Zmiany inwolucyjne ciśnienia tętniczego krwi oraz tętna u kobiet i mężczyzn w wieku 21-60 lat w aspekcie prozdrowotnym

• Authors: Małgorzata Żychowska , Marian Gawinek , Monika Nowak , Michał Żak

Title variants

EN

Health aspects of involutionary changes of blood pressure and heart rate of women and men between 21-60 years of age

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Cel pracy: Podjęte badania miały na celu określić zmiany ontogenetyczne dorosłych kobiet i mężczyzn ciśnienia krwi i tętna w populacji o niskim statusie społeczno-ekonomicznym. Materiał i metody: W pracy wykorzystano wyniki badań 142 kobiet i 97 mężczyzn, mieszkańców południowej Lubelszczyzny. Badanych podzielono na grupy wiekowe, 21-30, 31-40, 41-50 oraz 51-60 lat. Wykonano następujące pomiary: ciśnienia tętniczego krwi oraz tętna. Wyniki poddano analizie statystycznej, obliczono wartości średnie i odchylenia standardowe dla każdej z grup wiekowych oraz wskaźnik dymorfizmu (WD). Wyniki i wnioski: Uzyskane wyniki wskazują na niepokojące zmiany nadciśnieniowe u mężczyzn w całym badanym okresie ontogenezy. U kobiet zaobserwowano bardziej regularny przyrost ciśnienia tętniczego z wiekiem; zmiany chorobowe pojawiają się dopiero w najstarszej z grup wiekowych. Nie stwierdzono nietypowych zmian w częstości skurczów serca. Zróżnicowanie międzypłciowe w badanej populacji względem ciśnienia tętniczego malało z wiekiem badanych.

EN

Aim of work: The aim of this experiment was to determine ontogenetic changes of adult women's and men's blood pressure and heart rate within the population with low SES. Material and methods: our work made use of examination results of 142 women and 97 men ― habitants of southern Lublin Voivodeship. The examined were divided into 3 age group: 21-30, 31-40, 41-50 and 51-60. We measured pressure and heart rate. Our results were subject to the statistic analysis, average values and those of the standard deviation were calculated for all the age groups, as well as the dimorphism index. Results and conclusion: the results of the experiment indicate worrying changes in blood pressure in men independently of the age group. We recorded a more regular increase in women's blood pressure and pathological changes appear only in the oldest age group. Non-standard changes in hearth rate were not found. WD index of blood pressure diminished along with age of the examined.

Keywords

PL

inwolucja; nadciśnienie; zróżnicowanie międzypłciowe; ontogeneza

EN

involution; hypertension; sexual balance; ontogenesis

• Publisher: Małopolska Wyższa Szkoła Ekonomiczna
• Journal: Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie
• Year: 2009
• Issue: 3(14)
• Pages: 231-244

Dates

published

2009-12

Contributors

author

Małgorzata Żychowska

• Wydział Zarządzania i Turystyki, Małopolska Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Tarnowie, 33-100 Tarnów, ul. Szeroka 9

author

Marian Gawinek

• Wydział Zarządzania i Turystyki, Małopolska Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Tarnowie, 33-100 Tarnów, ul. Szeroka 9

author

Monika Nowak

• Wydział Zarządzania i Turystyki, Małopolska Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Tarnowie, 33-100 Tarnów, ul. Szeroka 9

author

Michał Żak

• Wydział Zarządzania i Turystyki, Małopolska Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Tarnowie, 33-100 Tarnów, ul. Szeroka 9

