Van wafel naar vafla: Een cartografie van Nederlandse leenwoorden in het Bulgaars

• Authors: Kaloyan Velikov

Title variants

PL

Od wafla do vafla — mapa niderlandzkich zapożyczeń w języku bułgarskim

EN

From wafel to vafla: A mapping of Dutch loanwords in Bulgarian

• Languages of publication: NL

Abstracts

NL

Het aantal Nederlandse leenwoorden in Bulgaars is relatief groot, maar door de historische ontwikkelingen en grote geografische afstand hebben beide taalregio’s door de eeuwen heen weinig rechtstreeks contact gehad. De meeste Nederlandse woorden zijn geleend via schriftelijk taalcontact, via een andere taal (met name Russisch, Frans, Duits en/of Engels), soms na een lange reis voordat ze uiteindelijk in het Bulgaars zijn terechtgekokomen. Door middel van deze talen hebben woorden uit het Afrikaans en andere niet-Europese talen ook Europa en het Bulgaars bereikt met name met behulp van het Nederlands als doorgeefluik. De Nederlandse leenwoorden in het Bulgaars behoren niet alleen tot het thema van de scheepvaart, zoals men tot voor kort heeft gesteld, maar betreffen bijna alle tweeëntwintig woordvelden die volgens Van der Sijs (2001, 78) “de volgorde waarin de mens en de mensheid de wereld leren en geleerd weten” beschrijven en op die manier het grote aanbod van Nederlandse ontleningen illustreren.

PL

Liczba niderlandzkich zapożyczeń w języku bułgarskim jest względnie duża, chociaż ze względu na uwarunkowania historyczne oraz dużą odległość geograficzną oba te regiony językowe miały niewielki bezpośredni kontakt na przestrzeni wieków. Większość niderlandzkich słów została zapożyczona przez kontakt pisemny za pośrednictwem innego języka (tj. rosyjskiego, francuskiego, niemieckiego i/lub angielskiego). Czasami dotarły one do języka bułgarskiego po długiej wędrówce. Za pomocą tych języków słowa z języka afrykanerskiego i innych pozaeuropejskich języków również dotarły do Europy oraz Bułgarii, a przyczynił się do tego w szczególności język niderlandzki. Niderlandzkie zapożyczenia w języku bułgarskim należą nie tylko do sfery żeglugi, jak do niedawna sądzono, a do 22 obszarów słownych. Nicoline van der Sijs (2001, 78) napisała: „the order in which the man and mankind learns the world and learned know”. Cytat ten ilustruje szeroką gamę niderlandzkich zapożyczeń.

EN

The number of Dutch loanwords in Bulgarian is relatively large, although due to historical developments and the large geographical distance the two language regions had little direct contact throughout the centuries. Most Dutch words are mostly borrowed via a written language contact, through another language (i.e. Russian, French, German and/or English), sometimes after a long ‘journey’ until they eventually end up in Bulgarian. By means of these languages words from Afrikaans and other non-European languages have also reached Europe and Bulgarian in particular with the help of Dutch as a conduit. The Dutch loanwords in Bulgarian belong not only to the sphere of shipping, as one has argued until recently, but almost to all the twenty-two word fields “the order in which the man and mankind learns the world and learned know” (2001, 78) described by Van der Sijs, illustrating the wide range of Dutch loans.

Keywords

NL

Nederlands; Bulgaars; leenwoorden; taalcontacten; leenwegen

PL

niderlandzki; bułgarski; zapożyczenia; kontakt języków; sposoby zapożyczania

EN

Dutch; Bulgarian; loanwords; language contact; ways of borrowing

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Humanistyczne
• Year: 2016
• Volume: 64
• Issue: 5: Neofilologia. Numer specjalny
• Pages: 115-123

Contributors

author

Kaloyan Velikov

• St. Cyril and Method University of Veliko Tarnovo

References

• Detrez, Raymond. 1977. ‘0Niderlandski zaemki v bălgarskiia ezik. Prinos kăm istoriiata na bălgarskata leksika.’ Slavica Gandensia 4: 121–174.
• Hyrkännen, Jukka. 1980. Seefahrt- und Fischereiterminologie nicht-slavischen Ursprungs im bulgarischen Schwarzmeergebiet. Helsinki: Suomalainen Tiedeakatemia.
• Kowalska-Szubert, Agata. 2013. Polder, lakmus en kordzik. Nederlandse lexicale ontleningen in het hedendaags Pools. Wroclaw: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Nikolova, Tsenka. 2000. ‘Nederlandse woorden in het hedendaags Bulgaars.” In Paul van den Heuvel (ed.). Interculturaliteit. Interculturele aspecten van de Neerlandistiek in Midden- en Oost-Europa, 114–121. Bratislava: Stimul.
• Parashekvov, Boris. 1981. ‘Nemski, niderlandski i skandinavski zaemki v bălgarskiia ezik.’ Săpostavitelno ezikoznanie 6 (3-5): 181–189.
• Sijs, Nicoline van der. 1996. Leenwoordenboek. De invloed van andere talen op het Nederlands. Den Haag: Sdu Utgevers & Antwerpen: Standaard Uitgeverij.
• Sijs, Nicoline van der. 2001. Chronologisch woordenboek van het Nederlands: De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen. Amsterdam & Antwerpen: Uitgeverij L.J. Veen.
• Sijs, Nicoline van der. 2010. Nederlandse woorden wereldwijd. Den Haag: Sdu Utgevers.
• Sijs, Nicoline van der. 2015. Uitleenwoordenbank, op www.meertens.knaw.nl/ uitleenwoordenbank/ (gehost door het Meertens Instituut).
• Vankov, Lyubomir. 1972. ‘Rannite zaemki ot angliiski ezik v bălgarski.’ Annuaire de l’université de Sofia 65 (1): 295–324.
• Velikov, Kaloyan. 2014. ‘Niderlandski zaemki v bălgarskiia ezik izvăn morskata tematika i trudnosti pri etimologiziraneto im.’ In Web-conference ‘Obštuvane bez granici’. Veliko Tarnovo, 137–143.
• Vesselinov, Dimitar , & Anna Angelova. 2015. Rečnik na frenskite dumi v bălgarskiia ezik I. Sofia: Univ. izdat.
• Vătov, Vărban. 1998. Leksikologiia na bălgarskiia ezik. Veliko Tarnovo: Abagar.

Identifiers

DOI

10.18290/rh.2016.64.5s-9