Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2020 | 62 | 245-255

Article title

Education versus standard of living in the considerations of classical and modern neoliberal approaches

Content

Title variants

PL
Oświata versus poziom życia w rozważaniach klasyków i współczesnego neoliberała

Languages of publication

EN

Abstracts

EN
The paper presents the attitudes of the English classics, i.e. Adam Smith and John Stuart Mill, as well as the neoliberal Milton Friedman, to education as a tool supporting the process of division of labour, and thus having a positive impact on the nation’s wealth (national income) and standard of living, not only of individuals but of whole society as well. The aim of the study is to discuss the representatives of the classic economic thought and Milton Friedman’s idea of education as a tool for improving living conditions. The method of describing and reviewing the literature of the subject was used in the paper. In the reality of the free market economy, knowledge and skills as well as the activity, creativity and entrepreneurship of an individual determine individual success, and thus translate into a standard of living. However, with the spread of the capitalist system of production and the deepening of the process of division of labour (specialisation), a universal and public education system, financed by public and private funds hand in hand, plays an increasingly important role in improving the standard of living of the individual and of the general public. Today, the efficiency of the education system (easier access to an appropriate level of education) determines the wealth of society and the position of the state in the global economy.
PL
Artykuł prezentuje stosunek angielskich klasyków, tj. Adama Smitha i Johna Stuarta Milla, a także neoliberała Miltona Friedmana, do oświaty (edukacji) jako narzędzia wspomagającego proces podziału pracy, a tym samym oddziałującego pozytywnie na bogactwo narodu (dochód narodowy) i poziom życia nie tylko jednostki, ale i całego społeczeństwa. Celem artykułu jest zaprezentowanie spojrzenia klasyków myśli ekonomicznej i Miltona Friedmana na edukację jako narzędzie poprawy warunków bytowych. Przy pisaniu artykułu posłużono się metodą opisu i przeglądu literatury przedmiotu. W realiach gospodarki wolnorynkowej wiedza i umiejętności oraz aktywność, kreatywność i przedsiębiorczość jednostki decydują o indywidualnym sukcesie, a więc przekładają się na poziom życia. Jednak wraz z upowszechnieniem kapitalistycznego systemu produkcji i pogłębieniem procesu podziału pracy (specjalizacji) coraz większą rolę w podwyższaniu poziomu życia jednostki i ogółu społeczeństwa odgrywa powszechny i publiczny system edukacyjny, finansowany równolegle ze środków publicznych, jak i prywatnych. Współcześnie sprawność systemu edukacyjnego (ułatwiony dostęp do odpowiedniego poziomu kształcenia) decyduje o zamożności społeczeństwa i pozycji państwa w globalnej gospodarce.

Contributors

  • Department of Economics University of Economics in Katowice

References

  • Belka, M. (1984). Doktryna ekonomiczno-społeczna Miltona Friedmana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  • Bremond, J., Salort, M. M. (1994). Odkrywanie ekonomii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  • Buchan, J. (2008). Adam Smith. Życie i idee. Warszawa: Wydawnictwo Difin.
  • Cambell, T. D. (1971). Adam Smith`s Science of Morals. London: George Allen and Unwin.
  • Cameron, R., Neal, L. (2004). Historia gospodarcza świata. Od paleolitu do czasów najnowszych. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza.
  • Danowska-Prokop, B. (2017). Narodziny prawa socjalnego. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 51, 133–141. DOI 10.15584/nsawg.2017.3.11.
  • Dahrendorf, R. (1993). Nowoczesny konflikt społeczny. Eseje o polityce wolności. Warszawa: Wydawnictwo Czytelnik.
  • Friedman, M. (1993). Polityka i tyrania. Miltona Friedmana lekcja z poszukiwania wolności. Łódź: Wydawnictwo Heuros.
  • Friedman, M., Friedman, R. (1988). Wolny wybór. Kraków: Wydawnictwo KURS.
  • Gray, J. (1994). Liberalizm. Kraków: Wydawnictwo Znak.
  • Grzybek, D. (2018). Kwestia płacy roboczej w klasycznej ekonomii politycznej. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
  • Jones, M. A. (2002). Historia USA. Narody i cywilizacje. Gdańsk: Wydawnictwo MARABUT.
  • Kundera, E. (2014). Użyteczność w systemie etyki Johna Stuarta Milla. Studia Ekonomiczne, 180, 127–135.
  • Lityńska, A. (1999). Wolność i demokracja w poglądach Miltona Friedmana. In: U. Zagóra--Jonszta (Ed.), Dokonania współczesnej myśli ekonomicznej – kierunki neoliberalne wobec ekonomicznej roli państwa (pp. 63–69). Katowice: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach.
  • Mill, J. S. (1995). O rządzie reprezentatywnym. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  • Mill, J. S. (1965). Zasady ekonomii politycznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN
  • Mill, J. S. (2012). Utylitaryzm. O wolności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  • O`Rourke, P. J. (2009). Adam Smith. Bogactwo narodów. Warszawa: Wydawnictwo Literackie MUZA SA.
  • Piątek, D., Szarzec, K. (2008). Liberalna koncepcja jednostki gospodarującej i jej implikacje dla transformacji gospodarczej. In: W. Jarmołowicz, M. Ratajczak (Eds.), Liberalizm we współczesnej gospodarce (pp. 65–86). Poznań: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu.
  • Ptak, P. (2008). Ile pastwa w gospodarce? Milton Friedman o ekonomicznej roli państwa. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
  • Ratajczak, M. (2008). Nurt liberalny w ekonomii. In: W. Jarmołowicz, M. Ratajczak (Eds.), Liberalizm we współczesnej gospodarce (pp. 47–64). Poznań: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu.
  • Smith, A. (1954). Badanie nad naturą i przyczynami bogactwa narodów, t, I i II. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  • Smith, A. (2007). Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów, t. 1 i 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  • Szarzec, K. (2013). Państwo w gospodarce. Studium teoretyczne – od Adama Smitha do współczesności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  • Warsh, D. (2012). Wiedza i bogactwo narodów. Warszawa: Instytut Wiedzy i Innowacji.
  • Zabiegalik, S. (2002). The Origins of The Term “homo oeconomicus”. In: J. Kubka (Ed.), Economics and Values (pp.123–130). Gdańsk: Techniczny Uniwersytet Gdański.
  • Zagóra-Jonszta, U. (2016). Wolność w ujęciu ekonomii klasycznej. In: U. Zagóra-Jonszta, R. Pęciak (Eds.), Kategoria wolności w ujęciu wybranych kierunków myśli ekonomicznej (pp. 72–101). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach.

Document Type

Publication order reference

Identifiers

YADDA identifier

bwmeta1.element.desklight-72d8a7aa-ee46-4fbd-b3b6-18b0e0000a8b
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.