Pomenovanie príbuzenských vzťahov po rodičoch v slovenských nárečiach

• Authors: Kollárová Petra

Title variants

PL

Nazwy stopni pokrewieństwa w dialektach słowackich

EN

Names of family relatives in Slovak dialects

Abstracts

PL

Tematem artykułu jest analiza i interpretacja nazewnictwa stopni pokrewieństwa na terenach dialektów słowackich. W tekście wykorzystany został niepublikowany materiał gwarowy z archiwum Instytutu Językoznawstwa Ľ. Štúra SAV. Wybrano z niego do analizy cztery charakterystyczne nazwy określające członków rodziny, a mianowicie leksemy: wujek, ciocia, stryj, stryjna. Podstawą interpretacji jest terytorialne rozmieszczenie badanych leksemów oraz ich budowa słowotwórcza, ustalone pod wpływem międzykulturowych kontaktów, mających znaczenie dla ich aktualnego stanu. Do tekstu zostały dołączone mapy dialektów z terytorialnym rozmieszczeniem zjawisk, będące wiarygodnym punktem wyjścia do obserwacji badanych zjawisk w szerszym słowiańskim kontekście.

EN

In the paper we analyse and interpret names of persons in relation to parents in Slovak dialect area. For research we use unpublished, recorded local language from the archive of Ľ. Štúr Institute of Linguistics. We have chosen four representative names of family members – ujo, teta, strýko, stryná. The principle of interpretation is a study of distribution of the lexemes by area and their relations with word-formation under the influence of the intercultural contacts and language stabilization of the status quo. The main part of the study are maps of dialects with area distribution of features which are a reliable source for research in the wider Slavic context.

Keywords

PL

nazwy stopni pokrewieństwa; dialekty słowackie; wpływy interkulturalne

EN

kinship terms; Slovak dialect area; intercultural contacts

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe
• Journal: Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
• Year: 2018
• Volume: 65
• Pages: 51-62

Contributors

author

Kollárová Petra

• Katedra slovenského jazyka, Filozofická fakulta, Univerzita Komenského v Bratislave

References

• Botíková Marta, Jakubíková Kornélia, Švecová Soňa, 1997, Tradície slovenskej rodiny, Veda, Bratislava.
• Habovštiak Anton, 1984, Atlas slovenského jazyka IV, Veda, Bratislava.
• Habovštiaková Katarína, 1993, Charakteristika slovnej zásoby štúrovčiny v širšom vývinovom kontexte, „Slovenská reč“, č. 4, s. 207–217.
• Králik Ľubor, 2015, Stručný etymologický slovník, Veda, Bratislava.
• Krupa Viktor, 1980, Jednota a variabilita jazyka, Veda, Bratislava.
• Lalíková Tatiana, 2008, Z vývinu slovenskej príbuzenskej terminológie v predspisovnom období, w: M. Majtán, T. Lalíková, red., Z histórie lexiky staršej slovenčiny, Veda, Bratislava, s. 106–120.
• Machek Václav, 1957, Etymologicky slovník jazyka českého a slovenského, Nakladatelství ČSAV, Praha.
• Žigo Pavol, 2006, Medzinárodný slavistický projekt Slovansky jazykový atlas, „Studia Academica Slovaca“, t. 35, Stimul, Bratislava, s. 423–434.
• Žigo Pavol, 2008, Slovansky jazykový atlas – zdroj poznatkov nielen o dnešnom Slovensku v (stredo)európskom slovanskom kontexte, „Studia Academica Slovaca“ t. 37, Stimul, Bratislava, s. 89–96.
• Žigo Pavol, 2009, Slovanský jazykový atlas – vzťah jazyka a historicko-spoločenských fenoménov, „Slavica Slovaca“ t. 1, SAV, Bratislava, s. 5–12.
• www.ludovakultura.sk (dostęp: 30.08.2016).