Podmiot w neoliberalizmie – kilka refleksji krytycznych

• Authors: Szczygieł Przemysław

Title variants

EN

Entity in neoliberalism – some critical reflections

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W niniejszym artykule autor prezentuje problematykę podmiotowości w warunkach kultury neoliberalnej w krytycznym ujęciu. Bada w nim zależności między neoliberalizmem a wytwarzaniem określonych typów podmiotowości. Użytecznym narzędziem w podejmowanej analizie jest koncepcja dwóch racjonalności opisanych przez Roberta Kwaśnicę: instrumentalnej i emancypacyjnej. Wytwarzanie określonych racjonalności odzwierciedla się w odmiennym nastawieniu do siebie, innych ludzi a także w stosunku do perspektyw edukacyjnych. Autor konstatuje, że edukacja często służy polepszaniu sytuacji na rynku pracy, konkurowaniu z innymi jednostkami, co myślenie o niej lokuje w perspekperspektywie racjonalności instrumentalnej. Zatem jedną z kluczowych funkcji dyskursu neoliberalnego jest budowanie określonej tożsamości jednostki, co odsłania jego walor edukacyjny.

EN

In this article the author presents the problem of subjectivity in terms of neoliberal culture from a critical perspective. The author explores relation between neoliberalism and production of certain types of subjectivity. A useful tool undertaken in this analysis is Robert Kwaśnica’s concept of two rationalities: instrumental and emancipatory. Production of certain rationalities is reflected in the varying attitudes to themselves, other people and also in relation to the educational prospects. The author concludes that education often serves for improving situation on the labor market and competing with other units. This way of thinking is located in the perspective of instrumental rationality. It turns out that one of the key features of the neoliberal discourse is therefore building a specific identity of the individual, which reveals its educational value.

Keywords

PL

podmiot; neoliberalizm; dyskurs; racjonalność

EN

entity; neoliberalism; discourse; rationality

• Publisher: Zielona Góra University Press
• Journal: Dyskursy Młodych Andragogów / Adult Education Discourses
• Year: 2016
• Volume: 17
• Pages: 35-42

Dates

published

2016

Contributors

author

Szczygieł Przemysław

References

• Bihr A., Nowomowa neoliberalna. Retoryka kapitalistycznego fetyszyzmu, Warszawa 2008.
• Bourdieu P., Wacquant L., Nowomowa neoliberalna, w: http://recyklingidei.pl/bourdieu-wacquant-nowomowa-neoliberalna, (z dn. 15.01.2016).
• Kwaśnica R., Dwie racjonalności. Od filozofii sensu ku pedagogice ogólnej, Wrocław 1987.
• Lemke T., Narodziny biopolityki. Michela Foucaulta wykłady w College de France na temat neoliberalnej rządomyślności, w: http://www.ekologiasztuka.pl/think.tank.feministyczny/kurs/f0049lemke.pdf (z dn. 6.10.2013).
• Lewartowska – Zychowicz M., Homo liberalis jako projekt edukacyjny. Od emancypacji do funkcjonalności, Kraków 2010.
• Łapniewska Z., Neoliberalny dyskurs, w: http://rownosc.info/rownosc.php/dictionary/item/id/486 (z dn. 28.09.2013).
• Michałowska D. A., Neoliberalizm i jego (nie)etyczne implikacje edukacyjne, Poznań 2013.
• Potulicka E., Teoretyczne podstawy neoliberalizmu a jego praktyka, [w:] E. Potulicka, J. Rutkowiak (red.), Neoliberalne uwikłania edukacji, Kraków 2010.
• Potulicka E., Rutkowiak J., Neoliberalne uwikłania edukacji, Kraków 2010.
• Rutkowiak J., Neoliberalna kultura indywidualizmu a dialogowanie społeczno – edukacyjne,[w:] E. Potulicka, J. Rutkowiak (red.), Neoliberalne uwikłania edukacji, Kraków 2010.

Identifiers

ISSN

2084-2740