References

• Bielicki T., Szklarska A., Welon Z., Brajczewski C. 1997. Nierówności społeczne w Polsce antropologiczne badania poborowych w trzydziestoleciu 1965-1995. Monografie Zakładu Antropologii PAN nr 16. Wrocław: PAN. ISBN 83-901487-65. s. 67-82.
• Bouchard C, Malina R., Perusse L. 1997. Genetics of fitness and physical performance. Champaign, IL: Human Kinetics. ISBN 0873229517.
• Bouchard C, & Shephard R.J. 1993. Physical activity, fitness and health: The model and key concepts. In: C. Bouchard, R.J. Shephard, & T. Stephens (Eds.), Physical activity, fitness, and health: consensus statement. Champaign, IL: Human Kinetics Publishers, pp. 11-20.
• Charzewski J. 1984. Społeczne uwarunkowania rozwoju fizycznego dzieci warszawskich. Studia i Monografie. Warszawa: AWF.
• Dutkiewicz W. 1990. Dziecko wiejskie. Kielce: WSP.
• Elżanowska D., Siniarska A. 1982. Sprawność psychomotoryczna ludzi z terenów o różnym stopniu uprzemysłowienia. W: N. Wolański, A. Siniarska (red.). Ekologia populacji ludzkich. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydaw. Polskiej Akademii Nauk. ISBN 83-04-01132-8.
• Gołąb S. i in. 1980. Normy rozwoju sprawności ruchowej dzieci i młodzieży z Nowej Huty. Wydawnictwo Skryptowe nr 41. Kraków: AWF.
• Grim C, Robinson M. 1994. Blood pressure variation. Dordrecht Netherlands: Kliwer Academic.
• Janusz A., Igniasiak Z. 1993. Populacja dzieci wiejskich w badaniach longitudinalnych. Cz. 1. Studia i Monografie nr 36. Wrocław: AWF. ISBN 83-85279-37-7.
• Mleczko E., Ambroży T. 1997. Zanieczyszczenia środowiska naturalnego a rozwój somatyczny i funkcjonalny dzieci i młodzieży z regionu krakowskiego. "Antropomotoryka" nr 16, s. 63-71.
• Mongeau J.G. 1987. Heredity and blood pressure in humans. An overview. "Pediatrie Nephrology" no 1, p. 69-75.
• Murphy E.A. 1973. Genetics in hypertension. "Circulation Research", p. 32-33.
• Osiński W. 2003. Antropomotoryka. Poznań: AWF. ISBN 83-88923-22-6.
• Panek S., Bocheńska Z., Chrzanowska M. 1979. Zmiany sekularne w rozwoju dzieci i młodzieży z Nowej Huty 1967-1977. "Materiały i Prace Antropologiczne" nr 97, s. 3-15.
• Prejbisz A., Cendrowska-Demkow I., Makowiecka-Cieśla M., Januszewicz A. 2007. 30-letnia kobieta z nadciśnieniem tętniczym i hipokaliemią. "Medycyna Praktyczna" nr 10.
• Przewęda R., Dobosz J. 2003. Growht and physical fitness of Polish youths in two succesive decades. "Journal of Sports Medicine and Physical Fitnes" nr 43, s. 1-10.
• Rapp J.P. 1983. Genetics of experimental and human hypertension. In: J. Genest, O. Kuchen, P. Ha-met, M. Can tin (eds.). Hypertension: physiopatology and treatment. New York: McGraw-Hill, s. 582-598.
• Schmieder R.E i in. 2007. Rengin-angiotensin system and cardiovascular risk. "The Lancet" no 369, p. 1208-1219.
• Shu-Chuan L. i in. 1995. Evidence for a major gene influencing 7-ear increases in diastolic blood pressure with age. "American Journal of Human Genetics" no 57, p. 1169-1177.
• Sing C.F., Boerwinkle E., Tuner S.T. 1986. Genetics of primary hypertension. "Clinical Experimental Hypertension" A8, p. 623-651.
• Skinner J.S., Oja P. 1994. Laboratory and field tests for assessing health-related fitness. Human Kinetics.
• Skład M. (red.), 2000. Wybrane wskaźniki rozwoju biologicznego dziewcząt i chłopców z Podlasia. Biała Podlaska: Wyd. Instytutu Wychowania Fizycznego i Sportu.
• Strzelczyk R., 1990. Rozwój fizyczny i sprawność fizyczna dzieci wiejskich na tle rówieśników z miasta: przegląd badań. Poznań: AWF.
• Szopa J., Mleczko E., Cempla J. 1985. Zmienność oraz genetyczne i środowiskowe uwarunkowania podstawowych cech psychomotorycznych i fizjologicznych w populacji wielkomiejskiej, w przedziale wieku 7-62 lata. Wydawnictwo Monograficzne ISSN 0860-0643, nr 25. Kraków: AWF.
• Szopa J. 1990. Genetyczne i środowiskowe uwarunkowania rozwoju somatycznego między 7-14 rokiem życia: wyniki longitudinalnych badań rodzinnych. Wydawnictwo Monograficzne ISSN 0860-0643, nr 42. Kraków: AWF.
• Szopa J., Mleczko E., Żychowska M., Jaworski J., Bujas P. 1999: Possibilities of determination of genetic conditionings of somatic and functional traits on the backgrounds of family studies: the review of results of comparison of five Polish populations. "Journal of Human Kinetics" nr 2.
• Szopa J., Mleczko E., Żak S. 1988. Podstawy antropomotoryki. Kraków: PWN.
• Wilczewski A. 1986: Rozwój fizyczny dzieci i młodzieży województwa bialskopodlaskiego. Bialskopodlaskie Warsztaty Badawcze. Warszawa: AWF.
• Ward R. 1990. Familial aggregation and genetics epidemiology of blood pressure. In: J.H. Larach, B.M. Brenner (eds.). Hypertension: pathophysiology, diagnosis and management. Vol. 1. New York: Ravel Press. ISBN 0-88167-493-t, p. 81-99.
• Wiliams R.R i in. 1988. Definition of genetic factors in hipertension: a search of major genes, polygenes, and homogeneous subtypes. "Journal of Cardiovascular Pharmacology" no 12.
• Wolański N. 1986. Rozwój biologiczny człowieka. Cz. 1-2. Warszawa, PWN. ISBN 83-01-04240-0.
• Wolański N., Pyżuk M. 1973. Psychomotor properties in 1, 5-99 years-old inhabitants of Polish rural areas. "Studies in Human Ecology" no 1.
• Żychowska M. 2007: Zmienność i podobieństwa rodzinne wybranych zdolności motorycznych i cech funkcjonalnych organizmu człowieka. Katowice: AWF. ISBN 978-83-60841-00-6.