825–834.
• Jankowska, Karolina. 2007. Kobiety w zrównoważonym rozwoju – od emancypacji separatystycznej do gender mainstreaming. Przełom w ruchu kobiecym?. W: J. Kochan i A. Koś (red.). Feminizm i radykalizm wśród ruchów społecznych i perspektyw krytycznych. Szczecin: Wydawnictwo Z naszej strony.
• Joined-up governance: connecting fundamental rights. 2014. European Union Agency for Fundamental Rights (http://bit.ly/1dtAZl8, dostęp 25.02.2014).
• Kondratowicz, Ewa. 2001. Szminka na sztandarze. Warszawa: Wydawnictwo Sic!
• Lister, Ruth. 1997. Citizenship: Feminist Perspectives. Hampshire: Macmillan Press.
• Lombardo, Emanuela. 2003. EU Gender Policy. Trapped in the ‘Wollstonecraft Dillemma?’. „The European Journal of Women’s Studies” vol. 10, 2: 159–180.
• Lombardo, Emanuela i Petra Meier. 2006. Gender Mainstreaming in the EU. Incorporating Feminist Reading?. „The European Journal of Women’s Studies” vol. 13, 2: 151–166.
• MacKinnon, Catharine A.1989. Toward a Feminist Theory of the State. Cambridge: Harvard University Press.
• Malinowska, Ewa. 1999. Organizacje kobiece w Polsce. „Studia Socjologiczne” 1: 69–100.
• McBride, Dorothy E. i Amy G. Mazur. 2010. The Politics of State Feminism. Philadelphia: Temple University Press.
• Monro, Surya. 2006. Evaluating Local Government Equalities Work: The Case of Sexualities Initiatives in the UK. „Local Government Studies” vol. 32, 1: 19–39.
• Orloff, Ann Shola. 1993. Gender and the Social Rights of Citizenship: The Comparative Analysis of Gender Relations and Welfare States. „American Sociological Review” vol. 95, 4: 1076–1110.
• Pateman, Carol. 1989. The Disorder of Women. Democracy, Feminism and Political Theory. Cambridge: Polity Press.
• Penn, Shana. 2003. Podziemie kobiet, Warszawa: Rosner & Wspólnicy sp. z o.o.
• Phillips, Anne (red.). 1998. Feminism and Politics. Oxford: Oxford University Press.
• Piekutowska, Anna. 2011. „Bilans zysków i strat w oczach liderek polskiego feminizmu. Manifa od 2000 do 2011 roku”. Warszawa: Wydział Filozofii i Socjologii. Uniwersytet Warszawski. Praca licencjacka na kierunku Socjologia.
• Pollack, Mark A. i Emilie Hafner-Burton. 2000. Mainstreaming Gender in the European Union. „Journal of European Public Policy” vol. 7, 3: 432–456.
• Prügl, Elisabeth. 2011. Diversity Management and Gender Mainstreaming as Technologies of Government. „Politics and Gender” vol. 7: 71–89.
• Rawłuszko, Marta. 2013. „Równość standardem dobrego samorządu. Raport badawczy – badanie jakościowe”. Niepublikowany raport opracowany w ramach projektu „Równość standardem dobrego samorządu”.
• Rees, Teresa. 2005. Reflections on the Uneven Development of Gender Mainstreaming in Europe. „International Feminist Journal of Politics” vol. 7, 4: 555–574.
• Richardson, Diane i Surya Monro. 2013. Public Duty and Private Prejudice: Sexualities Equalities and Local Government. „The Sociological Review” vol. 61: 131–152.
• Równouprawnienie płci?. 2013. Komunikat z badań. BS/31/2013. Warszawa: Centrum Badania Opinii Społecznej. (http://bit.ly/OzcPAc, 25.02.2014).
• Rutkowska, Ewa. 2008. Studium przypadku: polityka równości płci w Polsce. W: Gender Mainstreaming. Jak skutecznie wykorzystać jego polityczny potencjał?, Warszawa: Przedstawicielstwo Fundacji im. Heinricha Bölla.
• Sawer, Marian. 2007. The Fall of Femocrat. W: J. Outshoorn i J. Kantola (red.). Changing State Feminism. New York: Palgrave Macmillan.
