Znaczenie językowe i kontekst z perspektywy kontekstualizmu i minimalizmu semantycznego

• Authors: Buczkowska Janina

Title variants

EN

Linguistic meaning and context from the perspective of contextualism and semantic minimalism

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł nawiązuje do jednej z najbardziej intensywnych dyskusji we współczesnej filozofii języka, jaką jest spór o zasięg i charakter wpływu kontekstu wypowiedzi na znaczenie użytych w niej wyrażeń, gdzie kontekst jest rozumiany bardzo ogólnie, jako „zewnętrzne okoliczności, które wykorzystywane są przez uczestników sytuacji komunikacyjnej do określenia pewnej własności pewnej jednostki językowej”. Jest to w istocie spór o autonomię semantyki. Spornymi stanowiskami w toczonej debacie są kontekstualizm i minimalizm semantyczny. Zaproponowane ujęcie wypowiedzi jako celowego i racjonalnego aktu komunikacji, w którym wyrażenie językowe i kontekst stanowią odrębne źródła informacji będącej przedmiotem interpretacji wypowiedzi, pozwoliło bardziej szczegółowo określić rolę kontekstu i znaczenia językowego w determinowaniu treści wypowiedzi. Z tej perspektywy została przeprowadzona analiza wypowiedzi zdania ‘Jan jest wysoki’ w trzech różnych kontekstach, co pozwoliło lepiej ocenić siłę argumentów badanych stanowisk. Rozważania zostały przeprowadzone jako próba obrony minimalizmu semantycznego, który utrzymuje, że grupa wyrażeń, których znaczenia zależą od kontekstu, ogranicza się do typowych wyrażeń okazjonalnych. Wpływ kontekstu na wyrażenia spoza tej grupy zaznacza się jedynie na płaszczyźnie pragmatycznej. Procesy pragmatyczne nie zmieniają znaczenia językowego wyrażeń użytych do sformułowania wypowiedzi, a jedynie wpływają na interpretację wypowiedzi. Zdania języka po usunięciu typowych wyrażeń okazjonalnych wyrażają sądy minimalne i nie wymagają dodatkowej informacji kontekstowej. Minimalizm semantyczny pozostaje w opozycji do stanowiska kontekstualizmu głoszącego, że niemal wszystkie wyrażenia języka naturalnego są wrażliwe na kontekst, który moduluje ich znaczenie na poziomie semantycznym. Zgodnie ze stanowiskiem kontekstualizmu zdania języka, takie jak np. ‘Jan jest wysoki’, nie mają określonych warunków prawdziwości, gdyż warunki prawdziwości można przypisać tylko konkretnym wypowiedziom, a nie zdaniom rozumianym jako wyrażenia językowe. Przeprowadzona analiza użycia w różnych kontekstach zdania należącego do spornej grupy dostarcza argumentów na rzecz minimalizmu semantycznego. Pokazuje ona, że zarówno samo słowo ‘wysoki’ posiada pewną treść wspólną dla wszystkich kontekstów i odniesień, jak też zdanie ‘Jan jest wysoki’ formułuje pewien sąd minimalny o określonych warunkach prawdziwości.

EN

This article refers to one of the most intense debates in contemporary philosophy of language, namely the dispute over the scope and nature of context sensitivity of linguistic meaning. In fact, this is a dispute about the autonomy of semantics The two opposing positions in this debate are contextualism and semantic minimalism. The proposed approach recognizes speech acts as intentional and rational acts of communication in which the linguistic expression and context are both distinct as separate different sources of information that finally define a content of utterance. This attitude makes it possible to identify more precisely the role of linguistic meaning on the one hand and the influence of context on the other hand in pragmatic interpretation of utterance. From this perspective, the utterance of the sentence John is tall was analyzed in three different contexts of usage to examine the main theses of the positions in question. Considerations were made as an attempt to defend the semantic minimalism, which claims that the only context sensitive expressions are the completely obvious ones such as “I,” “here,” “now,” “that.” The context influence on the expressions outside this group is limited to a pragmatic level. Pragmatic processes do not modulate the semantic content of expressions but contribute to the interpretation of the expression. Linguistic sentences, after fixing the semantic value of these obviously context sensitive expressions, express propositions (minimal propositions) without additional contextual information. It definitely rejects the contextualist position that that almost all expressions are context sensitive and that the pragmatics changes semantic content in a substantial way. It argued against the contextualist claims that sentences such as John is tall have no propositional content – only utterances can have propositional (truth-conditional) content. The analysis of the sentence in question used in different contexts provides arguments in favor of semantic minimalism. They show that both the word tall itself has some content common to all contexts and references, as well as the sentence, John is tall formulates a (minimal) proposition with truth-conditional content.

Keywords

PL

kontekstualizm; minimalizm semantyczny; treść wypowiedzi; treść semantyczna; sąd minimalny; zależność kontekstowa

EN

contextualism; semantic minimalism; pragmatic content; semantic content; minimal proposition; context sensitivity

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Studia Philosophiae Christianae
• Year: 2016
• Volume: 52
• Issue: 2
• Pages: 5-34

Contributors

author

Buczkowska Janina

• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Wydział Filozofii Chrześcijańskiej, Instytut Filozofii, Wóycickiego 1/3, 01–938 Warszawa, Poland