Kompetencja retoryczna uczniów gimnazjum na przykładzie rozprawki

• Authors: Gabor Patrycja

Title variants

EN

Rhetorical competence of grammar school students on the basis of an essay

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł traktuje o stanie kompetencji retorycznej uczniów gimnazjum. W pierwszej kolejności autorka definiuje pojęcie kompetencja retoryczna. Następnie przedstawia jej składowe w odniesieniu do podstawy programowej (począwszy od pierwszego etapu edukacyjnego). Kolejno omawia wzorzec gatunkowy rozprawki oraz podstawowe kategorie retoryczne realizowane w rozprawkach uczniowskich takie jak: stawianie tezy lub hipotezy; dobieranie, porządkowanie, hierarchizowanie i selekcjonowanie argumentów; dobieranie trafnych przykładów; przeprowadzanie prawidłowego, logicznego wnioskowania; przestrzeganie podstawowych reguł organizacji kompozycyjnej tekstu i spójności formalnej.

EN

The article discusses the status of rhetorical competence of the grammar school students. Firstly, the author defines the concept of rhetorical competence. Then, she presents its components in relation to the core curriculum (starting from the first stage of education). The author sequentially discusses the sort model of the essay as well as basic rhetorical categories of the students’ essays, such as: putting forward the thesis or hypothesis; choosing, organising, prioritising and selecting arguments; selecting relevant examples; conducting a correct, logical reasoning; observing basic rules of compositional organization of the text and formal coherence.

Keywords

PL

Kompetencja retoryczna; uczniowie gimnazjum; rozprawka; pojęcie; składowe; podstawa programowa; wzorzec gatunkowy; podstawowe kategorie retoryczne

EN

Rhetorical competence; grammar school students; an essay; the concept; its components; the core curriculum; the sort model of the essay; basic rhetorical categories

• Publisher: Wydział Filologiczny Uniwersytetu Gdańskiego
• Journal: Język - Szkoła - Religia
• Year: 2014
• Volume: 9
• Issue: 2
• Pages: 67-83

Contributors

author

Gabor Patrycja

• Uniwersytet Opolski

References

• Bar J., Uwagi o strukturze i tematyce rozprawki, „Polonistyka” 1968, nr 4/5.
• Ćwiczenia z retoryki, red. Barłowska M., Budzyńska-Daca A., Załęska M., Warszawa 2010.
• Korolko M., Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny, Warszawa 1990.
• Kowal J., O sztuce pisania wypracowań, Kielce 1994.
• Kuziak M., Rzepczyński S., Jak pisać?, Bielsko-Biała 2008.
• Nocoń J., Metatekst w tekście uczniowskim (na przykładzie rozprawki), w: Studia pragmalingwistyczne 3. Czynności tworzenia i rozumienia wypowiedzi, red. Porayski-Pomsta J., Warszawa 2012.
• Podstawa programowa wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół, 23.12.2008, www.men.gov.pl [dostęp 20.02.2014].
• Słownik terminów literackich, red. Sławiński J., Wrocław 2008.
• Tabisz A., Kompetencja tekstotwórcza uczniów na przykładzie rozprawki, Opole 2006.
• Wiśniewska H., Cechy stylistyczne rozprawek uczniów-olimpijczyków, „Polonistyka” 1985, nr 1.
• Wiśniewska H., Łatwa i trudna kompozycja pisemnych wypracowań uczniowskich, w: Wokół szkoły i nauczyciela: skrypt dla studentów filologii polskiej, red. Wiśniewska H., Plisiecki, J. Lublin 1997.
• Ziomek J., Retoryka opisowa, Wrocław 2000.