• Saxonberg, Steven. 2013. From Defamilialization to Degenderization: Toward a New Welfare Typology. „Social Policy & Administration” vol. 47, 1: 26–49.
• Schunter-Kleemann, Susanne i Dieter Plehwe. 2009. Gender mainstreaming. Włączanie kobiet do neoliberalnej Europy?. Biblioteka Online Think Tanku Feministycznego (http://bit.ly/ OyPuP6, dostęp: 25.02.2014).
• Siemieńska, Renata (red.). 2003. Aktorzy życia publicznego. Płeć jako czynnik różnicujący. Warszawa: Scholar.
• Siemieńska, Renata (red.). 2005. Płeć – wybory – władza. Warszawa: Scholar.
• Squires, Judith. 1999. Gender in Political Theory. Cambridge: Polity Press.
• Squires, Judith. 2005. Is Mainstreaming Transformative? Theorizing Mainstreaming in the Context of Diversity and Deliberation. „Social Politics: International Studies in Gender, State and Society” vol. 12, 3: 366–388.
• Szelewa, Dorota i Michał Polakowski. 2008. Who Cares? Changing Patterns of Childcare in Central and Eastern Europe. „Journal of European Social Policy” vol. 18, 2: 115–131.
• Verloo, Mieke. 2001. Another Velvet Revolution? Gender Mainstreaming and the Politics of Implementation. IWM Working Paper nr 5/2001, Vienna: IWM.
• Verloo, Mieke. 2005. Displacement and Empowerment: Reflections on the Concept and Practice of the Council of Europe Approach to Gender Mainstreaming and Gender Equality. „Social Politics: International Studies in Gender, State and Society” vol. 12, 3: 344–365.
• Walby, Sylvia. 2003–4. Gender mainstreaming. Productive Tensions in Theory and Practice. Contribution to ESRC Gender Mainstreaming Seminars 2003–2004 (http://bit.ly/1mFbKFZ, dostęp 25.02.2014).
• Walby, Sylvia. 2005. Introduction: Comparative Gender Mainstreaming in a Global Era. „International Feminist Journal of Politics”, vol. 7, 4: 453–470.
• Walby, Sylvia. 2011. The Future of Feminism. Cambridge: Polity Press.
• Walczewska, Sławomira. 1999. Damy, rycerze i feministki. Kraków: Wydawnictwo eFKa.
• Walczewska, Sławomira (red.). 2005. Feministki własnym głosem o sobie. Kraków: Wydawnictwo eFKa.
• Woodward, Alison E. 2001, Gender Mainstreaming in European Policy: Innovation or Deception, Discussion Paper (http://bit.ly/1fCvncu, dostęp: 25.02.2012).
• Woodward, Alison E. 2003. European Gender Mainstreaming: Promises and Pitfalls of Transformative Policy. „Review of Policy Research” vol. 20. 1: 65–68.
• Woodward, Alison E. 2008. Too late for gender mainstreaming? Taking stock in Brussels. „Journal of European Social Policy” vol. 18, 3: 289–302.
• Unmüßig, Barbara. 2008. Gender Mainstreaming. Co zostało z radykalizmu koncepcji dziesięć lat po Pekinie? W: Gender Mainstreaming. Jak skutecznie wykorzystać jego polityczny potencjał?, Warszawa: Przedstawicielstwo Fundacji im. Heinricha Bölla.
• Ustawa o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania. 2010. Dziennik Ustaw nr 254, poz. 1700.
• Young, Brigitte. 2000. Disciplinary Neoliberalism in the European Union and Gender Politics. „New Political Economy” vol. 5, 1: 77–98.
• Z perspektywy równości płci. Ramy koncepcyjne, metodologia i przykłady dobrych praktyk. 2005. Warszawa: Sekretariat Pełnomocnika Rządu ds. Spraw Równego Statusu Kobiet i Mężczyzn.
• Żarnowska, Anna i Andrzej Szwarc. 1994. Kobieta i świat polityki. Polska na tle porównawczym w XIX i początkach XX wieku. Warszawa: Wydawnictwo DiG.